ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Անձնասիրութիւնը մարդկային թերի եւ անկատար բնութեան եւ տկարութեան բնական մէկ արտայայտութիւնն է։ Այս իմաստով՝ այն որ գիտակից է իր թերութիւններուն եւ տկարութիւններուն, չի վստահիր իր անկատար ուժերուն, գիտէ, թէ պահանջքը ունի իր նմաններուն օգնութեան եւ գիտէ, թէ պէտք է օգնէ իր նմաններուն՝ իրենց տկարութիւններուն եւ թերութիւններուն մէջ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Կարդացէ՛ք... կարդացէ՛ք... կարդացէ՛ք...
Մայրենի լեզուի ուսուցիչներէն մէկը այսպէս կը հրամայէր իր աշակերտներուն. անոր համոզումով կեանքի բոլո՛ր հանգրուաններուն համար պէտք էր կարդալ. պէտք էր կարդալ դասերը հասկնալու եւ սորվելու համար, պէտք էր կարդալ ընկերութեան մէջ ինքնավստահ ու գիտակից ներկայութիւն մը դառնալու համար, պէտք էր կարդալ ապագայի համար. պէտք էր կարդալ նոյնիսկ ժամանցի համար:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Մարդ արարածը անկատար է, իսկ Աստուած՝ կատարեա՛լ։ Այս կը նշանակէ, թէ մարդ յաճախ ժխտական է, իսկ Աստուած միշտ դրական եւ բացարձա՛կ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Վստահաբար շատ շատեր կը մտածեն, որ ծերանոցը այնքան ալ «ցանկալի» տեղ մը չէ, մանաւանդ անձերու համար, որոնք ունին զաւակներ ու թոռներ: Ոչ «ցանկալի» ըլլալը արդիւնքն է մեր ստեղծած նախապաշարումներուն. երբ կը կարդանք հիները, կը տեսնենք, թէ ծերանոցը որպէս դժոխք կամ անտեսուածներու վայր կը ներկայացուի. գրողներէն շատ շատեր «ծերանոց իյնալ» արտայայտութիւնը կը գործածեն եւ կամ իրենց քննադատութեանց մէջ խօսելով երեւոյթի մը մասին «հոս ծերանոց չէ» արտայայտութիւնը կ'՚ունենան:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Մարդկային կեանքին նպատակն է սէ՛րը։ Ուրիշ ամէն առաւելութիւններ, առաքինութիւններ, գիտութիւններ, ճշմարտութեան յայտնութիւնը պէտք է ըլլան միջոցներ միայն՝ հասնելու համար այդ նպատակին։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Բազմաթիւ հայերու համար այսօր Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ երթալն ու այդտեղ կայք հաստատելը որքան ալ տենչալի ըլլալ թուի, անցեալին այդպէս չէր՝ մանաւանդ ամերիկահայ գաղութի առաջին գաղթականներուն համար:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Աւելի՛ երջանկաբեր է տալը, քան առնելը». (ԳՈՐԾ. Ի 35)։ Մարդուս կեանքը, ընդհանրապէս հաստատուած է նիւթական եւ հոգեկան առեւտուրերու վրայ, քանի որ մարդ՝ որպէս անհատ ընկերային արարած մըն է եւ անոր կեանքը մեծ մասամբ կախում ունի մէկզմէկու կեանքէն։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Անցնող մի քանի օրերու ընթացքին որոշեցի թերթատել մեր դպրոցներուն մէջ որպէս հայերէն լեզուի դասագիրք օգտագործուող գիրքերը՝ տեսնելու համար, թէ ի՞նչ կը սորվին ու կը կարդան մեր հասակ առնող նոր սերունդները:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Աշխարհը թանկագին միջավայր մըն է. հո՛ն է որ մարդկային սերունդը կ՚արտայայտէ ինքզինք՝ իր սքանչելի՜ կարողութիւններով, այդ աշխարհը պէտք է ըլլայ լուսաւոր, որպէսզի միակողմանի ըլլայ մարդկային արտայայտութիւնը. մեր կարողութիւններուն մէկ մասը պէտք չէ՛ մնայ խաւարի մէջ, մեր բարոյական ուժերը եւ ազնուութիւնները պէտք չէ՛ որ անտեսուին եւ մոռցուին՝ մեր նիւթական զբաղումներու բազմութեան մէջ, քանի որ միայն մարմնի ուժը եւ գեղեցիկ աճումը, բարիի ձգտումը բոլորովին մարմնական նկատումներով կարելի չէ՛ որ կեանքին բուն նպատակը ըլլայ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Հայ գրականութեան կարեւոր ու հետաքրքրական դէմքերէն են Լեւոն Շանթն ու Նիկոլ Աղբալեանը, որոնք ինչքան համանման, նոյնքան հակառակ գաղափարի տէր մարդիկ էին։ Երկուքն ալ թունդ հայրենասէր ու նոր սերունդին նուիրուած մտաւորականներ, սակայն անոնց մէջ հիմնական տարակածութիւնը հաւատքի շուրջ էր. Աղբալեանի համար եկեղեցին եւ եկեղեցականը որպէս ազգային արժէք սրբազան նշանակութիւն մը ունէր, մինչ Լեւոն Շանթ հեռու էր թէ՛ եկեղեցիէն եւ թէ հաւատքէն եւ անոնց աշակերտներուն կողմէ պատմութեան էջերուն յանձնուած մի քանի դրուագներ ցոյց կու տայ այդ հակառակ ըմբռնումները:
