Հոգե-մտաւոր

23 ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 2007 ԿԱՄ «ՄԱՀԸ ԱՊՐԻԼ»

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«23 Սեպտեմբեր 2007». այս թուականը շատերու համար սովորական թուական մըն է։ Թերեւս կը յիշուի որպէս աշնանամուտ։ Բայց այս թուականը՝ մահուան ընտելացած, մահը իր հոգւոյն խորը զգացած, եւ մէկ խօսքով, «մահը ապրած» օրն է այս տրուպ գրիչին։

ԱՊԵՐԱԽՏ ԵՆՔ…

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր ներկայ իրականութեան մէջ երբ գրող կամ մտաւորական կ՚ըսենք, անմիջապէս մարդոց մտապատկերին մէջ կ՚ուրուագծուի Պարոնեանը, Օտեանը, Ծերենցը, Դուրեանը եւ ուրիշներ, որոնց անունով այսօր Հայրենիքի մէջ ունինք ուսումնարաններ, փողոցներ, հրապարակներ ու դպրոցներ:

ՆԱԽԱՆՁ ԵՒ ՉԱՐԱԿԱՄՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդկային բնութեան մէջ ամէն գերազանց յատկութեան՝ մարմնական-ֆիզիքական, իմացական, հոգեկան եւ բարոյական, եւ ընդհանրապէս ամէն բարի եւ լաւ էութեան դէմ կը կանգնի «թշնամի՛» մը։ Զոր օրինակ, տգեղութիւնը զերծ է չար աչքէ, իսկ գեղեցկութիւնը միշտ զոհուելու ենթակայ՝ ախտաւոր ախորժակներու եւ չարակամ հալածանքի։

ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՄԱՐԳԱՐԷԱՑՈՒՄԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Տարիներ ետք նոր կ՚անդրադառնամ, որ Լիբանանի դպրոցներուն մէջ բոլորիս սորվեցուցած են 1915 եւ ցեղասպանութիւն բառերը, թշնամութիւն մը ու ատելութիւն մը սերմանած են մեր մէջ, սակայն չեն կրցած լաւագոյնս բացատրել, թէ ի՞նչ էր ցեղասպանութիւնը, ի՞նչ էր անոր նախնական պայմաններն ու ընթացքը. ամբողջութեամբ անակնկա՞լ էր այդ բոլորը, թէ ոչ անհեռատես քաղաքականութեան մէկ արդիւնքն էր:

ԿԵԱՆՔԻ ԵՌԵԱԿ ՔԱՈՍ ՄԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ներկայ մարդկութեան կեանքը իրականութեան մէջ պայքար մըն է՝ մղուած անցեալի, ներկայի եւ անյայտ ապագայի միջեւ, որովհետեւ իւրաքանչիւրիս համար տարբեր բան ըսել է անցեալ, ներկայ եւ ապագայ եւ այդ տարբերութիւնն է, որ մարդը կը զանազանէ մարդէն:

ՆԵՐՔԻՆ ԳԵՂԵՑԿՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Յաճախ կը խօսուի «ներքին գեղեցկութեան» վրայ, եւ ընդհանրապէս կ՚ըսուի, թէ կարեւորը արտաքին գեղեցկութիւնը չէ, այլ՝ ներքին գեղեցկութիւնը։ Արդարեւ, այս խօսքով, մարդիկ կը մատնանշեն հոգիին, քանի որ մարդ միայն մարմին չէ, այլ նաեւ հոգի։

ԸՆԴԴԷՄ ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆՆԵՐՈՒՆ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Հաւանաբար նման յօդուածի մը «Մեղա՜յ»ով պէտք է սկսիլ, որովհետեւ ներկայ յօդուածագրութեան ասպարէզին մէջ անթոյլատրելի է եւ գուցէ դատապարտելի նման նիւթի մը մասին գրել. կրնայ այս մէկը նկատուիլ օրէնքի դէմ զանցառութիւն, ինչի պատճառով կը նախընտրենք քօղարկել վէրքերը՝ ելք ու հնարք գտնելու փոխարէն:

ՄԱՐԴ՝ ՓՈԽԱՆ ՄԵՔԵՆԱՅԻ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մինչեւ որոշ ժամանակ գիտութեան եւ արհեստագիտութեան զարգացումը որպէս դրական երեւոյթ կը դիտուէր մարդկութեան կողմէ եւ մարդ արարածը կը հաւատար, որ ժամանակ մը ետք կեանքը աւելի դիւրին ու հանգստաւէտ պիտի ըլլայ իրեն համար, սակայն ժամանակի ընթացքին սկսաւ համոզուիլ, որ բարիքներուն կողքին գիտութեան եւ արհեստագիտութեան զարգացումը ունի նաեւ բազմաթի՜ւ բացասական կողմեր, որոնք դիւրացնելու փոխարէն կրնան մարդուն կեանքը աւելիով դժուարացնել եւ մինչեւ իսկ դժբախտացնել:

Էջեր