Արխիւ
Պատրաստեց՝ ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Նախորդ գրութեամբ անդրադարձ կատարած էի, որ Հոկտեմբեր ամիսը Մշակոյթի ամիս է. առ այդ, այս գրութեամբ եւս պիտի անդրադառնամ մշակոյթին, մի քանի մէջբերումներ կատարելով Արշամ Տատրեանէն՝ փորձելով խորհրդածութիւններ կատարել այդ մէջբերումներու մասին:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
«Տրտմութիւն է այգեպանին զոր տնկեսցէ զայգի՝ եւ ոչ թէ միայն չգտանիցէ պտուղ յետժամանակաց, այլեւ՝ տեսանիցէ զտունկն իւր նուաղեալ»:
Մեր թուականէն 227 տարիներ առաջ՝ 16 հոկտեմբեր 1794-ին տառապանք բուրող այս տողերով Յարութիւն Քահանայ Շմաւոնեան կ՚ողջունէր իր ընթերցողները՝ հիմը դնելով հայկական առաջին տպագիր պարբերականին:
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան երէկ հիւրընկալեց յայտնի իրաւաբան Ալի Էլպէյօղլուն, որ համայնքապատկան կալուածներուն վերաբերեալ խնդիրներուն քաջատեղեակ է ու կը պաշտպանէ մեր զանազան կառոյցներու դատերը։ Հեղինակաւոր փաստաբանը Գումգաբու փութացած էր մեր համայնքէն իր երկու երիտասարդ գործակիցներուն՝ Տալիտա Եոնթանի եւ Առէն Տատըրօղլուի հետ։
Հայոց, ռուսաց եւ ատրպէյճանցիներու հոգեւոր առաջնորդներու Մոսկուայի հանդիպման արձագանգները:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. «Կայունութեան եւ խաղաղութեան հաստատման առումով կարգաւորումը այլընտրանք չունի»:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Աշխարհի երեսին իր գոյութիւնը քաշքշող ամէ՛ն պետութիւն, ուղղակի թէ ոչ, իր երիտասարդութիւնը դէպի ապագայ առաջնորդող ցուցանակները ուղղելու, անոր կնճռոտ ճամբաները հարթել փորձելու եւ անոր չարաբաստիկ վախճանը կանխելու գործունէութեան լծուած են, որովհետեւ բոլորը քաջ կը գիտակցին, որ յամրօրէն, բոլոր ճամբաները դէպի Հռոմ տանելու տրամաբանութեամբ բոլոր ճամբաները սկսած են դէպի ձուլում եւ կործանում տանիլ:
ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ
Գեղեցիկ հեքիաթի մը մթնոլորտը ստեղծող այս վերնագիրը իրական կեանքի մէջ պատահած դրական մեծ երեւոյթ մըն է, որ անպայման կրնայ վարակիչ ըլլալ: Անշուշտ բառերը չեն կրնար ըստ արժանւոյն դրուատել հերոսը, որ ոչ միայն հասաւ իր նպատակին, այլեւ այդ նպատակը ծառայեց շատերու կեանքի բարելաւումին:
Արաբերէնէ թարգմանեց՝
ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ
Ծարաւը տանջեց խոտ մը, որ կ՚ապրէր տէրերը ճամբորդած տան մը պարտէզին մէջ: Կը դողար խոտը, կը սոսկար, որ կրնայ կորսնցնել իր կանաչ գոյնը, որուն գոյատեւման այնքան հոգ կը տանէր եւ կը հպարտանար անով:
ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ
Այս օրերուն համացանցի վրայ շատ են յուզական մեկնաբանութիւնները՝ Արցախի երկրորդ պատերազմի սկիզբի տարելիցին հետ կապուած։ Մեր հայրենակիցներու զգացումները հասկնալի են, որեւէ նորմալ մարդ այդ զգացումները կ՚ապրի։
Երէկ, Անգարայի մէջ հիւրընկալուեցաւ Աֆղանիստանէն բարձր մակարդակով պատուիրակութիւն մը։ Այդ երկրէն ներս Թալիպանի իշխանութեան գլուխ գալէն վերջ Թուրքիա կատարուած առաջին բարձր մակարդակի այցելութիւնն էր այս մէկը։
Սուրիոյ հիւսիսի իրադարձութիւնները այս շրջանին դարձեալ Թուրքիոյ տեսակէտէ նպաստաւոր հունի մը մէջ չեն ընթանար։ Անգարայի ղեկավարութիւնը օրերէ ի վեր ահազանգ կը հնչեցնէ եւ կը բարձրաձայնէ իր մտայնութիւնը՝ անհրաժեշտութեան պարագային ինքնուրոյն ձեւով առկայ խնդիրները լուծելու ուղղութեամբ։
ՇԱՀԱՆ ԳԱՆՏԱՀԱՐԵԱՆ
Առաջին լուրջ հարուածը ստացաւ գործող կառավարութիւնը: Ամենէն կնճռոտ հարցը՝ նաւահանգիստի պայթումի հետաքննութեան եւ պատասխանատուութիւններու ճշդումի ընթացակարգը գերքաղաքականացուած է արդէն, եւ իւրաքանչիւր կողմ քաղաքական հաշուեյարդարի մօտեցումներ կը տեսնէ:
Մէկ կողմէ դիւանագիտական սերտ շփումներ, իսկ միւս կողմէ հրադադարի մտահոգիչ խախտումներ:
Արտաքին գործոց նախարարներ Արարատ Միրզոյեան, Սերկէյ Լաւրով եւ Ճէյհուն Պայրամով երէկ տեսակցեցան Մինսքի մէջ: Ատրպէյճանի բանակի յարձակումներուն հետեւանքով Արցախի դիրքերուն 6 հայ զինուոր վիրաւորուեցաւ:
Թուրք ճարտարագէտներու եւ ճարտարապետներու պալատներու միութեան հովանաւորութեան ներքեւ գործող Ճարտարապետներու պալատի Իսթանպուլի մասնաճիւղը երէկ գիրքի շնորհանդէս մը կազմակերպեց՝ մասնակցութեամբ Զաքարիա Միլտանօղլուի եւ Նիլկիւն Եըլմազթիւրքի։ Կառոյցի Գարագիւղի կեդրոնատեղիին մէջ կազմակերպուած էր այս ձեռնարկը, որ մաս կազմեց «Ճարտարապետներու պալատի պատմութենէն դէմքեր» շարքին։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան երէկ Գումգաբուի մէջ հիւրընկալեց Շիշլի մարզակումբի վարչութեան ատենապետ Ալէն Թեքպըչաքն ու գործակից ընկերները։ Ինչպէս ծանօթ է, մօտաւոր անցեալին տեղի ունեցած էր ակումբի ընդհանուր ժողովը, որու ընթացքին պաշտօնի կոչուած էր նոր վարչութիւն մը։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Բաւական «լարուած» օրեր են Լիբանանի համար։
Խօսքը ներքաղաքական-ապահովական իրադրութեան մասին է, մանաւանդ, որ այսօր (ինչպէս նախատեսուած էր) կայանալիք կառավարութեան նիստն ալ յետաձգուեցաւ։
Երէկ, Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան ընդունեց եշիլգիւղցի խումբ մը գործատէրեր։ Կարապետ Հեմենկիւլ, Յակոբ Սվաճըօղլու, Յովսէփ Արզուման, Մայք Զընկըք, Սիւլէյման Պարլըք եւ Մուրատ Եըլմազ Պատրիարքարան փութացած էին մեր Հոգեւոր Պետին «անցեալ ըլլայ» ըսելու։
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Մարդ մշտապէս կը գտնուի փնտռտուքի մէջ: Մենք մշտապէս կը փնտռենք այն, ինչ որ մեր մէջ է, մեր կողքին: Սակայն մեզ շրջապատող աշխարհի աղմուկը, ձայներն ու գոյները, զբաղուածութիւնը կը խանգարէ մեզ զայն տեսնելու:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Իտալիոյ մէջ վերջերս հայութեան ու Հայաստանի նիւթը առանձնակի գուրգուրանքով արծարծուեցաւ եւ հայկականութեան շունչը կրկին տարածուեցաւ Իտալիոյ հողին վրայ:
ՇՆՈՒՏԱ Գ. ՀԱՅՐԱՊԵՏ
Արաբերէնէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հարցում. Որո՞նք են Եկեղեցւոյ որդեգրած Աւանդութեան ակունքները:
Պատասխան. 1. Առաջին ակունքը Եկեղեցւոյ կանոններն են, որոնք իրենց մէջ կ՚ընդգրկեն Հայր Առաքեալներուն օրէնքներն ու ուսուցումները, ինչպէս նաեւ Տիեզերական եւ Եկեղեցւոյ ընդունած տեղական ժողովներու կանոնները:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Աշխարհի երեսին տեսա՞ծ էք հայ մը, որ օժտուած չըլլայ քննադատելու Աստուածային շնորհքով: Եթէ առիթը տաք հայուն իր հարազատ մօր կա՛թն անգամ կը քննադատէ՝ անոր մէջ քիմքի անախորժութիւն մը զգալով: