Արխիւ
Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցին ամբողջ կշիռը ի գործ կը դնէ՝ միջազգային հաւաքականութեան եւ համաքրիստոնէական ընտանիքին ուշադրութիւնը հրաւիրելու համար՝ յետպատերազմեան շրջանին Հայաստանի եւ Արցախի կողմէ դիմագրաւուած ծանր մարտահրաւէրներուն վրայ, գերիներու ազատ արձակումով հանդերձ:
Ամենայն Հայոց Վեհափառ հայրապետը ծաւալուն ելոյթով մը հանդէս եկաւ Հռոմի «Լա Նուվոլա» համագումարներու կեդրոնի երդիքին տակ, Սուրբ Էճիտիօ համայնքին կողմէ կազմակերպուած «Ժողովուրդները՝ որպէս եղբայր, ապագայ երկրագունդը. կրօններն ու մշակոյթները երկխօսութեան մէջ» հաւաքի շրջանակներէն ներս:
«Աշխարհի վրայ շատեր ամէն օր կ՚ենթարկուին տիրապետելու մոլուցքէն, անարդարութենէ ծագած բռնութեան զանազան դրսեւորումներու, որոնք կը ստեղծեն՝ ատելութեան ծնունդ տուող հոգեւոր ամայութիւն»:
ԺԱՄԱՆԱԿ-ի գլխաւոր խմբագիր Արա Գօչունեան կը տեղեկացնէ Հռոմէն.-
«Մենք կու գանք երկրէ մը, ուր Ամենակալի նախախնամութեան ձեռքով պատմութեան ընթացքին ամէն քարի տակ ու աւազահատիկի մէջ խտացած է քրիստոնէական վկայութիւնը»:
Համաքրիստոնէական քարոզիչ:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Սրբազան Պապին եւ Տիեզերական Պատրիարքին հետ նախագահեց էքիւմենիք արարողութեան, որու ընթացքին խօսք ուղղեց հաւատացեալներու հոծ բազմութեան: Վեհափառ Հայրապետը Սուրբ Գիրքէն մէջբերումներ ըրաւ հայերէնով:
Հռոմի պատմական «Քոլոսէում»ին շուրջ Սուրբ Էճիտիօ համայնքին կսղմէ կազմակերպուած միջեկեղեցական աղօթքին եւ յաջորդած միջկրօնական հաւաքին ներկայ էր նաեւ Գերմանիոյ վարչապետ Անկելա Մերքել: Արձակման փուլին հոգեւոր պետերը սիրոյ ողջոյն փոխանցեցին մանուկներու հետ:
«Խաչի ճանապարհով անցնելու տէրունաւանդ փորձառութեան վրայ խարսխուած է խաղաղութիւնը, որ Աստուծոյ հետ հաշտութիւնն է՝ հաճութեան եւ համերաշխութեան մարդկային կեանքի մէջ հաստատումով»:
ԶԱՔԱՐԻԱ ԹԱՄԷՐ
Արաբերէնէ թարգմանեց՝
ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ
Տարիներիներ առաջ, կարծրասիրտ զինուորներ գրաւեցին գետառատ եւ դաշտառատ երկիր մը, որ ծածկուած էր կանաչ ծառերով. զինուորներուն բռնակալ հրամանատարը դարձաւ այդ երկրին թագաւորը: Ոչ մէկ արարած կը համարձակէր անոր հրահանգներէն մէկուն չհնազանդիլ:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Տարիներ շարունակ մամուլի էջերուն մէջ գրեցինք եւ կարդացինք սփիւռքի մէջ գոյատեւել փորձող հայկական դպրոցներու ճակատագրական վիճակին մասին, անոնց գոյութիւնը կենսական ու կարեւոր նկատելով ապագայ սերունդներու դաստիարակութեան սրբազան առաքելութեան մէջ:
Վատիկանի մէջ երէկ երեկոյեան հրաժեշտի ընթրիք մը տեղի ունեցաւ ի պատիւ Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսին։ Բարձրաստիճան հիւրերու յատուկ «Տոմուս Սանթա Մարթա» պաշտօնական հիւրանոցէն ներս սարքուեցաւ այս ընթրիքի սեղանը, որու շուրջ էր նաեւ Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսի եւ Հռոմէական Կաթոլիկ Եկեղեցւոյ Քահանայապետ Տ.Տ. Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Պապի միջեւ երէկ առաւօտ Վատիկանի մէջ տեղի ունեցած հանդիպման արձագանգները կը շարունակուին։ Այս տեսակցութեան ներկայ էր նաեւ Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան։
Խոր ցաւով վերահասու եղանք, որ իր մահկանացուն կնքած է հայկական դիւանագիտութեան երիցագոյն ներկայացուցիչներէն մին՝ դեսպան Վիգէն Չիտէճեան։ Հայաստանի նորագոյն անկախութեան ձեռքբերման շրջանին կարեւոր պետական պաշտօններ, բարձր պատասխանատուութիւններ ստանձնած անձնաւորութիւն մըն էր Վիգէն Չիտէճեան։
Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետը Հռոմի շփումներուն ընթացքին միշտ կ՚ընդգծէ յետպատերազմեան պայմաններով Հայաստանի կողմէ դիմագրաւուած մարտահրաւէրները:
Նորին Ամենապատուութիւնը բոլոր հարթութիւններու վրայ կ՚արտայայտէ գերիներու ազատ արձակման սպասումը եւ կը մերժէ Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրին կրօնական բնոյթ վերագրելու փորձերը:
ԺԱՄԱՆԱԿ-ի գլխաւոր խմբագիր Արա Գօչունեան կը տեղեկացնէ Հռոմէն.-
Վեհափառ Հայրապետը այսօր հանդէս կու գայ ելոյթով եւ երեկոյեան ժամերուն կը մասնակցի խաղաղութեան աղօթքի:
Սուրբ Էճիտիօ համայնքին կազմակերպած «Ժողովուրդները՝ որպէս եղբայր, ապագայ երկրագունդը» միջազգային հաւաքը լուսարձակի տակ կը բերէ մարդկութեան հրատապ հարցերու զանազան դրսեւորումներն ու առիթ կ՚ընձեռէ լուծման հեռանկարներուն շուրջ կարծիքի փոխանակումներ ունենալու:
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Իմ նշմարելի տարօրինակութիւններէն մին է մարդոց մասին առաջին իսկ հայեացքէն կարծիք կազմելը: Տակաւին ծանօթ-անծանօթը համակրել կամ չհամակրելը:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Հայ գրչուհիներուն մասին առաջին անգամ գրուած է միջնադարեան ձեռագրերուն մէջ, այնուհետեւ արեւմտահայ մամուլը իր սկզբնաւորման օրերուն անդրադարձած է այս շատ ինքնատիպ կիներուն, որոնք տղամարդոց հետ հաւասար ծաղկած են մեր անգին մատեանները:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Աթոռասիրութիւն…
Մէկը կրնայ արտայայտուիլ.
-Ամէն ինչ սիրելու մասին լսած էինք, բայց սա աթոռասիրութեան մասին չէինք լսած, աթոռ սիրել կ՚ըլլա՞յ:
Պարզ ու բնական հարցադրում:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Կը հաւատա՞ք, որ ամէ՛ն մարդ, որոշ չափով մարգարէ մըն է եւ մարգարէանալու շնորհքը շատ անգամ հիմնուած է տրամաբանութեան հիմերուն վրայ՝ քան Աստուածային պարգեւին: Սակայն բոլորիս մարգարէանալու ձիրքը տարբեր է մէկը՝ միւսէն. մին կրնայ վաղուայ պատահելիքը կռահել ու գուշակել, ուրիշ մը շաբաթ մը ետքը, ամիս մը ետք... իսկ ոմանք ամբողջ դար մը:
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Հայկոն իմ պատանեկութեան տարիներու սիրոյ, հայրենասիրութեան, կեանքի երգիչն էր: Իմ բոլոր օրերը կը սկսէին ու կ՚աւարտէին սիրասուն երգիչիս կատարումներով:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Այսօր կէսօրուան ընդմիջումէն ետք երբ գրասենեակ կը վերադառնայի, դիմացս երկու երիտասարդ զոյգեր կը քալէին, այդ երիտասարդներէն մէկը հեռախօսով բարձրաձայն կը խօսէր: Խօսակցութենէն պարզուեցաւ, որ արտասահմանէն եկած են…
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մեր թուականէն 70 տարիներ առաջ՝ 1950 թուականին մամուլներ տեղեկութիւն կը փոխանցէին ֆրանսացի գիտնական Անտրէ Թոմասի մասին, որ լծուած էր «յարութիւն պարգեւող մեքենայ»ի մը պատրաստութեան աշխատանքին: Գիտնականը կը պատրաստէր մեքենայ մը, որ սիրտ, թոքեր եւ արիւն ունի, որոնց շնորհիւ իբրեւ թէ կարելի պիտի ըլլայ մեռեալներու արեան շրջանը ապահովել եւ գուցէ՝ վերակենդանացնել մեռեալը:
Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետը եւ Ամեն. Ս. Պաիրիարք Հայրը Հռոմի Անկլիքան կեդրոնին մէջ տեսակցեցան Քենթըրպրիի արքեպիսկոպոս Ճասթին Ուելպիի հետ։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան Հռոմ կատարած այցելութեան շրջանակներուն մէջ քաղաքավարական այցելութիւն մը տուաւ Վատիկանի մօտ Թուրքիոյ դեսպան Լիւթֆուլլահ Կէօքթաշին։
ԺԱՄԱՆԱԿ-ի գլխաւոր խմբագիր Արա Գօչունեան կը տեղեկացնէ Հռոմէն.-
«Մենք ժողովուրդ մըն ենք, որ գիտենք մահուան յաղթել, խաչի ճանապարհով քալել ու յարութիւնը տօնախմբել։ Ցաւի թմբիրէն պիտի զարթնինք եւ պիտի կերտենք վաղուայ լուսաւոր օրը»:
Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետը Հռոմ հասնելէ վերջ երէկ երեկոյեան յայտնի խումբ մը ազգային գործիչներու հետ հանդիպման ժամանակ անդրադարձաւ հայ իրականութեան առկայ հրատապ կացութեան: ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը բաժակաճառ մը խօսելով դրուատեց Նորին Սրբութեան տեսլականը:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ.- «Մեր հաւատքի ակունքը Սուրբ Էջմիածինն է, որու ոգին վստահութիւն կը ներշնչէ։ Այս օրերուն մեր համախմբումը մխիթարութիւն է։ Պահենք մեր ընթացքը Աստուծոյ հետ»:
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը այս առաւօտ Վատիկանի մէջ հանդիպում մը ունեցաւ Հռոմէական Կաթոլիկ Եկեղեցւոյ Քահանայապետ Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Պապին հետ։ Քաղաքապետութեան համալիրէն ներս երկու հայրապետները ողջագուրուեցան եղբայրաբար։