Արխիւ
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ձայնը, իր ընդհանուր առումով, այն թրթռական շարժումն է, զոր լսողական զգայարանը կ՚ըմբռնէ, որ պարապութեան մէջ կ՚արձակուի։ Ձայն կամ հնչիւն, զոր լսելի կ՚ընեն մարդիկ եւ զանազան կենդանիներ եւ որ յառաջ կու գայ թոքերէն ելած օդին միջոցաւ ձայնական լարերուն թրթռալէն։
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Այս օրերուն աշխարհի տարածքին ամէն ինչ բարդ է ու գրեթէ աննախատեսելի: Ո՛չ ոք գիտէ, թէ վաղուան լոյսին հետ ի՜նչ ուրուականներ պիտի ծնին կամ կրնան ծնիլ:
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Ապրիլեան քառօրեայ պատերազմի ժամանակ ես կը գտնուէի իմ հայրենիքէն շատ հեռու: Բարեբախտաբար մինչեւ այսօր իմ աչքերը չեն տեսած պատերազմ, որու համար երախտապարտ եմ Բարձրեալին:
Ուժանիւթի նախարար Ֆաթիհ Տէօնմեզ երէկ Անգարայի մէջ հիւրընկալեց Ատրպէյճանի Ուժանիւթի նախարար Փարվիզ Շախպազովը։ Այս առթիւ երկու նախարարները յուշագիր մը ստորագրեցին՝ Թուրքիայէն դէպի Նախիջեւան բնական կազ մատակարարելու հարցին շուրջ Անգարայի եւ Պաքուի միջեւ գոյացած փոխադարձ ըմբռնումի մասին։
Արցախի մէջ եւ Հայաստանի սահմաններու ամբողջ երկայնքով յետպատերազմեան իրավիճակի սարսափելի քաոսը կը շարունակուի։ Հրադադարի համաձայնութենէն վերջ յառաջացած ծանր մարտահրաւէրներու պայմաններուն ներքեւ աննկարագրելի եւ անհաւատալի տկարութիւններ խնդրոյ առարկայ կը դառնան Հայաստանի կողմէ, ինչ որ միանշանակ կը վերագրուի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի կառավարութեան մատնուած անգործութեան։
Հայաստանի մէջ եռեւեփը կը շարունակուի։ Երկիրը կը տառապի Արցախի ծանր պատերազմի հետեւանքով կրած պարտութեան տակ։ Բոլորի համոզումը այն է, որ ձախողումը յաղթահարելու առաջին նախապայմանը վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի իշխանութեան հեռանալն է։ Կ՚երեւի այս ուղղութեամբ համամիտ չէ միայն վարչապետ Փաշինեան։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Վերջին օրերուն տեղի ունեցած դէպքերը ցոյց կու տան երկու կարեւոր հանգամանք։ Առաջին՝ օրերս կը խմորուի Փաշինեանի հեռացումը «ապահով» կերպով կազմակերպելու համար ծրագիր մը։
Կալաթասարայի «Եափը Քրետի» մշակոյթի եւ գեղարուեստի կեդրոնէն ներս այս օրերուն բացուած է յատկանշական ցուցահանդէս մը, որ կը կոչուի «Քուլիս. թատերական յիշողութիւն մը, Յակոբ Այվազ»։ Թրքահայութեան արդի պատմութեան մէջ հանգուցեալ Յակոբ Այվազ եղած է կարեւոր դէմք մը՝ գեղարուեստի եւ հրատարակչութեան ոլորտներու մէջ ծաւալած գործունէութեամբ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ամուր եւ առողջ մարդկային յարաբերութեան մը համար անհրաժե՛շտ է անկեղծութինը՝ «ջինջ եւ յստակ ծովակ»ի մը նման։ Անշուշտ անկեղծութիւնը իր հետ կը բերէ նաեւ հաւատարմութիւնը՝ որ միութեան մը համար ամենակարեւոր տարրերէն, արժէքներէն մին է։
Գրեց՝ ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
«Նահատակ գրագէտներու բարեկամներ» մատենաշարի թիւ 4-ը, տպուած Փարիզ, 1931 թուականին, կ՚ամփոփէ նահատակ հեղինակ Գեղամ Բարսեղեանի ամբողջական գործը. հատորը այդպէս ալ կոչուած է. «Ամբողջական գործը. Արձակ էջեր, պատմուածքներ ու զանազանք»: Մտերմիկ ու անուշիկ գրութիւններով յագեցած այս գիրքը մեզի կը ծանօթացնէ ինքնատիպ հեղինակի մը, որ նաեւ խմբագիր ու հրապարակախօս էր:
Ֆրանսայի կողմէ ձեռնարկուած մարդասիրական օժանդակութեան արշաւի ծիրէն ներս շաբաթավերջին Երեւան հասաւ երրորդ ֆրանսական օդանաւը, որ կը փոխադրէր մարդասիրական օժանդակութիւն։ «Արմէնփրէս»ի հաղորդումներով, Երեւանի մօտ Ֆրանսայի դեսպանութեան աղբիւրները տեղեկացուցին, որ այս թռիչքով փոխադրուած է «Ազնաւուր» հիմնարկին կողմէ հաւաքուած մարդասիրական նուիրատուութիւնը։
Մոսկուա եւ Անգարա աւարտին հասցնելու վրայ են՝ Լեռնային Ղարաբաղի հրադադարի վերահսկման նպատակով նախատեսուած Թուրքիա-Ռուսաստան համատեղ կեդրոնի բացման աշխատանքները։ Ազգային պաշտպանութեան նախարարութեան աղբիւրները հաղորդեցին, որ բանակցութիւնները յառաջ կը տարուին Պաքուի հետ համագործակցութեամբ։
Հայկական բարեգործական ընդհանուր միութիւնը (ՀԲԸՄ) յայտարարութիւնով մը հանդէս եկաւ Հայաստանի դիմագրաւած լուրջ տագնապի մթնոլորտին մէջ։ ՀԲԸՄ հայաշխարհի մեծագոյն բարենպատակ հաստատութիւնն է, ունի աշխարհատարած ցանց մը եւ հայոց սփիւռքին տեսակէտէ ամենաներկայացուցչական կառոյցներէն մին կը համարուի։
Լեռնային Ղարաբաղի մէջ շաբաթավերջին պատահած բախումները, հրադադարի խախտումներու զուգահեռ՝ Ատրպէյճանի բանակին կողմէ հայկական երկու գիւղերու եւս գրաւումը ստեղծած է լայն արձագանգ։ Քրեմլինի բանբեր Տիմիթրի Փեսքով երէկ յայտարարեց, որ Մոսկուա կը հետեւի Լեռնային Ղարաբաղէ ներս տիրող իրավիճակին։
Ըստ Նիկոլ Փաշինեանի, Հայաստանի Հանրապետութեան միջազգայնօրէն ճանչցուած սահմանները կը մնան անձեռնմխելի: Վարչապետի յայտարարութիւնները չեն արդարանար դաշտի վրայ: Գերիներու փոխանակման ծիրէն ներս Ատրպէյճանին վերադարձուեցաւ՝ Արցախի մէջ անչափահաս մը սպաննած երկու սահմանախախտ դատապարտեալ: Երէկ երեկոյեան ժամերուն Երեւան հասաւ 44 ռազմագերի:
Լեռնային Ղարաբաղի լայնածաւալ պատերազմի ձախողումով պայմանաւորուած՝ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի կառավարութեան դէմ ցասումը կը շարունակուի եւ հրաժարականի պահանջը կ՚արտայայտուի հետզհետէ աւելի ընդգծեալ ձեւով։ Օր չ՚անցնիր, որ Հայաստանի մէջ տեղի չունենան բողոքի ցոյցեր, հանրահաւաքներ կամ երթեր, որոնց միջոցաւ ժողովուրդը կ՚արտայայտէ իր անվստահութիւնը իշխանութեան դէմ։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսի օրհնութեամբ ու տնօրինութեամբ, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը նախաձեռնեց ծրագրի մը, որ կը կոչուի «Աջակցինք Արցախին»։ Նորահաստատ այս ծրագրին նպատակն է բացառաբար մարդասիրական հոգատարութիւն ցուցաբերել Արցախէ ներս ծանր կացութեան մատնուած ժողովուրդին եւ պատերազմի հետեւանքով Արցախի գիւղերէն տարհանուելով Հայաստանի մէջ ապաստան գտած ընտանիքներուն։
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Խօսք. «Ծառան տան մէջ մնայուն չէ» (Յհ 8.35):
Մեկնութիւն. Չորս է իմացումը. նախ՝ մարմնաւոր ծառաները մնայուն չեն տան մէջ, որովհետեւ իշխանութիւն չունին, այլ՝ սպասաւորելու ու աշխատելու համար կան, իսկ թագաւորներուն որդիները տան մէջ որպէս իշխողներ կան եւ տան ժառանգորդներ:
Հայաստանի ներքին քաղաքական առկայ փակուղիին մէջ Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան կը շարունակէ զանազան մակարդակներու վրայ շփումներն ու խորհրդակցութիւնները։ Վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի հրաժարականի պահանջով ամբողջ երկրէն ներս կը շարունակուին զանազան ձեւաչափերով բողոքի ցոյցերը։
Իլհամ Ալիեւ Պաքուի մէջ շաբաթավերջին տեսակցեցաւ Վիսքոնթիի եւ Շեֆըրի հետ. «Ես չէ, որ այստեղ հրաւիրած եմ ձեզ»:
ԵԱՀԿ-ի Մինսքեան խմբակի ֆրանսացի եւ ամերիկացի համանախագահները այսօր բարձր մակարդակի շփումներ կ՚ունենան Երեւանի ղեկավարութեան հետ: