Արխիւ
Հռոմէական կաթոլիկ եկեղեցւոյ քահանայապետ Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Պապի գահակալութեան 7-րդ տարելիցին առթիւ շաբաթավերջին քաղաքիս մէջ տեղի ունեցան արարողութիւններ։ Այսպէս, Հարպիյէի Սեն թ՚Էսփրի լատին կաթոլիկ եղեղեցւոյ մէջ տեղի ունեցաւ գոհաբանական աղօթք՝ հանդիսապետութեամբ Անգարայի մօտ Պապական նուիրակ Մոնս. Ռասըլի։
Մեր եկեղեցիներէ ներս պաշտամունքի ատեն քորոնաժահրի դէմ նախազգուշական միջոցներ ձեռք կ՚առնուին:
Թուրքիոյ, Հայաստանի եւ համայն աշխարհի մէջ յամառ դիմադրութիւն համաճարակի դէմ, որ կը շարունակէ խլել զոհեր:
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան երէկ շնորհաւորական մը ուղարկեց Հռոմի Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Քահանայապետին՝ գահակալութեան տարեդարձին առթիւ։ Ան այս առթիւ շեշտեց, որ Հայաստան-Վատիկան միջպետական յարաբերութիւնները կը շարունակեն ներդաշնակ զարգանալ։
Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարի ամրակայման եւ հիմնանորոգման աշխատանքները կը շարունակուին՝ առարկայ դառնալով համայն հայութեան անմիջական ուշադրութեան։ Ամենայն Հայոց Սրբութիւն Սրբոցը՝ Միածնաէջ Մայր Տաճարը հիմնանորոգութենէ կ՚անցնի վերջին շրջանին եւ այժմու կանխատեսումներով այդ գործընթացը աւելի քան տարի մը վերջ պիտի հասնի իր աւարտին։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Մեծ պահոց շրջանի չորրորդ կիրակին մեր Եկեղեցւոյ Սրբազան Հայրերը կոչած են՝ «Տնտեսի կիրակի», հիմնուելով Աւետարանական առակին վրայ: Աստուածաշունչի աշխարհաբար արեւմտահայերէն թարգմանութեան մէջ տնտեսը կոչուած է՝ «ճարպիկ», արեւելահայերէն եւ արաբերէն թարգմանութիւններուն մէջ՝ «անիրաւ», իսկ գրաբար Աստուածաշունչին մէջ տնտեսի առակին մէջ դարձեալ տնտեսը կոչուած է՝ անիրաւ:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Հակառակ Հայաստանի մէջ քորոնաժահրի վերջին օրերուն արձանագրուած նոր պարագաներուն՝ հայրենի իշխանութիւնները կը շարունակեն «Այո՛»ի քարոզարշաւը։ Ճիշդ է, որ տակաւին մեր երկրին մէջ առողջապահական առումով խուճապային իրավիճակ չկայ, բայց եւ այնպէս, եթէ հաշուի առնենք վարակի արագ տարածման ընթացքը, ապա նաեւ չի բացառուիր, որ Հայաստանի մէջ ալ «քորոնա»ի տարածման ալիք մը ծաւալի։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ստորեւ կը ներկայացնենք Գրիգոր Զօհրապի ճամբորդական տպաւորութիւններէն էջ մը՝ որ գրուած է 1900-ի շուրջ։ Գրութեան մէջ կարելի է նկատել «նկարիչի աչք»ը եւ «բանաստեղծի զգայնութիւն»ը։ Հոս կը տեսնենք մարդը՝ բնութեան առջեւ՝ իր հիացումներով եւ մտածումներով…
Մեծ պահոց Միջինքին առթիւ նախընթաց օր Հայ Կաթողիկէ հասարակութենէն ներկայացուցիչներ համախմբուեցան կրօնական եւ աշխարհիկ արարողութիւններու առթիւ։ Այսպէս, Կաթողիկէ հայոց վիճակաւոր Տ. Լեւոն Արք. Զեքիեանի գլխաւորութեամբ առաւօտուն ժամերգութիւն մը տեղի ունեցաւ Թաքսիմի Սուրբ Յովհան Ոսկեբերան եկեղեցւոյ մէջ։
«Ատալէթ» կուսակցութեան ընդհանուր նախագահ փրոֆ. տքթ. Վեճտէթ Էօզի գլխաւորութեամբ՝ կուսակցականներու պատուիրակութիւն մը, 10 մարտ, երեքշաբթի, յետմիջօրէին քաղաքավարական այցելութիւն մը տուին Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեանին։ Պատուիրակութեան մաս կը կազմէին կուսակցութեան Կեդրոնական վարչական խորհուրդի անդամները, որոնցմէ եօթը՝ փոխ-նախագահներ էին։
Շիշլի մարզակումբի ֆութսալի խումբը ներկայ եղանակին կ՚արձանագրէ փայլուն յաջողութիւններ։ Այսպէս, շիշլիցիները Թուրքիոյ ֆութսալի լիկին մէջ յաջողեցան բարձրանալ աւարտականի փուլին։
ՏՔԹ. ՀՐԱՅՐ ՃԷՊԷՃԵԱՆ
«Ես թուրքիացի եմ, քաղաքացին Թուրքիոյ Հանրապետութեան: Երկրորդ՝ հայ եմ: Առաւել եւս, Թուրքիոյ հայ հաւաքականութեան մէկ մասնիկը ըլլալով հանդերձ, միաժամանակ Հայաստանի եւ աշխարհատարած հայկական սփիւռքին բարոյական մէկ մասնիկն եմ, անոնց ցեղակիցն եմ»:
Հոգեւոր գլուխգործոց:
Սուրբ Գրիգոր Նարեկացիի «Մատեան ողբերգութեան» աղօթագիրքի առաջին աշխարհաբար փոխադրութեան վերահրատարակութեան առթիւ փայլուն շնորհանդէս մը՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ: Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետի բարձր հովանաւորութեամբ կազմակերպուած հաւաքոյթը հնարաւորութիւն ընձեռեց ԺԱՄԱՆԱԿ-ի հիմնադիր Միսաք Գօչունեանի թողած ժառանգի վերարժեւորման: Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը արտասանեց գեղահիւս հուսկ բանք մը: Ձեռնարկը տեղի ունեցաւ Մայրավանքի «Վաչէ եւ Թամար Մանուկեան» մատենադարանի դահլիճի երդիքին տակ: Թերթիս գլխաւոր խմբագիր Արա Գօչունեան որդիաբար երախտագիտութիւն յայտնեց Նորին Սրբութեան եւ խոր յարգանքով վերյիշեց հոգելոյս փրոֆ. Հրաչիկ Միրզոյեանը, որու նուիրեալ աշխատանքով կեանքի կոչուեցաւ հրատարակչական այս կարեւոր ծրագիրը:
Տ. Շահէ Ծայրագոյն Վարդապետ Անանեան հանգամանօրէն ներկայացուց անկրկնելի երկին իմաստը եւ Քասիմի կողմէ կատարուած աշխատանքին բարձր նշանակութիւնը, ինչ որ կ՚առանձնանայ անոր թողած վիթխարի աւանդի ամբողջութեան մէջ:
Ժողովրդական արուեստագէտ Դաւիթ Յակոբեան դիպուկ ձայնով ընթերցեց հատուածներ: «Գեղարդ» խումբէն Լուիզա Երամեանի եւ Անահիտ Պապեանի մեներգները խոր տպաւորութիւն գործեցին ներկաներուն վրայ: Տ. Արարատ Քհնյ. Պօղոսեան ողջոյնի խօսքին մէջ շեշտը դրաւ արեւմտահայերէնի պահպանութեան մարտահրաւէրին վրայ՝ Յովհաննէս Թումանեանէ վկայութիւններով հանդերձ:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոս Ամենայն Հայոց. «Նարեկը թէեւ ազգային հողի վրայ արմատացած Հայ Եկեղեցւոյ ծոցէն վերընձիւղուած է, սակայն իր բնոյթով ունի համամարդկային արժէք, որով ամբողջ մարդկութեան կը մատուցուի Բարձրեալն Աստուծոյ հետ անընդմիջելի զրոյցի առանձնայատուկ փորձառութիւն մը։ Այս նշանակութեամբ Սուրբ Գրիգոր Նարկեցին եւ իր աղօթագիրքը դուրս են ժամանակային եւ աշխարհագրական սահմաններէ»:
«Մատեանի արեւմտահայերէն ներկայ վերահրատարակութիւնը կը նուիրուի պոլսահայ յայտնի մտաւորական, գրող, հրապարակախօս, խմբագիր ու հրատարակիչ Միսաք Գօչունեանի հիմնադրած ԺԱՄԱԱԿ օրաթերթի յոբելեանին՝ իբրեւ արժանի ընծայ արեւմտահայ իրականութեան մէջ կարեւոր աւանդ բերած այս պարբերականին»:
Հոգւոյ բերկրութեամբ կ՚ողջունենք Սուրբ Գրիգոր Նարեկացիի «Մատեան ողբերգութեան» աղօթագրքի արեւմտահայերէն թարգմանութեան նոր հրատարակութիւնը, որ իրականացուած է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ՝ ի նպաստ աշխարհասփիւռ մեր ժողովուրդի հոգեւոր եւ ազգային կեանքի նորոգութեան։
ԵՐԱՄ
Լոյսը նոր բացուած էր։
Տիկին Կարինէն մուճակները սալիկներուն քսելով անցաւ խոհանոց։ Վերցուց սրճեփը պահարանէն, դրաւ օճախի փոքր աչքին։
Տ. Շահէ Ծ. Վրդ. Անանեան. «Բնականաբար այս գրքի հրատարակութիւնը կ՚արժեւորուի քանի մը հանգամանքներով, որոնցմէ առաջինը թարգմանիչի անձն է»:
«Քասիմ արդէն իր ստացած նախնական եւ միջին բարձրագոյն կրթութեամբ հոգեւոր կեանքին նուիրուած անձնաւորութիւն մըն էր։ Պատահական չէր անոր խիստ կապուածութիւնը՝ Նարեկ մատեանին եւ այս մեծ գաղափարին մտայղացումը անոր կենսափորձի արդիւնքն էր։ Ինծի համար խիստ զարմանալի էր, անակնկալ էր տեսնել, որ Պոլսոյ մէջ, առանց համալսարանական կրթութեան, վարժարան աւարտած գրողը այսքան հմտօրէն կը տիրապետէ գրաբարին, որ կրնայ փոխադրել Նարեկը», ըսաւ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Միջեկեղեցական յարաբերութիւններու բաժնի տնօրէնը:
Պատրիարքարանի աղբիւրները կը տեղեկացնեն՝ երէկուան դռնփակ ժողովի մասին.-
Ամեն. Տ. Սահակ Բ. Պատրիարք Սրբազան Հօր նախագահութեամբ՝ Կրօնական ժողովի անդամներու եւ համայնքային ու թաղային մարմիններու ատենապետներու մասնակցութեամբ 18 փետրուար 2020-ին կայացած խորհրդակցական հանդիպումին կազմուած Կեդրոնական սեղանը՝ Ամեն. Ս. Պատրիարք Հօր հրաւէրով, երէկ, յետմիջօրէին ունեցաւ իր անդրանիկ հանդիպումը՝ նախագահութեամբ Նորին Ամենապատուութեան։
Ամենապատիւ Սրբազան Պատրիարք Հօր հուսկ բանքը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ կազմակերպուած շնորհանդէսին. «Որպէս Պոլսոյ պատրիարք՝ հպարտ եմ, թէ Պոլսոյ համայնքի ծոցէն դուրս եղած արժէք մը հարիւր տարի յետոյ այսօր կրկին հրապարակ կը դրուի եւ յօգուտ ամբողջ հայութեան վերստին կը մատուցուի»:
«Կը շնորհաւորեմ եւ շնորհակալութիւն կը յայտնեմ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթի խմբագիր պարոն Արա Գօչունեանին, որ ընտանեկան ժառանգը կը կրէ մինչեւ այսօր, թոյլ չէ տուած, որ գանձ մը գրադարաններու փոշոտ դարակներուն մէջ մնայ, այլեւ՝ նորոգուի, վերահրատարակուի եւ մեր այսօրուան ժողովուրդի պէտքերուն համար մատակարարուի։ Շնորհակալութիւն նաեւ Վեհափառ Հայրապետին»:
ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ
աչքերը կը ժպտին
երբ գեղեցկութիւն մը նշմարեն
կամ
նայուածքին հաճելի թուին
մազին յարդարումը
թարթիչներուն յստակութիւնը
կոպերուն գունեղ փայլքը
հագուածքին ներդաշնակութիւնը
իգականին երեւումը...
ԱՐԵԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Քանի մը օր առաջ Զաւէնիկի հետ ներկայ գտնուեցանք Քասիմի կողմէ առաջին անգամ աշխարհաբարի փոխադրուած «Նարեկ»ի վերահրատարակութեան շնորհանդէսին։ Պէտք է խոստովանիմ, որ մեծ պատասխանատուութիւն մըն է երկուքուկէս տարեկան երեխայի մը հետ մասնակցիլ նմանատիպ լուրջ ձեռնարկի մը։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Իսկապէս երանութեան արժանի են ան կամ անոնք, որոնք այսպէս կամ այնպէս առընչութիւն մը կամ կապ մը կրցած են հաստատել այնպիսի մեծութիւններու հետ, որոնք թէեւ ֆիզիքապէս դարեր առաջ ապրած, գործած ու անցած են, բայց հոգեպէս եւ իրենց կատարած գործով կը շարունակեն ողջ մնալ ազգերու ու ժողովուրդներու ամէնօրեայ յիշողութեան մէջ: