Հոգե-մտաւոր

ՍՈՒՐԲ ԳՐԻԳՈՐ ՏԱԹԵՒԱՑԻՆ՝ ՍՈՒՐԲ ԵՐՐՈՐԴՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Քրիստոնեաները մկրտուած են «Հօր եւ Որդիին եւ Սուրբ Հոգիին անունով». (ՄԱՏԹ. ԻԸ 19)։ Անոնք նախապէս «Կը հաւատամ» կը պատասխանեն այն երրեակ հարցաքննութեան, որ իրենցմէ կը խնդրէ դաւանիլ Հայրը, Որդին եւ Հոգին. «բոլոր քրիստոնեաներուն հաւատքը կը հիմնուի Երրորդութեան վրայ». ինչպէս կ՚ըսէ Սուրբ Կեսար Առլեցի։

ՓԱԿՈՒՈՂ ԴՊՐՈՑՆԵՐ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂ­ԼԵԱՆ

Մեր ազգին մէջ կան խնդիրներ, որոնք վեր ու առաջնահերթ են ամէն տեսակի անձնական շահամոլութենէ, ներքին ըսի ըսաւէ ու աւելորդաբանութենէ։ Այս մէկը կը գրենք, որովհետեւ կը տեսնենք, թէ մեր ազգը երեւոյթները չէ՛, որ կը դատէ, այլ առաջին հերթին նկատի կ՚առնէ անձը եւ այդ անձին հիման վրայ իր դիրքորոշումը կ՚որդեգրէ:

ՎԱՐԴԱՆ ԱՅԳԵԿՑԻ՝ ԱՂՕԹՔԻ ՄԱՍԻՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Վարդան Այգեկցի՝ ծնած է ԺԲ. դարու վերջը եւ վախճանած՝ 1250-ին (ըստ այլ աղբիւրներու՝ 1235)։ Առակագիր, քահանայ, աստուածաբան, մատենագիր, մատենագէտ, հասարակական գործիչ, ժամակագիր եւ քարոզիչ։

ՀԱՅ ԳԻՐԸ ԱՅՍՕՐ…

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Բնաւ մտահոգուա՞ծ էք հայ գիրով, բնաւ հետաքրքրուած էք, որ այսօր քանի՞ հայ կը գործածէ իր սեփական, իր հարազատ գիրը, այն աստուածատուր, կեանքե՜ր արժող՝ սքանչելի այբուբենը։

ԿԱՐԳԱԹՈՂՆ ՈՒ ԵԿԵՂԵՑԻՆ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Սակայն, կայ այս բոլորէն աւելին. կը հաւատանք, որ օրէնք մը, ուսուցում մը շատ աւելիով արժէք ու իմաստ կ՚ունենայ, երբ զայն քարոզողներն ու պարտադրողները առաջին հերթին իրե՛նք յանձն կ՚առնեն ի գործ դնել՝ նախքան բարձրաձայնելն ու գործադրելը.

ԲԱՄԲԱՍԱՆՔԻ ՃԻՒԱՂԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Պօղոս առաքեալ կորնթացիներուն գրած իր առաջին նամակին մէջ սիրոյ վրայ խօսելով՝ մեզի կարեւոր դաս մը կու տայ. «Սէրը երկայնամիտ է, քաղցր է. սէրը չի նախանձիր, սէրը չի գոռոզնար, չի հպարտանար, անվայել վարմունք չ՚ունենար, իրենը չի փնտռեր, բարկութեան չի գրգռուիր, չարութիւն չի խորհիր, անիրաւութեան վրայ չի խնդար, հապա ճշմարտութեան խնդակից կ՚ըլլայ…». (Ա ԿՈՐՆԹ. ԺԳ 4-6)։

ԿԱՐԳԱԹՈՂՆ ՈՒ ԵԿԵՂԵՑԻՆ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մենք ազգ մըն ենք, որ ունինք բազմաթիւ մեծութիւններ, որոնք տիրացած են մեր խոր սիրոյն ու յարգանքին, սակայն այդ ակնածանքը կուրութեան չ՚առաջնորդեր մեզ (պէտք չէ առաջնորդէ), որովհետեւ անոնք մտաւորական ո՛ր բարձրութեան վրայ ալ գտնուին, չունին Պապին անսխալականութիւնը:

ԻՐԵՐՕԳՆՈՒԹԵԱՆ ԿՈՉՈՒՄԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Յաճախ կրկնուած է. մարդ ստեղծուած է իրերօգնութեան կոչումով եւ տարբեր յատկութիւններով։
Բայց ո՞վ այս կոչումին համաձայն կը գործէ։
Հաւանաբար այս հարցը ամենէն դժուար լուծելի հարց մըն է։ Եւ այս հարցը մարդկային խղճի եւ մարդասիրական ըմբռնումի արտայայտութիւն մըն է։ 

ՄԵՐ ԱԶԳԻՆ ՈՉԽԱՐՈՒԹԻՒՆԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Վերջերս կը նկատեմ, որ մեր ժողովուրդին մէջ իրապէս ալ գոյութիւն ունի «ոչխարի հոգեբանութիւն» ըսուածը, որով պատրաստ ենք մեր համաձայնութիւնը տալ նոյնիսկ այնպիսի գաղափարներու եւ մտածումներու՝ որոնց մասին նուազագոյն իմացութիւնը անգամ չունինք: Այս մէկը ուշադրութիւնս սկսաւ գրաւել աւելիով այն ժամանակ, երբ տեսայ համացանցի մէջ մեր ժողովուրդի զաւակներուն արձագանգը որոշ արտայայտութիւններու նկատմամբ. օրինակ՝ Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի Նոր տարուան ուղերձի ուղիղ եթերը կը նայիմ. տակաւին վարչապետը հազիւ ողջոյն ըսած արդէն մի քանի անձեր իրենց համաձայնութիւնը կը յայտնեն անոր ըսածներուն՝ այն պարագային, երբ տակաւին վարչապետը բացի ողջոյնէն բան ըսած չունի:

Էջեր