Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

23 սեպտեմբեր՝ աշնան եղանակի սկիզբը, այսինքն «նոր կեանք»ի մը սկիզբը…
23 սեպտեմբեր՝ երէցկին Աննիկ Գալփաքճեանի «նոր կեանք» փոխադրուած օրը, 11 տարի առաջ, եւ իր «նոր կեանք»ի սկիզբը…
23 սեպտեմբեր՝ այս տրուպ գրիչին համար «նոր կեանք»ի մը, «նոր եղանակ»ի մը սկիզբը՝ ի՛ր աշնան եղանակի սկիզբը…

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Խաչի տօներուն վերջինն է Վարագայ Սուրբ Խաչի տօնը, որ այս տարի կը տօնուի 30 սեպտեմբեր կիրակի օր։ Արդարեւ, Խաչի միւս բոլոր տօները հասարակաց են բոլոր եկեղեցիներուն, բայց Վարագայ Սուրբ Խաչի տօնը միայն կը տօնէ Հայ Եկեղեցին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ինչպէս ծաղիկը արեւուն կը դառնայ, որպէսզի անոր ճառագայթները համաչափութիւն եւ գեղեցկութիւն տան իրեն, նոյնպէս մենք պարտինք Արդարութեան Արեգակին դառնալ՝ որպէսզի երկնային լոյսը կարենայ փայլիլ մեր վրայ եւ թափանցել մեր մէջ, եւ մեր նկարագիրները զարգանան Քրիստոսի նմանութեամբ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աւազանի անունով Գաբրիէլ, Յակոբի որդի Հ. Ներսէս Ակինեան ծնած է 10 սեպտեմբեր 1883 թուականին՝ Արդուին։ Ան վախճանած է Վիեննա՝ 28 հոկտեմբեր 1963-ին։ Եղած է բանասէր, ձեռագրագէտ, պատմաբան, մանկավարժ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մար­կոս Ա­ւե­տա­րա­նիչ իր Ա­ւե­տա­րա­նին 2-րդ գլ­խուն 1-12 հա­մար­նե­րուն մէջ կը նկա­րագ­րէ դէպք մը։
Ա­ւե­տա­րա­նի­չը կը պատ­մէ, թէ չորս հո­գի­ներ ան­դա­մա­լոյծ մը շալ­կե­լով, բե­րած են Յի­սու­սի մօտ, սա­կայն բազ­մու­թեան շա­տու­թեան պատ­ճա­ռով չեն կրցած մօ­տեց­նել զայն Յի­սու­սին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մեր այսօրուան գրութեան վերնագիրը կ՚առնենք մեր ազնիւ բարեկամ Տքթ. Վարդ Շիկահերի շահեկան մէկ յօդուածէն։ Արդարեւ, երբ «մարդ» եւ «գայլ» միասին կը յիշուին, անմիջապէս կը մտաբերենք երկու տարբեր խօսքեր՝ մին Աւետարանէն, իսկ միւսը՝ հռոմէացի բանաստեղծ «Plautus»ի ըսած եւ անգլիացի «Hobbes»ի կողմէ կրկնուած եւ իւրացուցուած յայտնի ասացուածքէն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդկային էութեան մէջ, ինքն իր «Ես»ին դէմ պայքարը ամենամեծն է մղուած բոլոր պայքարներուն նկատմամբ։ Արդարեւ, ամենէն դժուարն է պարտել «Ես»ը, քանի որ ան ներքնապէս կը դիմադրէ արտաքին ամէն ազդեցութեան եւ կ՚ուզէ միշտ յաղթական ելլել այդ պայքարէն եւ երբեք չի նահանջեր եւ զիջողութիւն ցոյց չի տար այդ մասին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Խաչը՝ մահու պատիժը գործադրելու պարզ գործիք մըն էր, սակայն Փրկչին Խաչը՝ խորհրդանիշը եղաւ Արդարութեան եւ Փրկութեան։ Այս ըմբռնումով է, որ քրիստոնէական հին եկեղեցիներ Խաչը փառաւորեցին, եւ խաչի յատուկ տօներ՝ թանկագի՜ն եղան երկիւղած հոգիներու համար։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Եկեղեցական բարենորոգման հարցին մէջ՝ ընդհանուր բաղձանքն է ամենէն առաջ իր դերին եւ պարտականութիւններուն գիտակցութեանը մէջ եւ իր կոչումին հաւատարմութեամբ բարձրացած տեսնել հայ եկեղեցականը։ Ուստի, հոգեւորականութեան յատկապէ՛ս ամուսնացեալ եկեղեցականութեան պէտք է տալ իր արժանաւոր դիրքը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ազնուականութիւնը միայն դասակարգի, հարստութեան տիտղոսի, եւ դիրքի մէջ փնտռել եւ գտնել կարծել՝ նախապաշարո՛ւմ մըն է լոկ. ախտաժէտ մտայնութիւն մը՝ որ ամբողջ պատմութեան ընթացքին ընկերային դասակարգերը ըմբոստացուցած է թէ՛ խորհուրդով, թէ՛ գործերով։
Այս իմաստով, «ժողովրդապետութիւն»ը այդ հին եւ ժամանակավրէպ մտայնութեան հասունցուցած պտո՛ւղն է։