Հոգե-մտաւոր

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂ­ԼԵԱՆ

«Երբ չեն պաշ­տում հայ սե­րունդ­ներն հայ լե­զուն՝
Ինձ թւում է խա­րոյ­կի մէջ օ­տա­րի 
Հա­զա­րա­մեայ հա­յոց գրքերն են կի­զում 
Թա­ղե­լով ազգն իմ բա­րի»
Յ. Շի­րազ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդ շատ բան կրնայ սորվիլ, շատ բաներ գիտնալ, շատ բաներու մասին տեղեկութիւն ունենալ, ծանօթ ըլլալ, թէեւ անկարելի, բայց կրնայ «ամենագէտ» ըլլալ, բայց արդեօք ինքզինք ո՞րքան կրնայ ճանչնալ, ինքն իրեն հետ, իր իսկ «ես»ին հետ ծանօթանալ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Բոլորս ալ կ՚ապրինք այնպիսի ժամանակաշրջանի մը մէջ, որ չենք գիտեր դժբախտութի՞ւն թէ բախտաւորութիւն կարելի է նկատել։ Կամայ թէ ակամայ ականատես կ՚ըլլանք մարդկութեան ու արհեստագիտութեան զարգացման՝ միաժամանակ ականատես ըլլալով զարգացող այդ մարդկութեան յետընթացին։

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդ կը փափաքի ըլլալ բնութեան հետ, բնութեան մէջ, պարզ եւ հարազատ, քանի որ ան ալ բնութեան մէկ մասն է եւ բնութենէն Աստուծմէ ստեղծուած։ Մարդ բնութեան կողմն է միշտ, բայց իր ընտրած եւ կեցած կողմը արգելք մը ունի, որ կը հեռացնէ զայն բնութենէն՝ ուրկէ եկած է ան։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Երբեւէ մտածա՞ծ էք դառնալ հանրածանօթ մարդ մը. երբեւէ ուզա՞ծ էք ճանչցուիլ բոլորին կողմէ։ Ականջին քաղցր հնչող այս երեւոյթները իրականութեան մէջ կարծուածին չափ «լաւ» բան մը չէ եւ սկզբնական վիճակին որքան ալ հաճոյք պատճառէ եւ մեր ԵՍ-ը շոյէ, ժամանակ մը ետք կը վերածուի չարչարանքի։

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդիկ յաճախ, արժէք մը գնահատելու ժամանակ, որպէս չափանիշ կ՚ունենան «քանակ»ը, եւ ո՛չ թէ՝ «որակ»ը։ Այս իմաստով եթէ բան մը շա՛տ է, արժէք կը ստանայ, առանց նայելու անոր որակին, անոր իսկական արժէքին։ Մարդ կը փափաքի, զոր օրինակ, «շատ» պտուղ ունենալ, փոխանակ քիչ բայց «լա՛ւ» պտուղ ունենալու։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Հին ժամանակ գրուած ու հրատարակուած յօդուած մը դարձեալ հրատարակել ինչքանով ճիշդ կամ սխալ է՝ չեմ գիտեր, սակայն կը հաւատամ, որ կան գրութիւններ ու յօդուածներ, որ ամէն հայ իր կեանքի ընթացքին նուազագոյնը մէկ անգամ պարտի կարդալ, դասեր քաղելու, շատ մը բաներ աւելիով արժեւորելու եւ իր հայկականութեան մէջ զօրանալու միտումով:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Պատմագիրներ կը վկայեն, թէ այն շրջանին, մոնկոլները աշխարհի ամենէն տարածուած եւ ուժեղ կայսրութիւնը կը կազմէին։ Իրենց առաջին պետերէն՝ Ճենկիզ խանի հրամանատարութեան տակ, անոնք սարսափ սփռած էին Չինաստանէն մինչեւ Ռուսաստան եւ Պարսկաստան եւ գրաւելու վրայ էին դեռ Մերձաւոր Արեւելքը՝ մինչեւ Միջերկրական։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Պրն. Զարեհ Եուսուֆեան բախտաւորութիւնը ունի անդենականին մաս դառնալու, որովհետեւ մեռնող արժէքներու կողքին իր միա՛կ կենդանի կարծած արժէքը այսօր նոյնպէս մաս կը կազմէ անդենականին:
Պոլսոյ մէջ հրատարակուած «Արեւելք» ազգային, գրական եւ քաղաքական օրաթերթի չորեքշաբթի, 14 փետրուար 1900 թուականի թիւին մէջ Ա. էջին մէջ «Փոխան ծաղկեփունջի» խորագրեալ յօդուածին մէջ յօդուածագիր Զարեհ Եուսուֆեան կը խօսի մեզմէ տակաւ առ տակաւ հրաժեշտ տուող աւանդութիւններուն եւ արժէքներուն մասին:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարքօ Փոլօ՝ այս նշանաւոր ճամբորդը, ամբողջ քառորդ դար ապրած է մեծ արկածախնդրութիւն մը, հեռու Եւրոպայէն եւ անոր քաղաքակրթութենէն։ Այդպիսի փորձառութիւն մինչ այդ, այսինքն մինչեւ Միջնադարի 13-րդ դարը, ոչ ոք ապրած է տակաւին։