Հոգե-մտաւոր

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Երէկ խօսեցանք ընդհանուր հայ ազգի դժբախտ վիճակի մասին, իսկ այսօր մեզի որպէս նիւթ պիտի վերցնենք լեզուն, որ նոյնքան դժբախտ ու անյոյս վիճակի մէջ է՝ ինչքան հայ ազգի ապագան:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ֆրանսացի անուանի բանաստեղծ Ժաք Փրէվէրը (1900-1977) գեղեցիկ պատկերացումով մը կը ներկայացնէ մանուկներ՝ որոնք իբր թէ թուաբանութիւն կը սորվին ձանձրալի դասարանի մը մէջ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Յաճախ մարդիկ հարց կու տան, թէ յօդուածներուս մէջ ինչո՞ւ անցեալէն շատ մէջբերում կը կատարեմ կամ ինչո՞ւ ներկան կը փորձեմ համեմատել անցեալին հետ. չէ՞ որ կարեւորը ներկան եւ ապագան է։ Այս հարցին կ՚ուզեմ պատասխանել ո՛չ թէ իմ, այլ գրող եւ մտաւորական Շահան Շահնուրի բառերով. «Որքան որ մտածումներս ետեւ տանիմ, հայերը կը տեսնեմ միշտ այնպէս, ինչպէս որ են այսօր...»:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Իւրաքանչիւր քրիստոնեայ ազգի կրօնական կեանքի արտայայտումը եւ ձեւակերպումը որոշ սկզբունքներու եւ արտաքին նշաններու մէջ՝ նոյն ազգի եկեղեցին կը կազմէ։ Եկեղեցին՝ իբրեւ ժողովուրդի կրօնային կեանքի ամփոփումը, անփոփոխական տարրեր ունենալով հանդերձ՝ զարգացման այլ եւ այլ շրջաններ, պէսպէս անցումներ կը ներկայացնէ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ներկայ դարուս ամուսնացող զոյգերու մեծամասնութեան քով արդէն իսկ կամաց կամաց կը սկսի աւելիով տեսնուիլ անպտղաբերութեան՝ անզաւակ ըլլալու հարցը. մեր հայկական շրջանակներուն մէջ եւս կը հանդիպինք բազմաթիւ զոյգերու, որոնք զաւակ չունենալով, որոշ ժամանակ ետք կը սկսին իրենց մէջ սպաննել սէրը եւ զաւակի կարօտը իրենց սիրտին մէջ կը սկսին քակտել ամուսնական կեանքի միութիւնը:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Բարեկամութիւնը, իր ամենալայն առումով կը նշանակէ՝ սիրով, անկեղծութեամբ, կարեկցութեամբ վարուիլ «ուրիշ»ի մը հետ։ Մարդկային հաղորդակցութեան ամենակարեւոր հիմերէն է ճշմարիտ բարեկամութիւնը։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Հայը իր կեանքի ընթացքին յաճախ կարծեց... եւ այդ կարծածները մնաց կարծիք եւ երբեք ալ իրականութիւն չդարձան:
Համաշխարհային Ա. պատերազմէն ետք շատ մը հայեր, հակառակ Հայաստանի նպաստաւոր պայմաններուն, չուզեցին վերադառնալ հայրենիք, այն կարծիքով որ իրենց մէջ բոյն դրած հայրենասիրութիւնը սահմաններ չի ճանչնար: 

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Նիւթ»ին եւ մեր առօրեայ կեանքին մէջ, այսօր այնքան մխրճուած եւ տարուած ենք, որ Աստուած, երկինք, հոգի, յաւիտենականութիւն, ողորմածութիւն, խիղճ մոռցած՝ ամէն օր, ամէն ոք «մամոնայ» եւ «հաճոյք» կը հոլովէ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ղարաբաղը որո՞ւ կը պատկանի... ո՞վ է անոր իսկական տէրը:
Մեր թուականէն աւելի քան դար մը առաջ Պոլսոյ մէջ հրատարակուած «Ազատամարտ» թերթը իր հինգշաբթի, 21 նոյեմբեր 1918-ը թուականի թերթի երկրորդ էջին մէջ կը գրէ հետեւեալը. «Ինչպէս յայտնի է նախկին Կովկասի մաս կազմող Ղարաբաղի նահանգը վէճի նիւթ էր Հայաստանի եւ Ատրպատականի կառավարութեանց միջեւ՝ որոնց երկուքն ալ նոյն նահանգին մասին սեփականութիւն կ՚առարկէին»:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդկային անձը պէտք ունի ընկերային կեանքին։ Ասիկա մարդուն համար կը գոյացնէ ո՛չ թէ յաւելեալ բան մը, այլ պահանջք մը անոր բնութեան։