ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Տէրունական աղօթքով՝ մենք կը պարզուիք մենք մեզի եւ միաժամանակ Հայրը կը պարզուի մեզի, ինչպէս կ՚ըսէ Սուրբ Կիպրիանոս Կարթագենացի։
Որդեգրութեան ձրիաբաշխ պարգեւը մեզմէ մշտատեւ «դարձ» մը եւ «նոր կեանք» մը կը պահանջէ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մանկավարժական ուսումնասիրութիւններու համաձայն, մանուկը իր առաջին սուտերը 2-4 տարեկանին կը սկսի դուրս տալ: Տարբեր է սակայն մեծահասակներուն եւ մանուկներուն սուտերը. ստախօսութիւնը յոռի երեւոյթ մը ըլլալով հանդերձ, մանուկներու պարագային կը կրէ որոշ անմեղութիւն մը, որովհետեւ անոնց մօտ ստելը չարամտութեան նշան չէ, այլ ճանաչողութեան զարգացման ընթացք մըն է պարզապէս:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Եթէ մարդս պէտք է պատասխանատու ըլլայ իր գործողութեան լաւ եւ վատ հետեւանքներու համար, ան պիտի ունենայ առ այդ ո՛չ միայն որոշեալ չափահասութիւն կամ կատարեալ հասակ, այսինքն՝ առողջ եւ հասուն մտածողութիւն, այլ նաեւ՝ «կամքի ազատութիւն», կամ որ նոյն է՝ «ինքնայօժար հաւանութիւն» կամ «յօժարակամ հաճութիւն»։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Նախորդ չորս շրջաններէն ետք կու գանք տեսնելու արդէն իսկ մանկութենէն պատանեկութիւն անցնող մեր զաւակները, որոնք կու գան անցնելու իրենց կեանքի ամենէն կարեւոր ժամանակաշրջանէն մին, որ ամբողջութեամբ տարբեր է նախորդ չորսէն:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Հետաքրքրական է եւ նոյնչափ շահեկան՝ թղթատել հին բայց չհինցած հայ մամուլի էջեր եւ բաղդատել զանոնք ներկայի հետ, հասկնալու համար ժամանակակից կեանքը։ Մենք կը ներկայացնենք սեպտեմբեր 1910 թուականէն էջեր, եւ մեր սիրելի՜ ընթերցող բարեկամներուն կը թողունք անոնց բաղդատութիւնը ներկային հետ…
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Նախորդ երեք շրջաններով տեսանք, թէ ինչպէս մանուկը անգիտակից վիճակէն անցաւ գիտակից վիճակ եւ իր զարգացումին շնորհիւ փորձեց դուրս գալ ծնողական կախեալութենէն եւ իր ինքնիշխանութիւնը յայտարարել:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Միակնութեան (=monogrami) եւ բազմակնութեան (=poligami) հարցը շատ հետաքրքրական է ամուսնութեան գործի մէջ։ Նկատի ունենալով ամուսնութեան գլխաւոր նպատակը, որ է աճեցնել մարդկային սերունդը, այլ եւ ամուսնութեան բնական կողմը՝ արական եւ իգական սեռի փոխադարձ ձգտումը դէպի իրարու, պէտք է կարծել, թէ ամուսնութեան մէջ բազմակնութիւնը աւելի տեղի պիտի ունենար, քան թէ միակնութիւնը, այսինքն՝ աւելի յարմար եւ ձեռնտու պիտի համարուէր այդ երկու նպատակի համար, որ մարդ մը ունենար միեւնոյն ժամանակ քանի մը կին, եւ կին մը ունենար միեւնոյն ժամանակ քանի մը այր մարդ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Հիմա որ մանուկը արդէն իսկ սկսած է խօսիլ, ճանչնալ շրջապատն ու առարկաները, սկսած է կազմել իր բնաւորութիւնները եւ ձեռք բերած իր «որոշում»ները՝ այո կամ ոչ ըսելու, կու գայ երրորդ ամենէն կարեւոր շրջանը՝
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
1.- Աշտիշատի ժողով. 352 թուականին՝ որ գումարեց Մեծն Ներսէս (Տ. Ս. Ներսէս Ա. Պարթեւ. 353-373) Եկեղեցիի բարեկարգութեան եւ դաւանութեան համար։
2.- Շահապիվանի ժողով. 444 թուականին՝ որ Յովսէփ Կաթողիկոս (Տ. Ս. Յովսէփ Ա. Հողոցմեցի. 440-452) գումարեց, 20 կանոն սահմանեց։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Յօդուածի առաջին մասով խօսեցանք, թէ ինչպիսի կազմաւորման շրջան կ՚անցընէ նորածին մանուկ մը՝ մինչեւ երկու տարեկան. այժմ պիտի խօսինք մանկական երկրորդ շրջանին մասին։
