ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Հայոց ցեղասպանութիւնը մարդկային կորուստներու կողքին մշակութային ահաւոր կորուստ պատճառեց մեր ժողովուրդին: Աւելի քան դարեր աչքի լոյսի պէս պահուած մշակութային գոհարներ կորսնցուցինք եւ անոնց փառքը միայն պատմութեան էջերուն մէջ արձանագրուած մնաց:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Կեանքին գոյապահպանման եւ գոյատեւման ծառայող բնազդներու կարգին կան նաեւ ուրիշ ազդակներ. ընդհանրապէս հռչակաւոր, համբաւաւոր ըլլալ, կամ այդպէս երեւելու ձգտում, որ ի վերջոյ նպատակ ունի անմոռաց՝ անմահ ըլլալ։ Այս ձգտումը իր մէջ կը բովանդակէ՝ կարողութեան գաղափարը, միտումը, ինչպէս նաեւ՝ ինքնահաւանութիւնը եւ մրցակցութիւնը, եւ անշո՛ւշտ՝ նախանձը։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Վերջապէս գտայ յոռետես բարեկամ մը, որ ցեղասպանութենէն իսկ առաջ՝ 1904 թուականին կը գուշակէր ապագայ սերունդներու անտարբերութիւնը, սեփական լեզուէն հեռանալն ու կամաց կամաց դէպի կորուստ առաջնորդուիլը:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Արդի-ժամանակակից կեանքը հիմնուած է գիտութեան վրայ։ Այսօր, կեանքի վայելքները գիտութեան կը պարտին իրենց գոյութիւնը։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Եթէ համաշխարհային վիճակագրութիւն մը պատրաստուի, կրնանք վստահ ըլլալ, որ ապերախտութեան մէջ առաջնութիւնը չենք զիջիր, որովհետեւ աշխարհի վրայ հայէն աւելի բարեդրուժ ազգ կարելի չէ գտնել:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Ես եմ կենդանի հացը, ով որ այս հացէն ուտէ, յաւիտեան պիտի ապրի. հացը, որ ես պիտի տամ, իմ մարմինս է, զոր ես կու տամ աշխարհի փրկութեան համար». (ՅՈՎՀ. Զ 51)։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Ճիշդ է, որ անձի նկարագիրը եւ մտային կարողութիւնը մեծ ազդեցութիւն ունի իր ապագային վրայ, սակայն անուրանալի է նաեւ կրթութեան դերը. կրթական ծրագիրի անկատարութիւնը երկար ժամանակ մեծ վէրք մը եղած է մեր ազգի համար, որովհետեւ դժուարութիւնը ունեցած ենք հասկնալու, որ կրթական ծրագիրը քարացած իրողութիւն մը չէ, այլ մի՛շտ ենթակայ է փոփոխութեանց ու կատարելագործումի:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ուղղակի՛ Արարչին կողմէ եղած յայտարարութեան համաձայն՝ մարդը Աստուծոյ պատկերով ստեղծուած է։ Արդարեւ, մարդը ո՛չ թէ կերպարանքով եւ էութեամբ իր Արարչին նման էր, այլ՝ ինչպէս որ Աստուած բոլոր ստեղծագործութեան վրայ տիեզերական իշխանութիւն ունէր, ա՛յնպէս ալ մարդուն արտօնութիւն տրուած էր երկրին եւ անոր կենդանական զանազան ձեւերուն, տեսակներուն՝ թռչուններուն, ձուկերուն եւ բոլոր անասուններուն վրայ իշխանութիւն ունենալու եւ գործադրելու։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մեր թուականէն 145 տարիներ առաջ՝ 1878 թուականին գրած իր մէկ յօդուածին մէջ Գրիգոր Զօհրապ կը գրէր.- «Պէտք չէ անպայման մեծ հարստութեան մը տէր ըլլալ բարեգործութեան մը ձեռնարկելու համար, այլ մեծ սիրտ» եւ անկասկած այդ «սիրտ»ը ունեցողներէն մէկն էր Պօղոս Նուպար փաշա, որ իր ունեցած մեծամեծ հարստութեամբ հանգստաւէտ կեանք մը վայելելու փոխարէն կեանք մը ամբողջ նուիրեց բարեգործութեան:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Երբ մէկը ամէն տեսակի մեղքեր կը գործէ եւ միւսը կը չարախօսէ, երկուքն ալ հաւասար կերպով կը դատուին եւ կը պատժուին։ Արդարեւ, գողութիւնը եւ շնութիւնը Պօղոս առաքեալի կողմէ չարախօսութենէն եւ բամբասանքէն աւելի մեծ անօրէնութիւններ նկատուած չեն, սակայն անոնք եւս «չարիք» են։
