Թրքահայ կեանք

Կրօ­նա­կան Ժո­ղո­վի Ա­տե­նա­պետ Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեան ե­րէկ հան­դէս ե­կաւ յայ­տա­րա­րու­թիւ­նով մը։ Այս շաբ­թուան սկիզ­բին հա­մայն­քա­յին կեան­քէն ներս ծա­գած տագ­նա­պէն վերջ, նա­խըն­թաց օր հա­մե­րաշ­խու­թիւն վե­րա­հաս­տա­տուած էր իր եւ Պատ­րիար­քա­կան Ընդ­հա­նուր Փո­խա­նորդ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի կող­մէ։ Մեր եր­կու սրբա­զան­նե­րը ներ­կա­յիս կը պատ­րաս­տուին ու­ղե­ւո­րուիլ դէ­պի Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միա­ծին։

Խոր ցա­ւով վե­րա­հա­սու ե­ղանք, թէ ե­րէկ իր մահ­կա­նա­ցուն կնքած է մեր հա­մայն­քի յայտ­նի գոր­ծիչ­նե­րէն Մու­րատ Պե­պի­րօղ­լու։ Դժբախ­տա­բար ան վեր­ջին շրջա­նին կը տա­ռա­պէր ա­նո­ղոք հի­ւան­դու­թե­նէ եւ ե­րէկ Ա­մե­րի­կեան հի­ւան­դա­նո­ցին մէջ ա­ւան­դած է իր հո­գին՝ խոր սու­գի մատ­նե­լով իր ըն­տա­նիքն ու բա­րե­կա­մա­կան շրջա­նակ­նե­րը։

Տ. Արամ Արք. Աթէշեանի եւ Տ. Սահակ Եպսկ. Մաշալեանի միջեւ ծագած տագնապը կարգաւորուեցաւ համայնքին տեսակէտէ իսկական յաղթանակով. անոնք յառաջիկայ Երեքշաբթի միասնաբար պիտի ուղեւորուին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին՝ տեսակցելու համար Վեհափառ Հայրապետին հետ։
Եւ ճգնաժամը շրջանցուեցաւ։
Պետրոս Շիրինօղլուի գլխաւորութեամբ խումբ մը ազդու ազգայիններու մասնակցութեամբ, Պատրիարքարանի մէջ երէկ երկու սրբազանները ունեցան հանդիպում մը եւ արդիւնքին օրինակելի զոհողութեամբ ու յանձնառութեամբ որոշեցին՝ մէկ կողմ թողուլ անձնական հարցերը, բնականոնացնել իրենց յարաբերութիւնները, դարձեալ համագործակցիլ հաւաքական շահերու գիտակցութեամբ ու պատասխանատուութեամբ։
Անցումային բարդ շրջանի պայմանները փոփոխութեան պիտի չենթարկուին եւ մօտալուտ հանրաքուէէն վերջ դիմում պիտի կատարուի պատրիարքական ընտրութեան համար։

VADİP-ի ձեւաչափին մէջ լայնախարիսխ քննարկում մը տեղի ունեցաւ Գումգաբուի Պէզճեան սրահի երդիքին տակ՝ համայնքի զանազան խաւերու ներկայացուցիչներուն եւ հաստատութիւններու վարիչներուն մասնակցութեամբ:
Թէեւ ապրուեցան լարուածութիւններ, ֆիզիքական ընդհարումներ ու նոյնիսկ ոստիկանութիւնը փութաց՝ երաշխաւորելու համար
անվտանգութիւնը, սակայն ազատ արտայայտութեան հնարաւորութիւնը ձեռքբերում մը կը համարուի ընդհանուր առմամբ:

Արամ Սրբազան կրնայ հրաժարիլ:
Ինչ­պէս ե­րէկ հա­ղոր­դած էինք, այ­սօր, ե­րե­կո­յեան ժա­մե­րուն, Գում­գա­բուի մէջ, Ա­թո­ռա­նիստ Մայր ե­կե­ղեց­ւոյ հա­մա­լի­րէն ներս տե­ղի կ՚ու­նե­նայ շատ կա­րե­ւոր հա­մայն­քա­յին ժո­ղով մը։  Թէեւ VADİP-ի ձե­ւա­չա­փին մէջ նա­խա­տե­սուած է այս ժո­ղո­վը, սա­կայն մաս­նակ­ցու­թիւ­նը կ՚ըլ­լայ լայ­նա­խա­րիսխ։

Տ. Սահակ Եպիսկոպոս Մաշալեանի հրաժարականին զուգահեռ՝ համայնքային շրջանակները լուծում մը կը փնտռեն առկայ ճգնաժամին եւ թափ կը ստանայ պատրիարքական ընտրութեան հարցը:
Վաղը՝ Գումգաբուի մէջ կարեւոր ժողով:
Տ. Արամ Արք. Աթէշեան եւ Պետրոս Շիրինօղլու երէկ խորհրդակցեցան հեռաձայնով առկայ կացութեան շուրջ:

Տ. Սահակ Եպիսկոպոս Մաշալեան դատարկած է Պատրիարքարանի սենեակը ու երէկուան դրութեամբ մեկնած՝ Պաքըրգիւղի հօրենական բնակարանը:
Կրօնական ժողովի հրաժարեալ ատենապետը յայտարարութիւններ ըրաւ ԺԱՄԱՆԱԿ-ին. «Եկեղեցի չեմ երթար՝ կրնայ սխալ հասկցուիլ, բայց հրաժարականս չեմ պաշտօնականացուցած»:

Իսթանպուլի երկու սրբազաններուն միջեւ յարաբերութիւնները հունէ դուրս եկան՝ առկայ անցումային շրջանին ստեղծելով նոր մարտահրաւէր մը:
Կրօնական Ժողովի Ատենապետը հրաժարեցաւ:
Տ. Սահակ Եպիսկոպոս Մաշալեան ծանր մեղադրանքներ հասցէագրեց Տ. Արամ Արք. Աթէշեանին, հոգեւորականաց դասուն, աշխարհական վարիչներուն եւ ընդհանրապէս մեր ժողովուրդին:

VADİP-ի ե­րէ­կուան ժո­ղո­վին ըն­թաց­քին Պետ­րոս Շի­րի­նօղ­լու ման­րա­մաս­նու­թիւն­ներ փո­խան­ցեց Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Էր­տո­ղա­նի հետ վեր­ջերս Ան­գա­րա­յի մէջ ու­նե­ցած տե­սակ­ցու­թեան ըն­թաց­քին։ Ան յայտ­նեց, թէ մա­մու­լին մէջ ա­մե­նայն ման­րա­մաս­նու­թեամբ թէեւ հա­ղոր­դուած էր զրոյ­ցին բո­վան­դա­կու­թիւ­նը, սա­կայն յար­մար դա­տած էր նաեւ հա­մայն­քի վա­րիչ­նե­րը լու­սա­բա­նել պաշ­տօ­նա­պէս, ուղ­ղա­կիօ­րէն։

VADİP-ի ժո­ղո­վին ըն­թաց­քին դար­ձեալ օ­րա­կար­գի վրայ ե­կաւ Պէյ­քո­զի եր­բեմ­նի գե­րեզ­մա­նա­տան տա­րած­քի ար­ժե­ւոր­ման հար­ցը։ Պետ­րոս Շի­րի­նօղ­լու յայտ­նեց, որ Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Էր­տո­ղա­նի հետ անդ­րա­դար­ձած էր այս խնդրին։