Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ամէն արդիւնք անպայման պատճա՛ռ մը ունի, եւ ո՛չ մէկ կասկած այս մասին։ Ապա ուրեմն, կա՛յ ծածուկ «զօրութիւն» մը՝ անտեսանելի պատճառ մը, որ կը ստեղծէ եւ գոյութեան կը կոչէ ամէն ինչ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ժամանակ մը ետք կը նկատեմ, որ բոլոր բարոյական ազնիւ սկզբունքները, որոնք փորձած են մեզի սորվեցնել, միայն իտէալական կեանքի մը համար պատշաճ է ու վայելուչ. այնպէս ինչպէս սէրը, նոյնպէս բարոյական պատուական սկզբունքները կարծես յատուկ ըլլան լոկ գրականութեան համար:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ստորեւ կը շարունակենք ներկայացնել յատուկ անուններ՝ Սուրբ Գիրքէն, մեր սիրելի՜ ընթերցողներուն։
ԿԵՍԱՐԻԱ. Պաղեստինի մէջ այս անունով կը կոչուէին երկու քաղաք.

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Երբեւէ տեսա՞ծ էք ոճրագործ մը, որուն ամենէն սերտ ու սիրելի նշանաբանը ըլլայ «մի՛ սպաններ» եւ կամ պոռնիկ մը՝ որ «մի՛ շնար»ը կեանքի կարգախօս ընտրէ. եւ կամ երբեւէ տեսա՞ծ էք ազգ մը, որ ամբողջ հոգիով ու սրտով հաւատայ, որ իր «միակ փրկութիւնը հաւաքական ուժի մէջ է», սակայն հաւատալով հանդերձ իրարմէ այնչա՛փ անջատուած ու խզուած ըլլայ՝ ինչքան հայ ժողովուրդը:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ստորեւ, կը շարունակենք Սուրբ Գիրքի մէջ յաճախ մեր հանդիպած անուններու իմաստները ներկայացնել մեր սիրելի՜ ընթերցող բարեկամներուն։
ԳԵՀԵՆ. Երուսաղէմի հարաւային մասը գտնուող խորունկ ձոր՝ ուր կ՚այրէին աղբերակոյտեր։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր նախորդ գրութեան մէջ խօսեցանք, որ բռնութեան տակ հայուն մէջ ազգասիրութիւնն ու ազգային դիմագիծը աւելիով հայ էր՝ քան ազատութեան մէջ եւ այդ դիմագիծի հարազատներէն մէկն էր վստահաբար հայոց մեծագոյն բանաստեղծներէն Պարոյր Սեւակ, որուն սպանութեան (ո՛չ մահուան) 53-ամեակն էր յունիսի 17-ին:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ստորեւ, մեր սիրելի՜ ընթերցող բարեկամներուն կը ներկայացնենք կարգ մը յատուկ անուններու իմաստներու ցանկը՝ որ ընդհանրապէս աւելի գործածական են եղած եւ յաճախ կարելի է հանդիպիլ Սուրբ Գիրքին մէջ։ Յուսանք օգտակար պիտի ըլլան այս տեղեկութիւնները Սուրբ Գիրքի ընթերցման ժամանակ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Հայ ժողովուրդը պատմութեան ընթացքին միշտ ալ յաջողած է իր ձախողութեանց համար գտնել մեղապարտ մը եւ անոր վրայ բարդել անյաջողութեան հիմքերը, վստահ ըլլալով, որ այդ «հարց»ին լուծումը պիտի փրկէ ամբողջ ազգը. ժամանակ մը ետք երբ լուծում ստացած է այդ «հարց»ը, որպէս ձախողութեան նոր պատճառ մը յաջողած է ստեղծել հայը:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Նախապաշարումները յառաջդիմութեան ամենամեծ արգելքներն են։ Արդարեւ, նախապաշարուած՝ կանխակալ եւ առանց ստոյգ գիտութեան կազմուած սխալ կարծիքներէ, անհիմն հաւատալիքներէ ազատուիլ շատ դժուար է։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն մօտաւորապէս 150 տարիներ առաջ՝ 1880-ական թուականներուն Հայաստանի մէջ մեծահարուստ աղաներու կողմէ կը հիմնուի որբանոց մը. այդ որբանոցին շուրջ կը հաւաքուին զարգացած դասակարգէ մարդիկ եւ բարձրագոյն կրթութիւն ունեցող ուսուցիչներ, սակայն հակառակ նիւթական լայն հնարաւորութեան՝ որբանոցը կը յաջողի գործել ընդամէնը երեք տարի. սրբազան այդ առաքելութիւնը կը ստանձնէ աղքատ ու կոյր ուսուցիչ մը, որ հակառակ աչազուրկ չքաւոր ըլլալուն, կը յաջողի կանգուն պահել որբանոցը աւելի քան քսան տարի: