Արխիւ
Գրեց՝ ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Օսմանեան կայսրութեան դէպքերէն անցեալ դարասկզբին փրկուած հայ մանուկ մը՝ Գեղամը, թափառելով Լիբանան, Սուրիա, ապա Երուսաղէմ, ի վերջոյ հաստատուած է Միջերկրական ծովու արեւելեան ափին գտնուող Կազզէի մէջ, որուն հանդէպ մեծ սէր տածելով երբեք չէ լքած այս վայրը:
Սփիւռքահայ նորոգ հանգուցեալ գիտնական ու հասարակական գործիչ Վարդան Գրիգորեան շաբաթավերջին ոգեկոչուեցաւ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ։ Ս. Գայիանէի վանքին մէջ մատուցուած կիրակնօրեայ Ս. Պատարագի աւարտին, ողբացեալ Վարդան Գրիգորեանի համար կատարուեցաւ հոգեհանգստեան պաշտօն, որուն նախագահեց Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը։
Պալաթի երբեմնի Խորէնեան վարժարանի շէնքը պիտի վերածուի մշակոյթի կեդրոնի։ «Հիւրրիյէթ» օրաթերթը քանի մը օր առաջ տեղեկութիւններ հաղորդեց այս մասին՝ նշելով, որ շուրջ երեսուն տարիէ ի վեր այդ շէնքը լքուած է իր ճակատագրին։
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Երէկ մեր ընթերցողներուն տեղեկացուցած էինք, որ այսօր խորհրդածութիւններու շարքի մը սկսէինք այս սիւնակին մէջ։ Օրակարգի ծանրաբեռնուածութեան պատճառով յօդուածաշարքի սկիզբը կը յետաձգենք վաղուան՝ ապաւինելով մեր ընթերցողներու հասկացութեան։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան շաբաթավերջին հրաժարեցաւ իր պաշտօնէն եւ Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան արդէն ընդունեց կառավարութեան հրաժարականը։
Սա ձեւական հրաժարական մըն է՝ յետպատերազմեան շրջանին Հայաստանէ ներս ծագած քաղաքական լուրջ տագնապի մը մթնոլորտին մէջ։
Լիթվայի Արտաքին գործոց նախարար Կապրիէլիուս Լանտսպերկիս երէկ պաշտօնական այցելութիւն մը տուաւ Երեւան, ուր Հայաստանի ղեկավարութեան կողմէ հիւրընկալուեցաւ ամենաբարձր մակարդակի վրայ։ Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան, Ազգային ժողովի նախագահ Արարատ Միրզոյեան եւ վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան ընդունեցին հիւր նախարարը։
Լիբանանի Երիտասարդութեան եւ մարմնամարզի նախարար Վարդինէ Օհանեան, որ վերջին օրերուն Հայաստան այցելեց՝ որպէս նախագահ Միշել Աունի յատուկ ներկայացուցիչը, երէկ բարձր մակարդակի վրայ շարք մը հանդիպումներ ունեցաւ Երեւանի մէջ։ Այս ծիրէն ներս ան հիւրընկալուեցաւ Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեանի կողմէ։
Քորոնաժահրի համաճարակի դէմ պայքարի մթնոլորտին մէջ յառաջիկայ շրջանին Թուրքիոյ մէջ ամբողջական սահմանափակումներ պիտի հաստատուին։ Նկատի ունենալով, որ մասնակի սահմանափակումները ակնկալուած արդիւնքը չեն տուած համաճարակի ծաւալման թափը կասեցնելու առումով, պետական մարմինները անխուսափելիօրէն նոր արժեւորումներու ձեռնարկած են։
Փութին եւ Մաքրոն հեռախօսազրոյցի ընթացքին անդրադարձան Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրին:
Ռուսաստանի եւ Ֆրանսայի նախագահները կանգ առին գերիներու վերադարձի, մարդասիրական աջակցութեան եւ մշակութային ժառանգութեան պահպանման վրայ: Արմէն Սարգսեան նամակ մը ուղարկեց Անթոնիօ Կութերեսին:
Երեւանի ղեկավարութիւնը պաշտօնապէս արձագանգեց Հանրապետութեան նախագահ Էրտողանի կողմէ 24 Ապրիլին Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարքին ուղարկուած նամակին, որու բովանդակութեան մէջ պատրաստակամութիւն յայտնուած է Թուրքիոյ եւ Հայաստանի միջեւ բարիդրացիական յարաբերութիւններու հաստատման ուղղութեամբ։ Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարար Արա Այվազեան երէկ յայտարարեց, որ Երեւան նկատած է այդ յայտարարութիւնը, սակայն կը նախընտրէ գործնական քայլեր տեսնել Անգարայէն։
Պատրիարքական Աթոռը այս օրերուն հրատարակած է յատկանշական գիրք մը, որ ոգեկոչման մատեան մըն է։ Աթոռի նախորդ գահակալին՝ երանաշնորհ Տ. Մեսրոպ Արք. Մութաֆեանի յիշատակին ձօնուած է սոյն հատորը։
Ուաշինկթընէ 24 Ապրիլին հնչած յայտարարութեան լոյսին տակ Անգարա կոչ կ՚ուղղէ ետ կանգնիլ սխալ քայլէն. «Յունիսի մեր ժամադրութեան ընթացքին այս հարցերը երես առ երես պիտի արժեւորենք ու կը հաւատամ, թէ նոր շրջանի մը դուռը պիտի բանանք։ Մենք պատրաստ ենք բոլորին հետ խօսելու ամէն գետնի վրայ»:
Էրտողան. «Հայ հասարակութեան հետ որեւէ հարց չունինք»:
Ազգային մեծ ժողովը կը պատրաստուի հակազդել Սպիտակ տան պատգամին: Ճօ Պայտընի քայլը կը շարունակէ բնորոշել Թուրքիոյ օրակարգը: Ամերիկեան հիւպատոսարանին առջեւ բողոքի ցոյց:
Հանրապետութեան նախագահ Ռեճեփ Թայյիպ Էրտողան շաբաթավերջին Ապրիլի 24-ի առթիւ հրապարակեց պատգամ մը։ Իր յայտարարութիւնը այս տարի ալ Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարքին հասցէագրուած ուղերձի մը ձեւաչափին մէջ էր։ Նախագահ Էրտողան դրական մօտեցումներ արտայայտած եւ հաշտ ապագայի մը ձգտումը ընդգծած է այս պատգամին մէջ, որու թրքերէն բնագիրը կը ներկայացնենք ստորեւ։
Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ
15 ապրիլին իր մահկանացուն կնքեց ամերիկահայ պատմաբան, ակադեմական, բարեսիրական գործիչ Վարդան Գրիգորեան: Ան ծնած է Իրան, ուր ստացած է իր տարրական կրթութիւնը, ապա միջնակարգ կրթութիւնը շարունակած է Պէյրութի Նշան Փալանճեան ճեմարանին մէջ:
ՅԱՐՈՒԹ ԿԻՒԼԻՒԶԵԱՆ
Ներկայիս մեր գրական իրականութիւնը, որ, ի դէպ, նոյնն էր երէկ ալ ու նոյնն է նաեւ այսօր, բայց որ, անտարակոյս, կատարելապէս պիտի կերպարանափոխուի ապագային, էր ու կը մնայ վանողական ու մանաւանդ արգահատելի: Խոր ցաւով պէտք է նշել, որ դպրոցական գրասեղաններէն մեծապէս օժտուած աշակերտ-աշակերտուհիներ շրջանաւարտ ըլլալէ ետք այլեւս չեն յաջողիր առաջուան նման բաւարար ժամանակ տրամադրել գրական աշխատանքներու:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Աշխարհի նոր իրողութիւնը սա է. «բոլորը կախեալ է բոլորէն»։ Չկան տարածքային կամ կրօնական որեւէ սահման այն հարցերու մէջ, որոնք կը հետաքրքրեն ամբողջ մարդկութիւնը։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Երկար տարիներ Անգարայի դէմ՝ որպէս «զսպող գործիք» օգտագործուած Հայոց ցեղասպանութեան օրակարգը ինչ-որ առումով սպառեցաւ. սպառեցաւ, անշուշտ, Միացեալ Նահանգներու կողմէ, որ, բնականաբար, այս քայլով համալրեց «ռէէլ փոլիթիք»ի իր կանոնները, անոնց տալով նաեւ մարդասիրական բաւական անհիմն շեշտադրում մը։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան շաբաթավերջին Ապրիլի 24-ի առթիւ հանդէս եկաւ խորհրդածութիւնով մը։ Ինչպէս հաղորդած էինք, ստորեւ կը ներկայացնենք Ամեն. Ս. Պատրիարք Հօր պատգամը։
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
2021 թուականի իրադարձութիւնները եկան անանտեսելի փոփոխութեան ենթարկել այն հաւասարակշռութիւնները, որոնք վերջին աւելի քան տասն տարիներու կտրուածքով ձեւաւորուած էին հայկական հարցին շուրջ։ ԱՄՆ-ի նախագահ Պայտընի շաբաթավերջի յայտարարութիւնը խնդիրը նոր հարթութեան մը վրայ դրած է։
Ապրիլի 24-ի ոգեկոչումներուն ժամանակ այս տարի աւելի ընդգծուած ձեւով ակնարկութիւններ կատարուեցան Հարաւային Կովկասի իրադրութեան եւ տարածքաշրջանային հեռանկարներուն:
Ֆրանսայի Ծերակոյտի նախագահ Ժերար Լարշէ. «Մենք կը փափաքինք անցնիլ Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչման ճանապարհով»: