ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Այսօր ծնունդն է հայ մտաւորական մը, որ լոյս աշխարհ եկած է մեր թուականէն 202 տարիներ առաջ՝ 1822 թուականին. մտաւորական, որ բժիշկ ըլլալով հանդերձ իր մէջ ունէր մտաւորական գրող ըլլալու Աստուածային շնորհքը եւ անբացատրելի ձեւով անգիր գիտէր հայոց պատմութիւնը. ըմբոստ պայքարելու բոլոր անիրաւութիւններուն դէմ, զոր կը նեղէր իր ազգն ու արիւնակիցները։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Հրաչեայ Աճառեան իր «Հայերէն արմատական բառարան»ին մէջ կը գրէ, թէ՝ «իր» բառի գործիական հոլովն է՝ «իրաւ». «իրօք»՝ որ ստացած է մակբայական գործածութիւն՝ «արդեամբ», «գործով», «հաւաստեաւ» նշանակութեամբ։ «Իրօք բարկացուցեր եւ բանիւք հաշտեցուսցես»՝ հակադրուած են իրար հետ՝ խօսք եւ գործ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Փոքր ժամանակ բազմիցս կրկնեցին, որպէսզի հասկնանք. «փոքր ու մեծ մեղք գոյութիւն չունի. մեղքը մեղք է». այսպէս կամ այնպէս հասկցանք, որ մէկ հաւկիթ գողցողն ու ամբողջ հաւնոց մը յափշտակողը նոյնացնողը անոնց գող ըլլալն է. ի՜նչ փոյթ թէ Ջիւանին մէկ հաւ գողցողը «խեղճ» նկատելով «խելքի՛ աշեցէք» կը բարձրաձայնէր:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Աստուած մարդ արարածը իր ստեղծագործութեան գլուխ գործոցը նկատեց եւ անոր տուաւ իր պատկերն ու շունչը. ամէ՛ն բան ստեղծեց մարդուն համար եւ մարդը որպէս գերագոյն ստեղծագործութիւնը անոնց վրայ պատասխանատու նշանակեց. սակայն այն բարձրութիւնը որ Աստուած տուաւ մարդուն՝ մարդը չկրցաւ տալ իր նմանին եւ որոշեց միւս ստեղծագործութիւնները աւելի բարձր նկատել՝ քան իր նմանը, որ ունէր նմանութիւնը նաեւ Աստուծոյ:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Կէտադրութիւն»ը՝ գրաւոր խօսքի մէջ ընդունուած կարգ մը նշաններ են, որոնց միջոցով կ՚արտայայտուին խօսքի դադարները, ձայնի երեւէջները, կ՚անջատուին նախադասութեան տարբեր մասերը։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Ժամանակ մը ետք սեփական փորձով սորվեցայ, որ ընկերութեան մէջ ինչ ըսելդ կարեւորութիւն մը չունի. կարեւորը ինչպէս ըսելդ է, որովհետեւ այդ «ինչպէս»ն է, որ ուշադրութեան առարկայ կը դառնայ եւ ո՛չ թէ «ինչ»ը:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Մա՛րդ ճշմարտութիւնը չտեսնելու չափ կոյր չի կրնար ըլլալ։ Արդարեւ, Յիսուս, բժշկուելու համար Իրեն դիմող կոյրերուն սապէս ըսաւ. «Կը հաւատա՞ք թէ կրնամ այս բանը ձեզի ընել։ Ըսին Անոր.- Այո՛ Տէր». (ՄԱՏԹ. Թ 28)։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Կար ժամանակ, մեր ազգին մէջ գոյութիւն ունեցող բոլո՛ր կազմակերպութիւնները, մանաւանդ սփիւռքի տարածքին, լուրջ ձեւով կը հետաքրքրուէին հայերէն լեզուի դասաւանդութեամբ. եթէ լաւապէս ուսումնասիրենք անցելի մամուլը, պիտի տեսնենք, թէ ամէ՛ն միութիւն, կազմակերպութիւն ու կուսակցութիւն ունէր մայրենի լեզուի դասընթացք մը, որովհետեւ առաջնահերթութիւն էր եւ լուրջ մտահոգութիւն ապագայ սերունդին հայերէն լեզուի գիտութիւնը:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Երբեք «երբեք» մի՛ ըսեր. «Never say never»։
Կեանքը անակնկալներով լեցուն է եւ չենք գիտեր, որ քիչ յետոյ ի՛նչ պիտի պատահի։ Ուստի, կեանքի ընդհանուր փորձառութիւնը մեզի ցոյց կու տայ, թէ մարդ շատ բան կը ծրագրէ, շատ բաներ կ՚երեւակայէ, բայց անոնցմէ միայն մէկ մասը կ՚իրականանայ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մօտաւորապէս կէս դար առաջ, խմբագիր-յօդուածագիր մը նեղանալով իր շրջապատի մարդոցմէ, իր սիւնակին մէջ գրի կ՚առնէ հետեւեալ տողը. «Հայը ի ծնէ խմբագիր է». իրականութեան մէջ հայը այսօր ամէ՛ն ինչ է: Իւրաքանչիւր հայ թէ՛ քաղաքագէտ, թէ՛ փիլիսոփայ է, թէ՛ խմբագիր եւ թէ քննադատ է. քիչ մը ամէ՛ն ինչ է հայը:
