ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Տէմիրճիպաշեանի նամակներէն կարելի չէ վերջնականօրէն հասկնալ խենթի՞ թէ իմաստունի մը հետ գործ ունինք. անոր նամակներուն մէջ պիտի գտնենք իմաստուն ու զարգացած մարդ մը՝ ծանօթ համաշխարհային գրականութեան. մարդ մը՝ որ լաւագոյնս կը տիրապետէ հայերէն եւ ֆրանսերէն լեզուներուն՝ մինչեւ իսկ բառարանի աշխատութիւն մը կատարելու աստիճան:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ամէն հաստատութիւն կը ներշնչուի, նոյնիսկ լռելեայն, մարդուն եւ անոր ճակատագրին մասին տեսութենէ մը, որմէ կը քաղէ իր դատումին բաղդատութեան եզրերը, իր արժէքներուն դասաւորումը եւ իր ուղեգիծը։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Տէմիրճիպաշեանի իմաստուն կամ խելառ ըլլալը քննարկման նիւթ է, սակայն անկասկած կրնանք ըսել, որ ան ունէր լուրջ հոգեկան տագնապներ ու խնդիրներ եւ այդ բոլորին աւելիով ծանօթ դառնալու համար անհրաժեշտ է կարդալ անոր անհատական նամակները:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
1953 տարւոյ Հայ թերթերու մէջ «Հարաւային ամերիկահայ կեանք» վերտառութեամբ կը կարդանք հետեւեալ լուրերը։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Հայերէն լեզուին համաձայն, խենթն ու խելացին հականիշ բառեր են, սակայն ծայրայեղ խելացութիւնը որոշ տեղ խենթութիւն, իսկ ծայրայեղ խենթութիւնը՝ որոշ տեղ իմաստութիւն կը ծնին:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Կա՞յ մէկը, որ իր կեանքի ընթացքին բարեփոխութեան չենթարկուի։ Կա՞յ մէկը, որ նպատակ չունենայ բարեփոխութիւնը։ Արդարեւ, բարեփոխութիւնը մարդուն բնական մէկ երեւոյթն է, քանի որ բարեփոխութիւնը բնութեան ընթացքն է, եւ մարդն ալ ի վերջոյ բնութեան մաս կը կազմէ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Պատկերացուցէք կտաւ մը՝ ամբողջութեամբ կապոյտ գոյնով ներկուած եւ անոր կեդրոնը սպիտակ անիմաստ երկար գիծ մը. իսկ այժմ պատկերացուցէք նման աշխատութեան մը վաճառքը՝ 43.8 միլիոն ամերիկեան տոլարի դիմաց:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Չմոռնա՛նք. ձմեռը բնութիւնը կը քնանայ, բայց չի՛ մեռնիր։
Ձմեռը կը չորնան ծառեր, դաշտերու խոտեր… ծառին, խոտին ի՞նչը կը մնայ որ պատուոյ արժանի ըլլան եթէ իրենց կանաչութիւնը կորսնցնեն։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Որքանո՞վ կարելի է վստահիլ Մովսէս Խորենացիի, Ագաթանգեղոսի, Փաւստոս Բիւզանդի, Փարպեցիի, Սեբէոսի եւ այլ պատմիչներու արձանագրած պատմութեանց, որոնց մէջ անառարկելիօրէն գոյութիւն ունի անճշդութիւն եւ ստախօսութիւն:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Մարդ երբեմն գործածելու է «հաւատքի աչք»ի հեռադիտակը՝ հոգեւոր աչքը, տեսնելու երկնային գեղեցկութիւնը եւ բաղդատելու զայն երկրային հրապոյրներու հետ։
Այս առումով Առաքեալը կը թելադրէ. «Վերի բաները փնտռել» եւ «Վերի բաները մտածել», որպէսզի մեր երկրային կապերէն լման անջատուած ըլլանք եւ երկրի «գեղեցիկ բաները» աննշան դառնան։
