Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սա անուրանալի ճշմարտութիւն մըն է, թէ մարդ ամենէն շատ եւ աւելի կը սորվի սորվածները, գիտցածները յաճախ կրկնելով, յիշելով եւ վերաքաղ ընելով։ Այս ուղղութեամբ սորվելու մէկ կերպն ալ սորվեցնել, գիտցուածները փոխանցել է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Գիրը բոլորին համար պահանջք մըն է, գրելու համար գրագէտ ըլլալու պէտք չկայ, պարզ նամակ մը իսկ «գրել» կը նշանակէ, եւ ուրեմն այդ պարզ եւ մտերիմ գրութիւնն ալ պէտք չէ՞ որ շիտակ, ճիշդ գրուի, առ նուազն նամակը ղրկուած անձին հանդէպ յարգանքը այս կը պահանջէ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Verba volant scripta manent». Խօսքը կը թռչի. Գիրը կը մնայ։ Այս մշտանորոգ խօսքը ամէն շրջանի եւ ամէն միջավայրի համար ի զօրու, գործադրութեան ուժ ունեցող խօսք մը, իրականութիւն մըն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ իրեն համար՝ նպատակ մը չէ՛։ Ուրիշ խօսքով՝ մարդիկ իրենց համար չեն ապրիր։ Մարդուն ապրելու նպատակը ապրեցնե՛լն է։ Եթէ անցաւոր պահու մը համար դեղ եւ դարման չըլլայ մարդ հիւանդ մարդկութեան, եթէ ան չհասնի մարդկութեան օգտակար ըլլալու, նպաստ մը բերելու, հապա ինչո՞ւ կ՚ապրի։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Միտքը սահման չունի, մտածելով մարդ կրնայ թռչիլ հոգեւոր տիեզերքին մէջ շա՜տ աւելի հեռուները քան որեւէ սաւառնակ կամ հրթիռ, որ կրնայ երթալ նիւթական տիեզերքի անհաշուելի եւ աներեւակայելի հեռաւորութիւնները։ Միտքը ո՛չ ժամանակ եւ ո՛չ ալ տարածք կը ճանչնայ. մարդ երեւակայութեամբ կրնայ անհունօրէն տարածուիլ եւ անժամանակ կերպով ընթանալ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հաւատքը մարդուն պատասխա՛նն է Աստուծոյ, որ Ինքզինք կը յայտնէ զանազան միջոցներով, աստուածային գործերով, բնութեան երեւոյթներով եւ Ինքզինք անոր կու տայ, իր կեանքին գերագոյն իմաստը որոնող մարդուն միաժամանակ յորդառատ լոյս կը սփռէ։ Եւ մարդը իր հաւատքը դաւանելու ատեն, կը սկսի ըսելով. «Ես կը հաւատամ»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Յաճախ կը հարցուի. «Ի՞նչու համար Աստուած չստեղծեց այնքան կատարեալ աշխարհ մը՝ ուր ոչ մէկ չարիք կարենար գոյութիւն ունենալ»։ Այս հարցումին պատասխանը ո՞րքան կը գոհացնէ, այս հարցումը ո՞րքան վճռական լուծում մը կրնայ ունենալ, երբ հարցնողները միշտ ժխտական կեցուածք մը ունին ճշմարտութեան հանդէպ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Յաճախ կ՚անդրադառնանք խոհեմութեան անհրաժեշտութեան մարդկային անհատական եւ հաւաքական կեանքին մէջ։ Արդարեւ, խոհեմութիւնը բարոյական առաքինութիւն մըն է, որ մարդուս երջանկութեան պայմաններէն մին եւ կարեւորագոյնն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Երկինքէն իջնող հրեշտակները Յիսուսի ծնունդը կ՚աւետէին հովիւներուն հետեւեալ բառերով. «Փա՜ռք Աստուծոյ բարձունքներուն, եւ երկրի վրայ խաղաղութիւն, մարդոց մէջ հաճութիւն»։ Հովիւները անակնկալ այս տեսիլքի լուսաշող յայտնութենէն սթափելով, որոշեցին երթալ Բեթլեհէմ՝ այնտեղ տեղեկանալու կատարուած հրաշքի ստուգութեան։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Արարիչ Աստուծոյ հանդէպ մարդուս հաւատքէն անբաժանելի ճշմարտութիւն մըն է, թէ՝ Աստուած Իր արարածներուն ամէն մէկ գործելուն մէջ Ի՛նք եւս կը գործէ։ Ինք առաջին պատճա՛ռն է, որ կը գործէ երկրորդական պատճառներուն մէջ եւ անոնց միջոցաւ. «Որովհետեւ Աստուած Ինքն է որ կը ներգործէ մեր մէջ թէ՛ կամենալը եւ թէ՛ գործելը ի նպաստ իր բարեհաճ ծրագիրներուն», կ՚ըսէ Առաքեալը. (ՓԻԼ. Բ 13) եւ (Ա ԿՈՐՆ. ԺԲ 6)։ Այս ճշմարտութիւնը փոխանակ նսեմացնելու արարածին արժանապատուութիւնը, ընդհակառակը՝ կը բարձրացնէ զայն։