Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սիրոյ մասին շատ խօսուած, մեկնաբանութիւններ եւ խորհրդածութիւններ են կատարուած դարերու ընթացքին։ Զոր օրինակ, ըսուած է որ սէրը, մարդուն յայտնի էութեան մը, իրի մը եւ կամ տիեզերական արժէքի մը ուղղուիլը եւ անոր կապուիլը ապահովող բարոյական կապ մը՝ զգացում մըն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ինչո՞ւ եղբօրդ աչքին մէջ գտնուող շիւղը կը տեսնես, բայց քու աչքիդ գերանը չես նշմարեր… Նախ քու աչքիդ մէջէն գերանը հանէ, որպէսզի յստակ տեսնելով՝ կարենաս եղբօրդ աչքէն շիւղը հանել» (ՂՈՒԿ. Զ 41-42)։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Գործի մը կամ գործիքի մը արժէքը ո՞ր մէկը կ՚որոշէ. քանա՞կը թէ որակը։ Ուրիշ խօսքով, շատ աշխատիլ եւ արդիւնաբեր չըլլալ եւ կամ շատ բան ունենալ բայց օգտակար, օգտագործելի ոչինչ ունենալ. ո՞րն է նախընտրելին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Խղճմտանքը մարդուն ամենէն մտերիմ եւ ամենէն գաղտնի ներսիդին է. սրբավայրը՝ ուր ան առանձին է Աստուծոյ հետ եւ ուր Աստուծոյ ձայնը ինքզինք լսելի կ՚ընէ։ Ուստի, մարդ իր խղճմտանքին խորը կը գտնէ ներկայութիւնը օրէնքի մը՝ որ ինչ չէ տուած, բայց որուն ինք պարտաւո՛ր է հնազանդիլ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մշակոյթի շաբաթուան պատշաճ «վերջաբան» մը կ՚ուզենք ներկայացնել մեր սիրելի՜ գրասէր ընթերցող բարեկամներուն՝ Գարեգին Ա Կաթողիկոսի այն սքանչելի՜ տողերը՝ որոնք թարգմանաբար կ՚արտայայտեն ամէն գրասէր-մշակութասէր անհատի անկեղծ զգացումները։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ինչպէս ամէն գիտութեան մէջ, լեզուաբանութեան մէջ ալ կարեւոր տեղ մը կը գրաւէ մանրամասնութիւնները, այսինքն նրբերանգները։ Շատ անգամ կը տեսնուին ուղղագրական եւ լեզուական սխալներ՝ որոնք ուշադրութեան առարկայ չեն ըլլար ընդհանրապէս, բայց կրնան փոխել ամբողջ հատուածի մը ներդաշնակութիւնը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Մարդ որքան լեզուներ գիտնայ խօսիլ՝ ա՛յնքան մարդ է», կ՚ըսէ առածը։ Բայց ի՞նչ կը նշանակէ «լեզու խօսիլ» կամ աւելի լայն առումով, «լեզու գիտնալ»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կը շարունակենք խորհրդածել Հայ լեզուի նրբերանգներուն մասին։ Հայ լեզուի նրբերանգները կը յայտնուին մանաւանդ ուղղագրական կանոններու մէջ։ Ուստի այս նրբերանգներէն օրինակներ կ՚ուզենք ներկայացնել Բենիամին Թաշեանի «Լսարան հայ լեզուի» գիրքէն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Երբ կը խորհրդածենք Հայերէնի՝ Հայ լեզուի մասին, հոս կ՚ուզենք յիշել Զարեհ Եպսկ. Ազնաւորեանի ամփոփ պատմականը՝ իր «Դիւրին Գրաբար» դասագիրքին սկիզբը։ Համառօտ այս կարեւոր տեղեկութիւնները մեզի կը ծանօթացնէ Հայ լեզուն՝ իր անցեալով եւ ներկայով։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Երբ կը խօսուի լեզուի մասին, ընդհանրապէս կը ծագին հարցեր, հարցումներ, որոնց գլխաւորներն են. «Լեզուն միջո՞ց մըն է թէ նպատա՛կ մը», եւ կամ «Մայրենի լեզու, ըսելով ի՞նչ պէտք է հասկնալ», եւ այս հարցումներու նման հարցեր կը յուզեն եւ կը զբաղեցնեն խորհող միտքեր։