Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սուրբ Աստուածածնի Վերափոխումէն ետք Բ. կիրակի օր Սուրբ Պատարագի ընթացքին կարդացուած Ճաշու Աւետարանը (ՂՈՒԿ. Ա 39-56) կը վկայէ Մարիամի այցելութեան՝ Եղիսաբեթի՝ որ ինքն ալ յղի էր։ Սուրբ Աստուածածնի Վերափոխման յաջորդող Բ. կիրակին, այս տարի կը հանդիպի 19 օգոստոսի։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Թերեւս աւելորդ նկատուի խօսիլ աշխատանքի կարեւորութեան վրայ, քանի որ անուրանալի է այն ճշմարտութիւնը, թէ ո՛չ մէկ կարեւոր արդիւնք կամ արժէք ձեռք կը բերուի առանց աշխատութեան։ Չէ՞ որ պատրաստ որեւէ բանէ մը օգտուելու, որեւէ բան օգտագործելու համար ալ աշխատանք պէտք է՝ ծանր կամ թեթեւ, բայց անպայմա՛ն աշխատանք…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

7 օգոստոս 1935 թուականին, 83 տարի առաջ, Երեւանի մէջ մահկանացուն իր կեանքը կը կնքէր Հայ վիպական եւ թատերական գրականութեան յայտնի դէմքերէն Շիրվանզատէ գրչանունով Աղեքսանդր Մովսէսեան։
Աղեքսանդր Մովսէսեան 1858 թուականին ծնած էր Շիրվան՝ ուրկէ եկած է իր գրչանունը՝ Շիրվանզատէ։ Հազիւ տասնհինգ տարեկանին, գաւառական վարժարանէն ընթացաւարտ, ան կը մեկնի Պաքու «մի կտոր հաց շահելու»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աս­տու­ծոյ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան ընդ­հա­նուր ծրագ­րին մէջ «ա­րեւ»ն է միշտ յաղ­թա­կա­նը եւ յա­ւի­տե­նա­կա­նը՝ ճշմար­տու­թեան լոյ­սը եւ ար­դա­րու­թիւ­նը, եւ սէ­րը, եւ Ա­ւե­տարա­նը, եւ Աս­տուած, իր նկա­րագ­րին, իր բնու­թեան, իր ի­մաս­տու­թեան լիա­կա­տար յայտ­նու­թիւ­նո­վը յան­ձին Յի­սուս Քրիս­տո­սի։
Աս­տուած՝ ան­տե­սա­նե­լին Ինք­զինք կը յայտ­նէ տե­սա­նե­լի լոյ­սով, լոյ­սին աղ­բիւ­րով՝ ո­րուն մէջ կայ սէր եւ ի­մաս­տու­թիւն, եւ բո­լոր աս­տուա­ծա­յին մշտնջե­նա­ւոր եւ ա­նայ­լայ­լե­լի նկա­րա­գի­րը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Յոբելեանը՝ աշխարհի գրեթէ ամէն կողմը, ամէն շրջանի, խանդավառ հետաքրքրութեան եւ ցնծութեան, անկեղծ երախտագիտութեան եւ խոր գնահատանքի ինքնաբուխ պոռթկում մըն է։ Այս անկեղծ արտայայտութիւններու վրայ խօսուած ատեն, գովեստներու առջեւ, շատեր անբացատրելի գոհունակութիւն մը կը զգան եւ բնականաբար կը խանդավառուին, կ՚ուրախանան։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդկային կեանքին ապահովման՝ գոյապահպանման եւ գոյատեւմանը համար անհրաժեշտ է վստահութիւնը Նախախնամութեան նկատմամբ։ Մարդուն վստահութիւնը Աստուծոյ վրայ շատ բնական է, քանի որ արարչագործութենէն ետք, Արարիչը՝ Աստուած չի լքեր Իր արարածը ինքն իր գլխուն։

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Սուրբ Աստուածածնի երկրաւոր կեանքի վախճանը «ննջո՛ւմ» եւ ո՛չ թէ «մահ» բառով կ՚անուանուի՝ հասկնալի դարձնելու համար անոր երկինք փոխադրուած ըլլալու իրականութիւնը։ Սուրբ Աստուածածնի Վերափոխման տօնը Հայ Եկեղեցիի հինգ տաղաւար տօներէն մէկն է եւ կը տօնուի օգոստոս 15-ի մօտակայ, այսինքն՝ օգոստոս 12-էն օգոստոս 18-ի հանդիպող կիրակի օրը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սուրբ Աստուածածնի Վերափոխման տօնի օրը՝ Սուրբ Պատարագէն յետոյ, կը կատարուի խաղողօրհնութեան կարգ եւ ապա օրհնուած ողկոյզները կը բաշխուին ժողովուրդին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Սիրէ՛ քու Տէր Աստուածդ ամբողջ սրտովդ, ամբողջ հոգիովդ եւ ամբողջ մտքովդ», (ՄԱՏԹ. ԻԲ 37)։
Յիսուս, մեծագոյն եւ կարեւորագոյն պատուիրանը համարեց ասիկա, քանի որ այս պատուիրանին մէջ է, որ կը յայտնուի «յոյս»ը, «հաւատք»ը եւ «սէր»ը։ 

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ի՞նչ է ճիշդը եւ ի՞նչ է սուտը։ Կամ ի՞նչ է ուղիղը եւ ի՞նչ է սխալը, ինչո՞ւ որեւէ խօսք կամ գործ շիտակ է եւ ուրիշ մը՝ ծո՛ւռ։ Արդարեւ բոլոր այս հակադրութիւնները մարդկային մտքին նախապաշարումներուն արդի՞ւնքն են, թէ ոչ հիմնուած են անայլայլելի եւ մշտնչենաւոր սկզբունքի մը վրայ։ Ո՞րն է «բարի»ն եւ ո՞րը՝ «չա՛ր»։