Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ա­նուն»ին կա­րե­ւո­րու­թիւ­նը իր ի­մաս­տին մէջն է, ա­նու­նը, ար­դա­րեւ, կը նոյ­նա­նայ «անձ»ին հետ եւ կը կազ­մէ «ինք­նու­թիւն» եւ այս կեր­պով ա­նու­նը ար­ժէք կը ստա­նայ։ Ան­հա­տը «ի՛նք» է իր կրած ա­նու­նով եւ ին­չո՞ւ չէ՝ իր ա­նուան ի­մաս­տո՛վ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ա­նուն» եզ­րին կա­րե­ւոր­ու­թիւ­նը յայտ­նե­լէ ետք, ա­մէն մէկ ա­նու­նի նշա­նա­կու­թիւ­նը գիտ­նալ «անձ»ին ար­դար եւ բնա­կան ի­րա­ւունքն է. ան­ձը իր կրած ա­նու­նին ի­մաս­տը ե­թէ գիտ­նայ ա­ւե­լի կը նոյ­նա­նայ ա­նոր հետ եւ ա­ւե­լի գի­տա­կից կը վա­րուի, եւ ի­րա­ւո՛ւնք է եւ պարտք՝ գիտ­նալ իր կրած ա­նուան նշա­նա­կու­թիւ­նը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ա­նու­նը ինք­նու­թի՛ւն է, այս պատ­ճա­ռով, ա­նու­նը մարդ­կա­յին թէ՛ ան­հա­տա­կան եւ թէ՛ հա­ւա­քա­կան կեան­քին մէջ կեն­սա­կան դեր մը կը խա­ղայ եւ մեծ կա­րե­ւո­րու­թիւն ու­նի։ Այս ի­մաս­տով եւ այս տե­սան­կիւ­նէն դի­տե­լով «ա­նուն»ը, կը շա­րու­նա­կենք ներ­կա­յաց­նել ա­նուն­նե­րու նշա­նա­կու­թիւ­նը՝ օգ­տուե­լով Հրա­չեայ Ա­ճա­ռեա­նի, Ար­տա­շէս Տէր Խա­չա­տու­րեա­նի եւ André-Marie Gerard-ի բա­ռա­րան­նե­րէն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ինչ­պէս ը­սինք, ան­հա­տը «ա՛նձ» է եւ ինք­նու­թիւն կը ստա­նայ իր ա­նու­նով։ Մէկ խօս­քով մէ­կու մը ա­նու­նը «ի՛նք»ն է եւ ան­բա­ժան իր ինք­նու­թե­նէն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Իւ­րա­քան­չիւր ան­հատ «ա՛նձ» մըն է իր ինք­նու­թեամբ եւ ա­մէն անձ ի՛նքն է իր ա­նու­նով։ Այս ի­մաս­տով, ա­նու­նը կը ներ­կա­յաց­նէ ան­ձը՝ իր ինք­նու­թեամբ, որ կը զա­նա­զա­նուի «ու­րիշ»նե­րէն եւ իր «նման»նե­րէն։ Ու­րեմն ա­նու­նը ան­ձին, ու­րիշ­նե­րէ ան­կախ ինք­նու­թեան մը ստու­գա­նի՛շն է։ Ա­նու­նը՝ մարդս կ՚ո­րո­շէ որ­պէս ա՛նձ, որ­պէս ի՛նք։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Խօս­քը, ընդ­հան­րա­պէս, որ­քան ալ կարճ ըլ­լայ եւ պարզ, ե­թէ ճշմա­րի­տը եւ ճշմար­տու­թիւ­նը կ՚ը­սէ, հրա­պու­րիչ կողմ մը կ՚ու­նե­նայ, եւ կը տպա­ւո­րուի միտ­քե­րու մէջ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ա­մէն պահ որ կ՚ապ­րինք, ա­հա­ւա­սիկ այդ պա­հե­րուն ամ­բող­ջու­թիւ­նը «կեանք»ն է։ Ու­րեմն մենք «կեանք»ին մէջն ենք, ա­նով է որ կը շա­րու­նա­կենք մեր ըն­թաց­քը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Վիշտ» եւ «գե­ղեց­կու­թիւն». ի­րա­րու բո­լո­րո­վին հա­կա­ռակ, թե­րեւս եր­բեք ի­րա­րու չհա­մա­ձայ­նող, ի­րա­րու հետ ար­տա­սա­նել նոյ­նիսկ ան­կա­րե­լի եր­կու ի­րո­ղու­թիւն…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աշ­խար­հը ի­մաս­տու­թեամբ ստեղ­ծուած է, ա­պա ու­րեմն աշ­խար­հի վրայ ա­նի­մաստ ու անն­պաս­տակ բան չկա՛յ։ Ինչ որ կը տես­նենք մեր շուր­ջը, ա­մե­նէն անն­շան նկա­տուածն իսկ ան­պայ­ման պատ­ճառ մը, նպա­տակ մը, այ­սինքն ի­մա՛ստ մը ու­նի։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մար­դիկ կեան­քին ար­ժէ­քը կը դա­տեն եր­կու կեր­պով՝ հա­մե­մա­տա­կան եւ բա­ցար­ձակ ստու­գա­նի­շե­րով։
Բայց ընդ­հա­նուր փոր­ձա­ռու­թիւ­նը ցոյց կու տայ, թէ կեան­քի ար­ժէ­քը պէտք է դա­տել հա­մե­մա­տա­կա­նի հա­շուով, եւ ո՛չ թէ բա­ցար­ձա­կի։