Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդիկ, ընդհանրապէս դրական բաներու օգտակարութեան կը հաւատան. զոր օրինակ, գիտնալու, յիշելու, ամէն բանի մասին տեղեկութիւն ունենալու, շահելու, եւ այլն։ Այս պատճառով, կ՚ուզեն միշտ ունենալ, չկորսնցնել եւ պահել, փոխանակ չունենալու, կորսնեցնելու։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Գերմանիացի նշանաւոր իմաստասէր Հէկէլ արուեստագէտներէն կը պահանջէ ամենէն առաջ՝ կեանքի խորհուրդներուն արտայայտութիւնը։ Իսկ Զօլա գեղարուեստը սահմանած է որպէս «խառնուածքի մէջէն երեւցող բնութիւն» մը. «la nature à travers un temperament»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Զանազան արարքներ, որ կը կատարուին մարդուս կողմէ, զոր օրինակ, չար կամ բարի արարքներ, կարգ մը ազդակներու արդիւնք են, զոր պէտք է նկատի առնել եղանակաւորելու համար մեր կարծիքը անոնց հեղինակներուն մասին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնաւ դիտա՞ծ էք մարդիկ՝ որոնք նոյն փողոցին կամ նոյն ճամբուն վրայ, նոյն ուղղութեամբ կը քալեն։ Անոնցմէ ոմանք արագ արագ, ոմանք բաղդատաբար աւելի դանդաղ կը քալեն։ Ուրիշներ կ՚աճապարեն, կան նաեւ, որ ճամբուն մէջտեղ կը կանգնին՝ կարծես անորոշութեան մէջ իրենց յարմար ուղղութիւն մը կը փնտռեն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Անհատներու եւ հասարակութեան քաղաքակրթական բովանդակ կերտուածքը վայելքի ձգտումին մարմնացումը եւ գործադրո՛ւմն է։
Արդարեւ, մարդկային բոլոր աշխատութիւններուն, տքնութիւններուն, տուայտութիւններուն պատմութիւնն է քաղաքակրթութիւնը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մամուլի կարեւորութիւնը եւ անհրաժեշտութիւնը անուրանալի է ընկերային կեանքի մէջ։ Արդարեւ, հասարակութեան մէջ, անհատներու թէ՛ իրարու հետ, եւ թէ՛ իրենց պատկանած հաւաքականութեան հետ հաղորդակցութիւնը ապահովող բազմաթիւ միջոցներ եւ առարկաներ կը գտնուին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդուս կեանքին մէջ տաղտուկներ կան՝ որոնք ամբողջ գոյութիւն մը եւ իր նշանակութիւնը ուրանալ կու տան մարդուն։ Եւ դարձեալ, կեանքի մէջ կան վայելքներ՝ որոնք ամէն նեղութիւն եւ դառնութիւն մոռցնել կու տան։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Որեւէ բան կորսնցնել անշո՛ւշտ ցաւ ու վիշտ կը պատճառէ անոր՝ որ կորսնցուցածին արժէքը գիտէ եւ մանականդ կ՚անդրադառնայ, թէ կորսնցուցած է այդ «արժէ՛ք»ը։ Այն որ անտարբեր չէ իր արժէքներուն, իրեն պատկանած նուիրականութիւններուն, նախ հոգածութիւն ցոյց կու տայ, որ չկորսնցնէ զանոնք, իսկ եթէ կամքէ բոլորովին անկախ պատճառներով կը կորսնցնէ, ամէն ճիգ չի՛ խնայեր զանոնք գտնելու եւ վերատիրանալու համար անոնց։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդկային կեանքին մէջ կան պարագաներ, պատահարներ, որոնք մտատանջութիւն կը պատճառեն ենթակային։ Արդարեւ, մարդուս սաստիկ մտատանջութիւն պատճառող պարագաներուն մէ՛կն ալ՝ կարեւոր եւ կենսական լուրի մը անհամբերութեամբ սպասելն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Գիտութիւնը իրական ուժ մըն է՝ գիտնալ, տեղեկութիւն ունենալ մարդուս ինքնավստահութեան զգացում կը ներշնչէ։ Գիտունը իր քայլը կը նետէ աւելի ապահով, քանի որ գիտակցութիւնը ունի իր նետած քայլին հետեւանքին, գիտէ, թէ ո՛ւր կը տանի իր նետած քայլը զինք։ Այս իմաստով, ահաւասիկ, գիտութիւնը ապահովութի՛ւն է։