Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Իմաստութիւն» եւ «հեռատեսութիւն» մասնայատկութիւններ են, որ կը կատարելագործեն մարդս, եւ կ՚աւելցնեն անոր հմտութիւնը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ճամբորդութեան մը ընթացքին, ճամբուն վրայ յաճախ կը տեսնուին ազդանշաններ։ Այս ազդանշանները զետեղուած են զանազան կէտերու վրայ, ուր ճամբան անկիւնադարձ մը ունի եւ կամ որեւէ վտանգի հաւանականութիւնը կը տեսնուի։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Արաբական առածը կ՚ըսէ. «Մահը սեւ ուղտ մըն է՝ որ բոլոր դռներուն առջեւ կը ծնրադրէ»։
Այո՛, մահը անխուսափելի է, ուրեմն ամէն մարմնաւոր եւ աշխարհային արժէք ժամանակաւոր է, եւ մարդ պէ՛տք է ըստ այնմ շարժի եւ գործէ, ինչ որ կը նշանակէ՝ չկառչի՛լ միայն մարմնաւորին եւ աշխարհայինին։ 

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Գրուան» կը նշանակէ՝ ցորեն չափելու սնտուկ, որ անթափանց իր մըն է, որուն մէջէն՝ ջուր, լոյս եւ այլն չ՚անցնիր։ Ուստի գրուանը արգելք մըն է լոյսին համար եւ երբ լոյսը որեւէ կերպով հանդիպի անոր, չի կրնար լուսաւորել իր շուրջը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աս­տուած՝ մար­դուս երկ­նա­ւոր Հայ­րը պատ­րա՛ստ է եւ կը սպա­սէ մար­դոց վրայ թա­փե­լու Իր օրհ­նու­թիւն­նե­րուն լիու­թիւ­նը։ Ուս­տի, մար­դոց կը մնայ լիա­ռատ խմել ան­սահ­ման սի­րոյ աղ­բիւ­րէն։ 
Երբ այս ի­մաս­տով մօ­տե­ցուի, ո՜ր­քան հրա­շա­լի բան է ա­ղօ­թե­լը եւ նո՛յն­քան զար­մանք պատ­ճա­ռող բան՝ թէ այն­քան քիչ կ՚ա­ղօ­թեն մար­դիկ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Իր յանցանքները ծածկողը յաջողութիւն չի գտներ, բայց զանոնք խոստովանողը եւ մէկդի ձգողը ողորմութիւն կը գտնէ», (ԱՌԱԿ. ԻԸ 13)։ Մարդ, Աստուծոյ առջեւ արդարանալու պահանջքը ունի։ Բայց ան ինչպէ՞ս կրնայ արդարանալ եւ սրբանալ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնութեան եւ յայտնութեան միջոցով, Իր նախախնամութեամբը եւ Իր Սուրբ Հոգիին ազդեցութեամբը՝ Աստուած կը խօսի մարդուն։ Բայց ասիկա բաւական չէ, պէտք է նաեւ մա՛րդ բանայ իր սիրտը Աստուծոյ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հա­ւա­նա­բար չի գտնուիր անձ մը՝ որ իր պա­տա­նե­կան շրջա­նին դպրո­ցա­կան քննու­թիւն­նե­րու եր­կուն­քը ապ­րած չըլ­լայ՝ եր­կար կամ կարճ ժա­մա­նակ մը։
Եւ այս եր­կուն­քը այն­պէս է տպա­ւո­րուած որ տա­րի­նե՜ր վերջ իսկ ա­տեն-ա­տեն ե­րազ­նե­րու մէջ կը յայտ­նուի եւ վախ կը պատ­ճա­ռէ են­թա­կա­յին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աչ­քը՝ տե­սո­ղու­թեան գոր­ծա­րանն է ա­մէն կեն­դա­նի էա­կի, աչ­քով է, որ կը տես­նեն ա­նոնք աշ­խար­հը, թէեւ ա­մէն մէ­կը տար­բեր կեր­պե­րով։
Ինչ­պէս որ տես­նե­լու հա­մար էակ մը աչ­քի կը կա­րօ­տի, աչքն ալ իր պար­տա­կա­նու­թիւ­նը կա­րե­նալ կա­տա­րե­լու հա­մար լոյ­սի կը կա­րօ­տի եւ հոն ուր լոյս չկայ, աչ­քը իր պար­տա­կա­նու­թիւ­նը չի կրնար կա­տա­րել՝ չի՛ տես­ներ։

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Աղօթքը, ընդհանրապէս, վարժութեամբ զարգացող եւ կատարեալին հասնող զգացում մըն է։ Այս իմաստով աղօթքը «արուե՛ստ» մըն է։ Ստացական ընդունակութի՛ւն մը։ Այսպէս եթէ չըլլար, Յիսուս իր աշակերտներուն աղօթել սորվեցնելու պահանջքը չէ՛ր զգար, եւ անոնք, որ կը կարծէին աղօթել, այդպէս կը շարունակէին։