Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ­կա­յին միտ­քը եւ ե­րե­ւա­կա­յու­թիւ­նը սահ­ման չու­նի եւ բազ­մա­կող­մա­նի է եւ այս իսկ պատ­ճա­ռով իւ­րա­քան­չիւր անձ կրնայ տար­բեր մտա­ծում եւ կար­ծիք ու­նե­նալ ու­րի­շի մը նկատ­մամբ։ Սա­կայն մտքի, կար­ծի­քի եւ գա­ղա­փար­նե­րու զա­նա­զա­նու­թիւ­նը ո՛չ թէ ար­գելք, այլ եւ մա­նա­ւանդ ա­ռիթ­ներ են ճշմար­տու­թեան հաս­նե­լու, քա­նի որ կար­ծիք­նե­րու փո­խա­նա­կու­թեան ար­դիւնք կը յայտ­նուի ճշմար­տու­թիւ­նը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Կրօնք» բա­ռով կը հասկ­ցուի եր­կու տե­սակ բան.
ա) Ու­ղիղ վար­դա­պե­տու­թիւն­ներ,
բ) Յայտ­նեալ բա­րո­յա­կան սկզբունք­նե­րու հա­մե­մատ սուրբ զգա­ցում­ներ եւ վարք։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Զա­տի­կէն յե­տոյ եր­րորդ Կի­րա­կին ծա­նօթ է «Աշ­խար­հա­մատ­րան Կի­րա­կի» ա­նու­նով։ Այս Կի­րա­կին նաեւ Յի­նանց եր­րորդ Կի­րա­կին է եւ սո­վո­րա­բար կը կո­չուի նաեւ՝ «Կա­նանչ Կի­րա­կի»։ Հայ Ե­կե­ղեց­ւոյ յա­տուկ յի­շա­տա­կու­թիւն մըն է այս Կի­րա­կին՝ որ կը մտա­բե­րէ կեան­քի խոր­հուր­դը, վե­րա­կեն­դա­նու­թիւ­նը եւ վե­րած­նուն­դը ամ­բողջ բնու­թեան եւ ան­շուշտ՝ մա՛ր­դուն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Գնա­լը կղզին՝ այն ե­րա­զա­յի՜ն վայ­րը, այն քաղցր յի­շա­տակ­նե­րու անս­պառ ա­կը, խա­ղա­ղու­թեան եւ եր­ջան­կու­թեան խորհր­դա­նի­շը, շա­տե­րու հա­մար կեան­քի ա­մե­նէն գե­ղե­ցիկ շրջան­նե­րուն վկան, հան­դար­տու­թիւն, ան­դոր­րո­թիւն եւ ան­շուշտ հո­գե­կան բա­ւա­րա­րու­թիւն եւ վստա­հու­թիւն ներշն­չող, ա­պա­հով ա­պաս­տա­րա­նը խռո­ված, յու­զուած, այ­լայ­լած հո­գի­նե­րու…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ­կա­յին կեան­քի մէջ միշտ կը պա­տա­հին ա­նի­րա­ւու­թիւն­ներ, սխալ­մունք­ներ։ Ա­սի­կա կը տես­նուի պատ­մու­թեան մէջ եւ այն­քան ա­տեն որ մարդ­կու­թիւ­նը շա­րու­նա­կէ իր գո­յու­թիւ­նը, պի­տի պա­տա­հին, քա­նի որ մարդ, էա­պէս, թե­րու­թիւն­ներ եւ տկա­րու­թիւն­ներ ու­նե­ցող էակ մըն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեան­քի մէջ յա­ջո­ղե­լու եւ մտադ­րուած նպա­տա­կի մը հաս­նե­լու հա­մար անհ­րա­ժեշտ պայ­ման­ներ են՝ գի­տու­թիւ­նը, աշ­խա­տու­թիւ­նը եւ կար­գա­պա­հու­թիւ­նը, բայց յա­ջո­ղու­թիւ­նը կա­տա­րեալ ըլ­լա­լու հա­մար անհ­րա­ժեշտ է նաեւ այս ե­րեք պայ­ման­նե­րու մէջ յա­րա­տե­ւու­թի՛ւ­նը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հայ Ե­կե­ղե­ցին, պատ­մա­կան հնա­գոյն ե­կե­ղե­ցի­նե­րէն մին է, ո­րուն գո­յու­թիւ­նը սկիզբ կ՚առ­նէ ա­ռա­քե­լա­կան դա­րէն։ Չոր­րորդ դա­րու սկիզ­բը՝ 301 թուա­կա­նին, քրիս­տո­նէու­թիւ­նը պաշ­տօ­նա­պէս հռչա­կուած է «Հայ Ժո­ղո­վուր­դի պե­տա­կան կրօն»՝ Սուրբ Գրի­գոր Լու­սա­ւոր­չի օ­րով եւ ա­նոր մի­ջո­ցով։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Պետ­րոս Ա­ռա­քեալ իր ընդ­հան­րա­կան երկ­րորդ նա­մա­կին մէջ սա­պէս կ՚ը­սէ. «Նա­մակ­նե­րու մէջ կարգ մը դժուար հասկ­նա­լի մա­սեր կան, ո­րոնց ի­մաս­տը չա­րա­փո­խու­մի կ՚են­թար­կուի տգէտ եւ փո­փո­խա­միտ մար­դոց կող­մէ։ Ա­նոնք միւս Սուրբ Գիր­քե­րը եւս կը չա­րա­փո­խեն, ի­րենց սե­փա­կան կո­րուս­տը պատ­րաս­տե­լով» (Բ. ՊԵՏՐ. Գ 16)։­

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Եր­կու հա­զար տա­րուայ ցան մը՝ ար­մա՛տ մըն է քրիս­տո­նէա­կան հա­ւատ­քը, որ փո­խեց մարդ­կու­թեան ամ­բողջ ըն­թաց­քը եւ էու­թիւ­նը։ Եր­կու հա­զար տա­րի ա­ռաջ Քրիս­տոս իր վար­դա­պե­տու­թեամբ հին մար­դը վե­րա­ծեց նոր մար­դու եւ նոր հո­գիով, նոր միտ­քով օժ­տեց ու բա­րե­փո­խեց մարդ­կու­թիւ­նը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ, իր ստեղ­ծու­մէն ի վեր կը ջա­նայ հաս­նիլ կա­տա­րե­լու­թեան, ա­ւե­լի եւս զօ­րա­նալ եւ ա­ւե­լի ան­թե­րի ըլ­լալ ա­մէն տե­սա­կէ­տով։ Ար­դա­րեւ, մարդ ստեղ­ծուած է կա­տա­րե­լա­գոր­ծուե­լու՝ ինչ­պէս բնու­թիւ­նը տե­ւա­պէս բարշրջ­ման ըն­թաց­քով կը բա­րե­փո­խուի, կը կա­տա­րե­լա­գոր­ծուի։