Հոգե-մտաւոր

20-ՐԴ ԴԱՐՈՒՆ ԻՄԱՍՏԱՍԻՐՈՒԹԻՒՆԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Միջին դարու վերջաւորութենէն սկսեալ իմաստասիրութեան ընկերային եւ քաղաքական կարեւորութիւնը հետզհետէ կորսնցուցած կ՚երեւի։ Միջին դարու երեւելի իմաստասէրներէն William Ockham (1300-1349), Keiser-ի կողմէ Պապի հանդէպ գիրեր գրելու նպատակով վարձուած, կաշառուած էր։

ՀԱՍՈՅԹՆԵՐՈՒ ԶՈՀՈՂՈՒԹԻՒՆԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Կար ժամանակ, երբ գիր-գրականութիւնը նիւթաբեր էր. հայ մամուլը, թէեւ հազար ու մէկ զոհողութիւններով, իր կարելին կ՚ընէր թէ՛ բարոյապէս եւ թէ նիւթապէս բարձր պահելու համար մշակոյթը եւ հասնելու ազգին եւ մա՛նաւանդ դպրոցի կարիքներուն:

ՍՈՒՐԲ ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻԻ ՇՐՋԱՆԻՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ԽՆԴՐԻ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Սուրբ Ներսէս Շնորհալի (1102-1173). Ներսէս Դ. Կլայեցի (1166 թուականէն սկսեալ), 64 տարեկան էր, երբ կաթողիկոս դարձաւ թէեւ մարմնով տկար՝ ան նոյն հոգւով եւ եռանդով կառավարեց Հայ Եկեղեցին, ինչպէս երբեմն իբրեւ խորհրդական եւ գործակից իր եղբօրը։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱՑ ՊԱՅՔԱՐԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Պետութիւններ իրենց մեծագոյն թշնամիներէն աւելի կը վախնան իրենց սեփական ազգի երիտասարդութենէն՝ մանաւանդ ուսանողութենէն, որովհետեւ ազգի մը, պետութեան մը ճակատագիրը իր երիտասարդներուն եւ ուսանողներուն ձեռքերուն մէջ կը մնայ:

ԱՍՏՈՒԱԾԱՅԻՆ ՕՐՀՆՈՒԹԻՒՆԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Օրհնութիւն»ը՝ աստուածային կենսաբաշխ արարք մըն է, որուն աղբիւրն է Հայրը։ Հօր օրհնութիւնը միանգամայն խօսք է եւ պարգե՛ւ։ Մարդուն նկատմամբ «օրհնութիւն» բառը պիտի նշանակէ երկրպագել Արարչին եւ Անոր յանձնուիլ՝ զԱյն գոհաբանելով։ Արդարեւ, սկիզբէն մինչեւ ժամանակներուս վերջը, Աստուծոյ ամբողջ կատարածը «օրհնութիւն» է։

ԴՐԱՄ ՇԱՀԵԼՈՒ ԱՐՈՒԵՍՏԸ ՓՈԽԱՆՑՈՂՆԵՐԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Անցեալին, քաղաքական ու գրական թերթերու կողքին կը հրատարակուէր նաեւ վաճառականութեան, արհեստի եւ առեւտրական ասպարէզներու շուրջ թերթեր, որովհետեւ մարդոց համար յաջողակ ըլլալու բանալիներէն մէկը վաճառական դառնալն էր:

ԿՈՅՐ ԱՆՄՏՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Քրիստոսի խաչին թշնամիները, որոնց վախճանը կորո՛ւստ է, իրենց Աստուածը իրենց փորն է եւ ամօթալի բաներով կը հպարտանան եւ միայն երկրաւոր բաներու մասին կը մտածեն». (ՓԻԼ. Գ 18-19)։

ԿԵԱՆՔԻՆ ՊԱՏԿԵՐԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մտածումներս հոսանք կ՚առնէ, երբ ամբոխին մէջ տեսնեմ մանուկ մը, ուշիմ, վառվռուն ու աղուորիկ, հազիւ ինն տարեկան: Անոր ուրախ խաղերուն, դայլայլին ու խնդութեան մէջ տրտմութիւն ու թախիծ, որովհետեւ ինք թէեւ անգիտակ, մարդկային այլասերումը զինք կ՚առաջնորդէ դէպի գահավէժ, դէպի անդունդ՝ ուրկէ թաւալագլոր պիտի անհետանան խինդ ու ծիծաղ:

ԱՍՏՈՒԱԾՆԵՐԸ ԱՒԵԼԻ ՇԱՏ՝ ՔԱՆ ԱՐԱՐԱԾՆԵՐԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ինչպէս ամէն արարք, բնականաբար ապրիլը եւս պէտք է ունենայ իր նպատակը եւ թէեւ իրարմէ տարբեր ամէն մարդ արարած ձեւով մը կ՚որդեգրէ այդ նպատակը: Երբ մերօրեայ նպատակները համեմատենք անցեալի մարդոց եւ մեծահասակներու նպատակներուն հետ, կը տեսնենք հսկայական տարբերութիւն մը. իր օրապահիկը հազիւ ապահովող ու այդ փոքր շնորհքին համար ալ փառք տուող սերունդէ մը ետք կը տեսնենք սերունդներ, որոնք այդ փոքրէն շատ շատ աւելին ունենալով հանդերձ անշնորհակալ ու դժգոհ վիճակով կը շարունակեն ապրիլ, որովհետեւ այնպէս ինչպէս կեանքը, նոյնպէս ալ փոփոխութեան ենթարկուած կը տեսնենք մերօրեայ չափանիշները:

Էջեր