Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ էակը որքան որ օժտուած է բանականութեամբ, զանազան կարողութիւններով, ունի նաեւ թերութիւններ եւ տկարութիւններ, եւ այս իսկ պատճառով միշտ ունի «ուրիշի մը» ապաւինելու, իր թերութիւններուն եւ տկարութիւններուն մէջ իր նմանին վստահելու պահանջքը։ Այս պահանջքը շատ բնական է եւ անհրաժեշտ՝ մարդուն գոյապահպանման եւ գոյատեւմանը համար։ Մարդ երբեմն ինքզինք ինքնաբաւ կրնայ կարծել, կրնայ մտածել, թէ ուրիշի մը օգնութեան պէտք չունի, սակայն կը սխալի, քանի որ միշտ պիտի ունենայ պակաս մը, անկարողութիւն մը, քանի որ ան կատարեալ չէ՛։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ, մեկնելով Աստուծոյ գործերէն, բնական բանականութեամբ կրնայ ստուգապէս ճանչնալ զԻնք։ Բայց կայ նաեւ ուրիշ ճանաչումի «կարգ» մը՝ որուն մարդ չի՛ կրնար հասնիլ իր սեփական ուժերով. աստուածային Յայտնութան կարգն է այն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Պօղոս առաքեալ Եփեսացիներուն գրած իր նամակին մէջ սապէս կ՚ըսէ. «Աստուած ամէն բան անոր իշխանութեան ենթարկեց եւ եկեղեցւոյ գլուխ կարգեց զայն՝ վեր ամէն բանէ։ Հետեւաբար եկեղեցին Քրիստոսի մարմինն է, ամբողջացումն է Քրիստոսի, որ կ՚ամբողջացնէ ամէն ինչ, ամէն տեղ» (ԵՓԵՍ. Ա 22-23)։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մանրադէտը (microscope) այն գործիքն է, որ բազմապատիկ անգամ աւելի մեծ ցոյց կու տայ այն իրերը՝ որոնք մարդկային պարզ աչքով անտեսանելի են եւ աննկատելի։ Այս գործիքը թէեւ անտեսանելի իրերը տեսանելի կ՚ընէ մարդուս, բայց կարելի է խորհիլ, թէ արդեօք կարելի՞ է գտնել մանրադէտ մը՝ որ կարենայ աւելի յստակ ցոյց տայ ո՛չ թէ նիւթական իրերը միայն, բայց նաեւ՝ անըմբռնելի, անմեկնելի մարդկային արտայայտութիւնները, անհասկնալի եւ թիւրիմացութեան պատճառ դարձող մարդկային յարաբերութիւնները։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Աստուած վեց օրուան մէջ ստեղծեց երկինքը եւ երկիրը, եւ եօթներորդ օրը դադրեցաւ եւ հանգստացաւ» (ԵԼԻՑ. ԼԱ 17)։ Աստուած «հանգստացաւ» կամ «դադրեցաւ» գործելէ, որովհետեւ երկրիս ստեղծագործութեան նկատմամբ ունեցած Իր մտադրութիւնը «կատարած» էր։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեանքի մէջ նեղութիւններ անպակաս են, նեղութիւններ եւ դժուարութիւններ միշտ կը պատահին եւ պիտի պատահին. ասիկա կեանքին անխուսափելի մէկ իրողութիւնն է. օրէնք մը՝ որ ամէնուն հաւասարապէս ի զօրու է։
Անշուշտ երբ կ՚ըսենք «հաւասարապէս» ասիկա պէտք չէ հասկցուի՝ ամէնուն հաւասար չափով նեղութիւններ կրելու իմաստով, քանի որ նեղութիւններու աստիճանը կը փոխուի իւրաքանչիւր անհատի համար՝ քիչ կամ շատ, պատահական կամ տեւական։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Անիկա նոյնինքն կեանքն էր, որ յայտնուեցաւ։ Մենք տեսանք եւ կը վկայենք, ձեզի պատմելով անոր մասին, այսինքն՝ յաւիտենական կեանքի մասին, որ Հօրը հետ էր եւ այժմ մեզի յայտնուեցաւ… Եւ գիտենք՝ թէ Աստուծոյ Որդին եկաւ ու բացաւ մեր միտքերը, որպէսզի ճանչնանք ճշմարիտ Աստուածը։ Մենք միացած ենք ճշմարիտ Աստուծոյ եւ անոր Որդիին՝ Յիսուս Քրիստոսի։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աստուած մարդը «իմացական արարած» ստեղծեց եւ անոր տուաւ անձի արժանապատուութիւն՝ որ օժտուած է նախաձեռնութեամբ եւ իր գործերուն տիրապետութեամբ։ Ուստի մարդ ստեղծուած է ազատ եւ տէ՛ր է իր արարքներուն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Յարութեան վարդապետութեան կը հանդիպինք նաեւ Հին կտակարանին մէջ. Յարութեան վարդապետութիւնը Հին ուխտի մէջ կա՛յ։ Ուստի Հին կտակարանի շատ մը հատուածներու մէջ կը մատնանշուի Յարութեան ճշմարտութիւնը, որոնցմէ օրինակներ կը ներկայացնենք ստորեւ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Յաճախ կը խօսինք սիրոյ մասին. բնական է ասիկա, քանի որ կեանքը սիրո՛յ արդիւնք է, եւ հոն ո՛ւր սէր կայ, հոն կեանք կայ եւ հոն ո՛ւր սէրը մշտնջենական է, հոն կեանքը անմա՛հ է։ Արդարեւ սէրը աստուածաբանական այն առաքինութիւնն է՝ որով մարդ կը սիրէ Աստուած Իրեն համար՝ ամէն բանէ վեր եւ իր նմանները իբրեւ իր անձը, Աստուծոյ սիրոյն համար։