Արխիւ
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մեր թուականէն 83 տարիներ առաջ՝ կիրակի, 19 մարտ 1939 թուականի ԺԱՄԱՆԱԿ-ի Բ. էջին մէջ Յ. Ք. Սիլվան անունով հեղինակ մը «Ձայնասփիւռի ալիքներուն մէջէն» խորագրեալ յօդուածին մէջ հետեւեալ մտահոգութիւնը կը յայտնէր. «Եօհաննէս Կիւթէնպէրկի գիւտը նահանջելու վրայ է: Տպագրուած ու համր գիրքերը հետզհետէ տեղի կու տան...»:
ԲԺԻՇԿ ՎԱՀԱՆ ԱՐԾՐՈՒՆԻ (1902)
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Ի՞նչ պէտք է ընել վարակիչ հիւանդութիւններուն դէմ. ինչպէ՞ս պէտք է մենք մեզ եւ մեր ընտանիքը պահենք վարակումէն եւ ինչպէ՞ս պէտք է խնամենք հիւանդը:
Ինչպէ՞ս կռուինք թշնամիի մը դէմ, որուն չենք տեսներ: Եթէ ատիկա գայլ ըլլար, կրնայինք մեր դռներն ու պատուհանները փակել, որպէսզի ներս չմտնէ, կամ զէնք բռնած թաքստոց մտնել: Իսկ ի՞նչ ընենք պաքթերիաներուն դէմ:
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Հիմա պիտի խորհիք, թէ այս արցախցին ամէն անգամ կը պատմէ իր կեանքը: Իսկ ի՞նչ ընեմ: Կ՚ապրինք տխուր ու անորոշ ժամանակներ:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Ուքրայնայի ժողովուրդը ծանրագոյն օրեր կ՚ապրի: «Ծանրագոյն» բառը խեղճուկ է բնորոշելու այն ողջ ողբեգութիւնը, որ պատերազմը կը պատճառէ: Վիշտը, սուգը, քանդումը, աւերը, տեղահանութիւնը, գաղթը, անորոշութիւնը խառնուած են իրարու:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Անցնող շաբթուան ընթացքին ներկայ գտնուեցայ Էջմիածնի Երուանդ Օտեանի անուան թիւ 7-րդ դպրոցին մէջ տեղի ունեցած դասախօսութեան մը, ուր խօսուեցաւ ընդհանուր Հայաստանի Խորհրդային Միութենէն դուրս գալուն եւ կամաց կամաց կազմակերպուելուն մասին:
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Քառասնորդաց պահքին ծովը ահաւասիկ ընդմիջեցինք, ուր թեթեւ նաւով մտանք ծով: Պահքի այս ծովը կրնայ ցամքեցնել մեղքերուն ծովը: Ծով, որ առանց արբեցութեան հիւթի կայացաւ, արդարութեան տունկ բազմաթիւ ոստերով, որ զանազան պտուղներ կը բխէ՝ կերակրուողներուն անմահ կեանք պարգեւելով:
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Իմ մանկութիւնը անցած է կենդանիներու շրջապատին մէջ: Մեր տունի մէջ միշտ շատ կենդանիներ կային: Շուն ու կատուներէ զատ, իմ վաղ մանկութեան տարիներուն մեծ հայրս կը պահէր կով:
Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոսը երէկ Անթիլիասի մէջ ընդունեց Հայկական բարեգործական ընդհանուր միութեան (ՀԲԸՄ) Կեդրոնական վարչութեան անդամներէն տքթ. Երուանդ Զօրեանը, որ Հայկական համացանցային համալսարանի եւ «Synopsis Armenia» ընկերութեան հիմնադիրն է։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Մեծ պահքի 24-րդ օրն է: Ժողովրդային անուանումով՝ Միջինք:
Շատեր, Միջինքը որպէս հանգստութեան եւ ուրախութեան առիթ կ՚ընկալեն, ոմանք նոյնիսկ իրենց պահեցողութիւնը կը խախտեն՝ մտածելով, թէ այդ օրը հանգիստի օր է, այն ինչ, այս օրը յատկապէս, վերաքննութեան, ինքնագնահատումի ամենէն կարեւոր օրն ու առիթն է, հասկնալու համար, թէ մինչեւ այսօր մեր ճանապարհորդութիւնը ինչպէ՞ս անցաւ, ո՞ւր հասած ենք, ի՞նչ վիճակի մէջ են, եւ այս ինքնաքննութիւնը, գնահատումն ու արժեւորումը կատարելէ ետք վերազինուինք, թարմանանք, նոր եռանդով ու ոգիով շարունակենք մեր ճանապարհորդութիւնը, ա՛լ աւելի ինքնապաշտպանուած հոգեւոր զէնքերով ու առաքինութիւններով:
Արցախի նախկին արտաքին գործոց նախարարներէն Արման Մելիքեան յայտարարեց, որ Ատրպէյճան պիտի փորձէ Ռուսաստան-Ուքրայնա պատերազմէն իրեն համար առաւելագոյն օգուտները ապահովել Արցախի կտրուածքով։ Արման Մելիքեան, որ ներկայիս Հայաստանի արտակարգ եւ լիազօր դեսպանի կոչումը ունի, հարցազրոյց մը տուաւ Երեւանի «Առաւօտ» օրաթերթին։
Նորոգ վախճանեալ ազգային բարերար Գառնիկ Եագուպեանի մահը համատարած ցաւ յառաջացուցած է հայ իրականութենէն ներս։ Հայկական բարեգործական ընդհանուր միութեան (ՀԲԸՄ) բազմամեայ կարկառուն վարիչներէն մին եղած էր Գառնիկ Եագուպեան, որու մահուան տխուր փուլին կը վերարժեւորուին մատուցած նուիրեալ ծառայութիւնները։
Հայաստանի Անվտանգութեան խորհուրդի քարտուղար Արմէն Գրիգորեան Պերլինի շփումներու ծիրէն ներս երէկ հանդիպում մը ունեցաւ Գերմանիոյ Արտաքին գործոց նախարարութեան պետական նախարար Թոպիաս Լինտների հետ։
«Ուքրայնայի պատերազմը կրնայ շրջադարձային ըլլալ, կտրուկ փոփոխութիւնները չեն բացառուիր»:
Շահան Գանտահարեան. «Թուրքիա ներկայիս կը կարեւորէ Հայաստան-Ատրպէյճան բանակցութիւններու սկիզբը»:
Հայկական բարեգործական ընդհանուր միութիւնը (ՀԲԸՄ) շնորհաւորական մը հրապարակեց Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Վահագն Խաչատուրեանի պաշտօնի կոչուելուն կապակցութեամբ։ Այս առթիւ մատնանշուեցաւ, որ Վահագն Խաչատուրեանի պաշտօնավարութիւնը կը սկսի այնպիսի ժամանակաշրջանի մը մէջ, երբ հայ ազգը կանգնած է բազմաթիւ տարածաշրջանային ու համաշխարհային բարդ մարտահրաւէրներու առջեւ։
Պէյրութի մէջ վերջին օրերուն տեղի ունեցաւ նշանակալի իրադարձութիւն մը, որ լիբանանահայութեան տեսակէտէ կարեւորութիւն կը ներկայացնէր՝ առկայ բարդ մարտահրաւէրներու դիմագրաւման ժամանակաշրջանին։
Էրտողան Ռուսաստան-Ուքրայնա պատերազմի մասին. «Միակ ելքի ճանապարհը դիւանագիտութիւնն է»:
Թէ՛ Մոսկուա եւ թէ Քիեւ չեն յաջողիր հասնիլ իրենց նպատակներուն: Փութին եւ Մաքրոն դարձեալ զրուցեցին հեռաձայնի վրայ: Պայտըն ՆԱԹՕ-ի գագաթաժողովին առթիւ Եւրոպայի մէջ, ուր կը հրապարակէ նոր պատժամիջոցներ:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Շաբաթավերջին առիթը ունեցայ երթալու Կիւմրի՝ Լենինական, շաբաթավերջը այդտեղ անցընելու նպատակով: Պատահեցաւ որ նոյն օրը երկու տարբեր վարորդներու հետ ճանապարհորդելու առիթը ունեցայ, ինչ որ պատճառ դարձաւ մտածելու հետեւեալ նիւթին մասին:
ՏԻԳՐԱՆ ԳԱԲՈՅԵԱՆ
Ներկայ մեր ժամանակներուն մէջ կրնանք տարբեր պրիսմակներով նայիլ ու հետեւցնել, թէ ինչպիսի՞ իրավիճակի մէջ է ազգայնամոլութիւնը տարբեր երկիրներու մէջ: Հասկնալու համար ազգայնականութեան արմատները՝ կարճ ակնարկով մը կրնանք յիշել ազգ-պետութիւններու կազմութիւնը:
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
«Եւ Իրեն հետ՝ երկու հոգի եւս երկու կողմերէն [մէկը այս կողմէն, մէկը միւս կողմէն] իսկ Յիսուս անոնց մէջտեղ» (Յհ 19.18):
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
1950-ականներու վերջերը Հայաստանի «Եղիշէ Չարենց» գրականութեան եւ արուեստի թանգարանը Մաշտոցեան Մատենադարանին յանձնած է արեւմտահայ բանասէր, բանաստեղծ, խմբագիր եւ հասարակական գործիչ Թորոս Ազատեանի արխիւին մէջ գտնուող ձեռագրերը, որոնք փրկուած եզակի նմոյշներ են՝ դեգերումներու ուղի անցած եւ այսօր մայր հայրենիքի ձեռագրագիտական գլխաւոր կառոյցին մէջ ապահովապէս հանգրուանած: