Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Կաղանդի եւ Ս. Ծնունդի կոչնակները անգամ մը եւս պիտի հնչեցնեն իրենց լա՜յն ղօղանջը եւ անգամ մըն ալ ամէն մարդ մտապէս պիտի վերադառնայ այն բաներուն, որոնք իր ետին կը մնան եւ որոնք վաղուան ստուերին տակ «անցեալ» մը պիտի նկատուին շուտով։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ուրախութիւնը տեսակ մը «յանցանք» կը նկատուէր հին ըմբռնումով, եւ լրջութեան կարեւորագոյն նշանը կը համարուէր տխուր, յաւիտենական լալկանի դիմագիծ մը՝ որուն վրայէն հով մը չ՚անցնիր երբեք, կարծուելով թէ կեանքի մէջ յաջողելու, յարգ ու պատիւ վայելելու համար անհրաժեշտ է այդ անբնական դիմագծութիւնը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Նիւթական կեանքը հասարակութեան մը զարգացման հիմն է. բայց ա՛յն նիւթական կեանքը՝ որ չի սեղմուիր ինկած նիւաթապաշտ ըմբռնումներու մէջ, այլ գիտակցութիւնն է բնական այն օրէնքներուն, որոնց ազդեցութեան տակ կը գտնուի ամբողջ տիեզերքը, եւ որոնց գոհացում տալով միայն կրնանք պահպանել եւ շարունակել մեր կեանքը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հաւատքը՝ իր ամենալայն առումով, զօրութի՛ւն մըն է, ներուժ մըն է, որ մարդուս վստահութիւն կը ներշնչէ եւ կեանքին ամուր կերպով կապուելուն, նեղութիւններու տոկալուն պատճառ կ՚ըլլայ։ Հաւատքով է, որ մարդուս տարողութիւնը կ՚աւելնայ ամէն դժուարութիւններու նկատմամբ եւ կենդանացուցիչ զօրութեամբ կը բարձրացնէ եւ միշտ բարձր կը պահէ տրամադրութիւնը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բարոյական կեանքին գործադրութիւնը՝ միացած եւ ոգեւորուած սիրով, մարդուս կու տայ գերբնական ազատութիւն մը։ Բարոյական կեանք կը նշանակէ՝ բարոյական օրէնքին հնազանդութիւն, իսկ բարոյական օրէնքը աստուածային Իմաստութեան գործն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեանքի մէջ յաճախ կը հանդիպինք անհաղորդելի մարդոց, որոնք անջատուած հասարակութենէ, կը վստահին իրենց զօրութիւններուն եւ չեն ուզեր հաղորդուիլ, յարաբերութիւններ մշակել ուրիշներու հետ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ամէն ծնողք կ՚ուզէ, որ զաւակը ապագային լաւ դիրք մը ունենայ, լաւ ապրի, «հարուստ» ըլլայ՝ թէ՛ նիւթականով եւ թէ՛ բարոյապէս, փառք եւ պատիւ վայելէ, համբաւաւոր մարդ մը ըլլայ։ Շատ բնական է ասիկա, քանի որ ծնողք մը իր զաւկին բարին կը կամենայ, եւ յաճախ չի փափաքիր, որ իր ապրած նեղութիւնները ան ալ ապրի, հանգիստ, խաղաղ, երջանիկ կեանք մը ունենայ… եւ այս բարի զգացումներէն աւելի բնական ի՞նչ կրնայ ըլլալ ծնողքի մը համար։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ոմանք անոպայ մարմաջ մը ունին երեւելու։ Բայց դիրքը, աստիճանը, տիտղոսը՝ արժանիքի ո՛չ գրաւականը եւ ոչ ալ վկայականն է։ Որ մէկը տիտղոսով կը սոնքայ, ուրիշ մէկը՝ իր փառքովը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեանքը, եթէ ուշադրութեամբ դիտուի իրերը եւ իրողութիւնները, անվերջ երկունք մըն է։ Աւելի յստակ տեսնելով՝ կեանքը դժուարութիւններու, անգութ ուժերու, անդիմադրելի զօրութիւններու, անվերջ ցաւերու եւ վիշտերու մէջ ընթացք մը, եւ մահուան դէմ պայքա՛ր մըն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Մինակութիւն» եւ «առանձնութիւն»՝ թէեւ մերձիմաստ բառեր են, բայց նոյնիմաստ կամ հոմանիշ չեն։ Այս ուղղութեամբ, անոնք կը նմանին «տարիքոտ ըլլալ»ու եւ «ծերութեան». ծերութիւնը միայն տարիքի հետ կապ ունեցող վիճակ մը չէ՛։