Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մեր նախորդ գրութեան մէջ, անհաւատարմութեան հարցին, զանազան կարծիք եւ տեսակէտներ ներկայացուցած, եւ ըսած էինք, թէ բնազդը մարդուս հզօրագոյն ազդակն է, որ կը վարէ անոր շարժումները, արարքները եւ արտայայտութիւնները։ Այսպէս կը կարծէին ոմանք եւ կը շարունակէին. կրօնքը եւ բարոյական կանոններ պէտք չէ՛ որ արգելք հանդիսանան եւ ջանան զսպել եւ չափաւորել բնազդը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Անհաւատարմութիւն», բառն իսկ հնչել, մարդուն սարսափ եւ նողկանք կը պատճառէ՝ անշուշտ եթէ ան խղճամիտ եւ ողջախոհ մէկն է։ Անհաւատարմութիւնը՝ խաբէութիւն է, վստահութեան շահագործում եւ վերջապէս մարդկային արժանապատուութիւնը ծանրապէս վիրաւորող անհաճոյ արա՛րք մը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Պայծառակերպութիւնը, որ կը տօնուի նաեւ «Վարդավառ» անուան տակ, իբրեւ նպատակ ունի զօրացնել առաքեալներուն հաւատքը՝ Յիսուսի չարչարանքին հեռանկարով, քանի որ լեռ բարձրանալը կը նախապատրաստէ Անոր Գողգոթա բարձրանալը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կրօնը կը կատարելագործէ, եւ կը սրբացնէ բնութեան օրէնքները։ Սակայն «բնութիւն» պէտք չէ կոչուի այն՝ ի՛նչ որ մարդուն յանցանքին արդիւնքը կամ սխալին հետեւանքն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Լոյս»ը՝ լո՛յս է երբ կը լուսաւորէ. այլապէս կարելի չէ «լոյս» կոչել որեւէ բան՝ որ ինքզինք «լոյս» կը համարի, բայց որեւէ կերպով չի՛ լուսաւորեր իր շուրջը եւ իր շուրջինները։ Ուստի լոյսին կարեւորութիւնը իր գործունէութեան եւ օգտակարութեան մէջ կը կայանայ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Կասկածամտութեան» եւ «թերահաւատութեան» յայտնի օրինա՛կ մըն է Թովմաս Առաքեալ։ Արդարեւ Թովմասի օրինակին կարելի է հանդիպիլ կեանքի ամէն շրջաններուն եւ պարագաներուն, ամէնուրեք, քանի որ միշտ եղած են «Թովմաս»ներ՝ կասկածոտ, վարանոտ եւ մինչեւ իսկ թերահաւատ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աստուծմէ տրուած ամէն շնորհ ձրի տուչութիւն մըն է, իսկ անոր ընդունելութիւնը մարդուն նկատմամբ կամաւոր է. ուրիշ խօսքով՝ Աստուծոյ տուածը «շնորհք» է, իսկ մարդունը՝ «գո՛րծ»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մեր բոլորին ամէնօրեայ կեանքին մէջ յաճախ կը պատահին կասկածներ, որոնք կը դժուարացնեն կեանքը, եւ եթէ կասկածը ծայրայեղութեան աստիճանին հասնի՝ կեանքը մինչեւ իսկ անտանելի կը դառնայ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կենդանի հաւատքը՝ զօրաւոր եւ անկեղծ հաւատքը թեւեր ունի, արծիւի թեւեր եւ երբեք փլատակներու մէջ թաղուած, անշարժ չի՛ մնար։ Կենդանի հաւատքը, այս իմաստով, կ՚ապրի, կը շնչէ եւ կը խօսի, կեանք կու տայ եւ կը զօրացնէ հոգին, դիւրատար կ՚ընէ երկրաւոր կեանքը, որ բազմատեսակ նեղութիւններու, անհամար դժուարութիւններու մէջէն իրեն ընթացք մը, ելք մը, ուղղութիւն մը կ՚որոշէ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ երբեմն կը հանդիպի համեստ խաւերու մէջ այն տեսակ պատուական տիպարներու, որոնց նմանը շատ անգամ կարելի չ՚ըլլար գտնել ընկերային աւելի բարձր շրջանակներու մէջ։