Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Փոր­ձա՞ծ էք բնաւ քա­լել մու­թիւն մէջ։ Հա­ւա­նա­բար կեան­քի մէջ պա­տա­հած է որ գո­նէ մի քա­նի ան­գամ քա­լե­լու ստի­պուինք խա­ւա­րի մէջ՝ ուր լոյ­սը ծած­կուած է մեր տե­սո­ղու­թե­նէն։ Քա­լած ենք այդ խա­ւար ճամ­բուն մէջ՝ յա­ճախ խար­խա­փե­լով, վա­խով եւ ա­ռանց գիտ­նա­լու, թէ ո՛ւր կ՚եր­թանք։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ու­շադ­րու­թիւն ը­րա՞ծ էք սի­րե­լի­ներ, երբ մա­նուկ մը ծնի, ընդ­հան­րա­պէս չեն ը­սեր «մա­նուկ մը ծնաւ», այլ կ՚ը­սեն. «մանչ մը ծնաւ» եւ կամ «աղ­ջիկ մը ծնաւ»։ Եւ ծնուն­դի ա­ռա­ջին պա­հէն իսկ ո­րո­շա­կի կեր­պով կը յայտ­նուի սե­ռի տար­բե­րու­թիւ­նը եւ զա­ւա­կը՝ նո­րա­ծի­նը տա­կա­ւին ա­նուն մը չտրուած, իր սե­ռով՝ «մանչ» մը, կամ «աղ­ջիկ» մը կո­չե­լով զայն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեան­քի մէջ յա­ճախ կը հան­դի­պինք հա­կա­դիր ար­ժէք­նե­րու՝ ո­րոնք կեան­քին ըն­թացք կու տան, կեան­քը կը կա­նո­նա­ւո­րեն եւ նա­խընտ­րու­թեան հա­մա­ձայն կա­րե­ւո­րու­թիւն կը ստա­նան։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​Յա­ճախ կը խօ­սինք եւ խորհր­դա­ծենք կեան­քի մա­սին։ Բնա­կան պէտք է հա­մա­րուի կեան­քին մա­սին այս­քան խոր­հիլ եւ խօ­սիլ, քա­նի որ մար­դուս ա­մէն պա­հը ապ­րում մըն է, այ­սինքն կեան­քի վա­յե­լում։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​Յա­կո­բոս Տեառ­նեղ­բայր, իր ընդ­հան­րա­կան նա­մա­կին մէջ կ՚ը­սէ. «Ինչ­պէս մար­մի­նը ա­ռանց հո­գիի մե­ռած է, այն­պէս ալ հա­ւատ­քը ա­ռանց գոր­ծե­րու մե­ռած է» (ՅԱ­ԿՈԲ. Բ 26)։ Եւ ինչ­պէս յա­ճախ կը կրկնենք, չի բա­ւեր բա­րիին մա­սին խոր­հիլ, բա­րին խօ­սիլ, այլ եւ մա­նա­ւա՛նդ պէտք է բա­րի գոր­ծել՝ մտա­ծու­մը եւ խօս­քը գործ­նա­կա­նի վե­րա­ծել։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​Ու­րեմն կը շա­րու­նա­կենք հա­տուած­ներ ներ­կա­յաց­նել Եզ­նի­կի «Եղծ Ա­ղան­դոց»էն։ Հա­տուած­նե­րու նիւթն է՝ «չա­րին ծա­գում»ը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​Մարդ­կա­յին միտ­քը միշտ զբա­ղե­ցու­ցած է սա հար­ցը, թէ ի՞ն­չու կայ «չար»ը եւ թէ քա­նի որ Աս­տուած բա­րի՛ է, ա­պա ու­րեմն ի՞ն­չու ա­ռիթ կու տայ չա­րին՝ որ գոր­ծէ եւ վնա­սէ իր ա­րա­րած­նե­րը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​«Եղծ Ա­ղան­դոց»ի հե­ղի­նա­կը՝ Եզ­նիկ, ոս­կե­դա­րեան այս պատ­կա­ռե­լի գրի­չը՝ Ե. դա­րու ա­մե­նէն ինք­նա­տիպ եւ ու­շագ­րաւ մա­տե­նա­գիր­նե­րէն մէկն է ե­ղած։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Յո­ռե­տես եւ մո­լո­րա­միտ մար­դիկ կրնան խոր­հիլ եւ ը­սել, թէ՝ տգէ­տը «բա­րի» կ՚ըլ­լայ։ Ա­յո՛, կրնան ըլ­լալ ժա­մա­նա­կաշր­ջան­ներ, ուր դէպ­քեր ան­ներ­դաշ­նակ եւ ի­րա­րու ան­հա­մա­պա­տաս­խան կեր­պով կը պա­տա­հին, եւ մարդ­կա­յին ի­մաս­տու­թիւ­նը կ՚ու­նե­նայ շե­ղում­ներ, սայ­թա­քում­ներ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​Բնաւ տե­սա՞ծ էք տա­պա­լած ծառ մը։ Մին­չեւ իր տա­պա­լի­լը ան պար­տէ­զի մը պար­ծան­քը՝ ե­րէկ կան­գուն, իսկ այ­սօր՝ գետ­նա­մած… մե­ռա՜ծ…։ Տա­պա­լած այդ ծա­ռը ե­թէ մարդ մը ըլ­լար՝ յան­կար­ծա­մահ ե­ղաւ պի­տի ը­սէինք, պի­տի ցա­ւէինք։