Հոգե-մտաւոր

ԱՆԳԻՏԱՊԱՇՏՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​«Ան­գի­տա­պաշ­տու­թիւն» (agnosticisme), ընդ­հա­նուր ա­ռու­մով կը նշա­նա­կէ՝ ան­գի­տա­նալ, չգիտ­նալ եւ այդ վի­ճա­կին մէջ ըլ­լալ, որ հո­սանք մը, մտա­ծե­լա­կերպ մըն է։ Իսկ իր յա­տուկ ի­մաս­տով, կրօ­նա­կան մար­զի մէջ՝ Աս­տու­ծոյ գո­յու­թիւ­նը կամ չգո­յու­թիւ­նը գիտ­նա­լու ան­կա­րե­լիու­թեան վրայ հաս­տա­տուած մտա­ծե­լա­կերպ մըն է։ Ըստ ան­գի­տա­պաշտ­նե­րու՝ Աս­տուած գո­յու­թիւն ու­նի կամ չու­նի, ա­սի­կա գիտ­նալ, այս մա­սին տե­ղե­կու­թիւն ու­նե­նալ կա­րե­լի չէ…։

ԱՊՇԵՑՈՒՑԻՉ ԴԱՏ ՄԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ծե­րուկ մե­տաք­սա­վա­ճառ մը ար­ժէ­քա­ւոր ապ­րանք­նե­րով կը ճամ­բոր­դէր։ Նպա­տակն էր վա­ճա­ռել իր մե­տաքս­նե­րը։ Ճամ­բոր­դու­թեան ըն­թաց­քին մու­թը վրայ հա­սաւ, ե­րե­կո­յեան ժա­մե­րուն։ Ճամ­բուն վրայ ո՛չ գիւղ, ո՛չ պան­դոկ կար։

ԿՐՕՆ ԵՒ ԲՆՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կրօն եւ բնու­թիւն՝ եր­կուքն ալ միեւ­նոյն ծնո­ղին զա­ւակ­ներն են, Հօր զա­ւակ­նե­րը, որ հա­ւա­տար­մու­թեամբ կը գոր­ծադ­րեն Ա­նոր կամ­քը եւ քա­նի որ նո՛յն Հօր որ­դի­ներն են, եր­բեք ի­րա­րու չեն հա­կա­ռա­կիր։ Ա­րուես­տա­կան կեր­պով, կրօ­նը եւ բնու­թիւ­նը հա­կադ­րել՝ նուա­զա­գոյն բա­ցատ­րու­թեամբ, ան­խո­հե­մու­թիւն է եւ սխա՛լ։

ԱՌԱՔԻՆՈՒԹԻՒՆԸ ՏԵՍՆԵԼ

 ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մար­դուս մարմ­նա­կան - տկար աչ­քը ա­ռա­քի­նու­թիւ­նը տես­նել կը կար­ծէ, բայց միա՛յն՝ կեղծ ու կար­ծե­ցեալ ա­ռա­քի­նու­թիւ­նը։ Մարդ երբ ինքն իր­մով հպարտ է, այդ կը նշա­նա­կէ, որ ինք­զինք լաւ կամ բարձր վի­ճա­կի մէջ կը զգայ։

ԱՐԺԵՉԱՓ ՉՈՒՆԵՆԱԼՈՒ ՀԱՐՑԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեան­քի ա­մէն ապ­րում­նե­րու եւ մարդ­կա­յին փոխ­յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու մէջ ար­ժե­չափ՝ «standard» մը ու­նե­նալ կա­րե­ւոր է ան­հա­տա­կան ապ­րում­նե­րուն եւ հա­ւա­քա­կա­նու­թեան մէջ՝ փոխ­յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րուն ա­ռո՛ղջ մշակ­ման հա­մար։

ԽՐԻՄԵԱՆ ՀԱՅՐԻԿԻ ԽՕՍԱԾ ԻՄԱՍՏԱԼԻՑ ՅՂԱՑՈՒՄՆԵՐԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մկրտիչ Ա. Վա­նե­ցի Խրի­մեան՝ Ա­մե­նայն Հա­յոց Կա­թո­ղի­կոս (1892-1907), Հայ ե­կե­ղե­ցա­կան պատ­մու­թեան մէջ ե­զա­կի դէմ­քե­րէն մէկն է ե­ղած եւ այս իսկ պատ­ճա­ռով, ա­նուա­նուած է «Խրի­մեան Հայ­րիկ»։ Իր «տի­պա՛ր հո­գե­ւո­րա­կան»ի կե­ցուած­քով, կեան­քով եւ գոր­ծու­նէու­թեամբ ար­ժա­նա­ցած է «Հայ­րիկ» յոր­ջոր­ջու­մին՝ մա­նա­ւանդ իր հայ­րախ­նամ հո­գե­ւոր ծա­ռա­յու­թեամբ եւ հո­գա­ծու­թեամբ ժո­ղո­վուր­դին նկատ­մամբ։

ՈՂՋԱԽՈՀՈՒԹԻՒՆ

 ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ող­ջա­խո­հու­թիւն» կը նշա­նա­կէ՝ հա­մա-լը­րու­մը ի­մա­ցա­կա­նու­թեան եւ բա­նա­կա­նու­թեան մար­դուն մէջ։ Ա­ւե­լի նեղ ու յա­տուկ ի­մաս­տով, կը նշա­նա­կէ՝ ժուժ­կա­լու­թիւն, չա­փա­ւո­րու­թիւն։

ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ­կա­յին ըն­կե­րու­թիւ­նը կեն­դա­նի գոր­ծա­րա­նա­ւո­րու­թիւն մը ու­նե­նա­լու հա­մար անհ­րա­ժե՛շտ է ըն­կե­րակ­ա­նու­թեան-հա­սա­րա­կաց միտք։ Ար­դա­րեւ ըն­կե­րու­թիւ­նը կազ­մող ա­մէն մէկ ան­հատ «ան­դամ» է ամ­բող­ջու­թեան եւ ա­ռանց այդ մէկ ան­դա­մին պա­կաս կը մնայ միու­թիւ­նը, չի կազ­մուիր ամ­բող­ջու­թիւ­նը։

Էջեր