Արխիւ
Վրաստանի եւ Իսրայէլի միջեւ ազատ առեւտուրի շուրջ բանակցութիւններ պիտի սկսին յաջորդ տարի։ «Արմէնփրէս»ի հաղորդումներով, Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիպաշվիլի վերջին օրերուն պաշտօնական այցելութիւն մը տուաւ Իսրայէլ, ուր հիւրընկալուեցաւ վարչապետ Պենիամին Նեթանիյահուի կողմէ։
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Մարդկային գոյութեան վաղուց ներթափանցած են դաժանութեան հակումները, որոնք կարելի է նկատել կեանքի տարբեր ոլորտներու մէջ՝ անձնական փոխազդեցութիւններէն մինչեւ կլոպալ հակամարտութիւններ: Մեր իրականութեան դժբախտ կողմն է «դաժան աշխարհը», որ կը բնութագրուի անգութութեամբ, անարդարութեամբ եւ տառապանքով:
Հայաստանի վարչապետը ամփոփեց ՄԱԿ-ի Անվտանգութեան խորհուրդի արտահերթ նիստին արդիւնքը:
Միջազգային հեղինակաւոր լրատուամիջոցներ միշտ կը գրեն, որ Արցախը վերածուած է մեծ համակեդրոնացման ճամբարի մը:
Թէեւ ո՛չ լրիւ բոլորաձեւ, բայց մարդուս աչքը կլորի վրայ է։ Առանց հաշուելու կոպերը՝ աչք ըսուածը գնդիկ մըն է։ Առանց հաշուելու կոպերը՝ աչք ըսուածը գնդիկ մըն է։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Ծերութիւնը յոռի վարժութիւն մըն է։ Աշխատող մարդը ժամանակ կ՚ունենայ այդ վարժութիւնը ձեռք բերելու»։ Այսպէս կը բացատրէ ծերութիւնը՝ ֆրանսացի վիպագիր եւ պատմաբան André Maurois (1885-1967թթ.), որուն իսկական անունն է՝ Emil Salomon Wilhelm Herzog…
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Որոշ ժամանակ թրքերէն բառեր գործածելը սովորութիւն ըլլալէ անդին ստիպուածութիւն մըն էր, որովհետեւ տակաւին նոր կազմաւորուող աշխարհաբարը չունէր շատ բառերու համարժէքը: Ժամանակը ունի բառեր ծնելու եւ միաժամանակ սպաննելու կարողութիւնը. շատ մը բառեր որ կը գործածուէր դար մը առաջ՝ այսօր լոկ բառարանային են, իսկ շատ մը բառեր, որ այսօր կը գործածենք՝ ամբողջութեամբ անծանօթ անցեալին:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Հետաքրքիր միտքեր եւ անոնց աչքերը կը տեսնեն թէ՛ հռովմէական եւ թէ միջնադարեան ժամանակներէ մնացած «աւերակ»ները՝ դղեակներու եւ այլազան շէնքերու՝ որոնք մինչեւ այսօր կը պահեն իրենց ճարտարապետական յատկանշական գիծերը։ Դղեակին պաշտպանութեան առաջին գիծը բնութիւնը հայթայթած է իր դիրքովը. երկրորդը՝ ճարտարապետութիւնը՝ իր հաստ եւ հաստատուն պատերովը, աշտարակներովը. երրորդ՝ մարդկային ռազմական հնարամտութիւնը՝ խրամատներու ցանցով մը եւ ջրաբաշխական մեքենականութիւնով, եւ այլն։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մեր թուականէն 149 տարիներ առաջ՝ 1874 թուականին Յակոբ Պարոնեան կը սկսի խմբագրել «Թատրոն» գրական-երգիծական հանդէսը, որ հայերէնի կողքին լոյս կը տեսնէ նաեւ հայատառ թրքերէնով եւ թրքախառն հայերէնով:
Պէտք է նկատի ունենալ, որ հայերը Պոլսոյ մէջ յայտնի էին նաեւ իրենց թատերական կարողութիւններով եւ նոյնիսկ շատ մը փաշաներ հայկական խումբեր կը հրաւիրէին իրենց առիթները ճոխացնելու համար. նոյնիսկ հրապարակային տօնախմբութիւններու ժամանակ կարեւոր տեղ կը տրուէր հայ թատերախումբերուն եւ հետեւաբար, ինչպէս նաեւ բնականաբար, հայ թատերախումբերը հայերէն ներկայացումներու կողքին կը ներկայացնէին նաեւ թրքերէն թատրերգութիւններ:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Մարդկութեան պատմութիւնը միշտ ուղեկցուած է ձեւապաշտութեամբ: Մարդ արարածը միշտ ալ ձեւականութիւններու հետամուտ եղած է:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Օգոստոսի 14-ին՝ Երեւանի «Սուրմալու» առեւտրային կեդրոնի ողբերգական պատահարի առաջին տարելիցի օրը ուրիշ դաժան պատահար մը ցնցեց Հայաստանը. Երեւան-Կիւմրի ճանապարհին, Լանջիկ գիւղի մօտակայքին ինքնաշարժի արկածի հետեւանքով տասնմէկ հոգի զոհուեցաւ, իսկ եօթը վիրաւորուեցաւ, վիրաւորներուն մէկ մասին վիճակը ծանր է…
Երէկ, Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան այցելեց Գնալը կղզիի լողաւազանը, ուր հիւրընկալուեցաւ փրոֆ. տքթ. Էմրէ Պուչքինի գլխաւորած վարչութեան կողմէ։ Ամեն. Ս. Պատրիարք Հօր կողքին էին Տ. Զաքէոս Ծ. Վրդ. Օհանեան, Կղզեաց հոգեւոր հովիւ Տ. Յարութիւն Վրդ. Տամատեան եւ Պատրիարքական փոխանորդ Տ. Գրիգոր Աւ. Քհնյ. Տամատեան։
Երէկ առաւօտ, Ֆէրիգիւղի Մէրամէթճեան վարժարանին ի նպաստ նախաճաշ մը տեղի ունեցաւ Գնալը կղզիի «Ճաշ» ճաշարանին մէջ։ Ֆէրիգիւղի տիկնանց կազմին կողմէ կազմակերպուած էր այս հաւաքոյթը, որուն մասնակցեցաւ շուրջ 120 հոգի։
Հայաստանի եւ Գերմանիոյ միջեւ համագործակցութիւնը կ՚ամրապնդուի՝ վերականգնուող ուժանիւթի հեռանկարային ոլորտի պարագային։ Երէկ, երկու երկիրներուն միջեւ ստորագրուեցաւ ելմտական համագործակցութեան համաձայնագիր մը, որու ծիրէն ներս Գերմանիա 12 միլիոն եւրօ վարկ պիտի յատկացնէ Հայաստանին՝ վերականգնուող ուժանիւթի ոլորտը զարգացնելու նպատակով։
Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեան ելոյթ մը ունեցաւ համաշխարհային կազմակերպութեան հրատապ նիստին. «Հակառակ աշխարհաքաղաքական տարաձայնութիւններուն, ՄԱԿ-ի Անվտանգութեան խորհուրդը կրնայ հանդէս գալ՝ որպէս ցեղասպանութեան կանխարգելման, այլ ո՛չ թէ ոգեկոչման կառոյց»։
Նիւ Եորքի երէկուան արտահերթ ժողովին միջազգային դերակատարները արտայայտեցին իրենց վերաբերմունքը՝ մինչ Թուրքիոյ եւ Ատրպէյճանի ներկայացուցիչները հերքեցին հայկական կողմին մատուցած տուեալները։
Ռուսաստան թէեւ անհրաժեշտ կը նկատէ Լաչինի միջանցքի բացումը, սակայն կը խօսի նաեւ մարդասիրական այլ ճանապարհներու օգտագործման մասին։ Ուաշինկթըն այս հանգրուանին ուղիղ երկխօսութեան կոչ կ՚ուղղէ Պաքուին եւ Ստեփանակերտին։ Լոնտոն կը մատնանշէ Արդարադատութեան միջազգային ատեանի որոշումը։ Փարիզ որեւէ իրաւաչափ պատճառ չի տեսներ՝ Լեռնային Ղարաբաղի բնակչութեան առկայ մեկուսացման համար։ Եւրոմիութիւնը կը մտահոգուի խաղաղութեան գործընթացին ենթարկուելիք հաւանական վնասներով։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Կը խօսինք գրականութեան մէջ գործածուող թրքերէն բառերու մասին, սակայն կը մոռնանք, որ կար ժամանակ, երբ Պոլսոյ մէջ տարածուած էր նաեւ հայատառ թրքերէն գրելու ախտը. հայատառ թրքերէնով գրեցին նոյնիսկ շատ մը անուանի դէմքեր. օրինակի համար, Յակոբ Պարոնեան, Երուանդ Օտեան:
Երէկ, Գնալը կղզիի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցւոյ պարտէզին մէջ տեղի ունեցաւ «Մեսրոպաշունչ երգեր» խորագրեալ երաժշտական ձեռնարկ մը։ Այս առթիւ հանդէս եկաւ համակրելի երգիչ Պարթեւ Կարեան։
ԲԺԻՇԿ ՎԱՀԱՆ ԱՐԾՐՈՒՆԻ (1901)
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Չհասութեան գաղափարը հին եւ նոր ազգերուն մէջ: Մուհամմէտն ու Մովսէսը:
Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ Հիւսիսային Ամերիկայի երեք թեմերու առաջնորդներուն տարեկան հերթական հանդիպումը տեղի ունեցաւ Պըրպենքի մէջ:
Լոս Անճելըսի եռօրեայ քննարկումներուն ժամանակ ուշադրութիւն կեդրոնացուեցաւ համահայկական օրակարգի հրատապ հարցերուն վրայ - Քաղաքավարական այցելութիւն՝ Հայաստանի հիւպատոսարան:
Յառաջիկայ տարի նախատեսուած տեղական ինքնակառավարման մարմիններու ընտրութիւններուն ընդառաջ ներքին քաղաքական օրակարգը դարձեալ կեդրոնացած է Իսթանպուլի գլխաւոր քաղաքապետի պարագային նախատեսուած ընտրապայքարին վրայ։ Երէկ, այժմու գլխաւոր քաղաքապետը՝ Էքրէմ Իմամօղլու յայտարարեց, որ Իսթանպուլը պաշտպանելու համար վերստին ճանապարհ դուրս կու գայ։
ՄԱԿ-ի Անվտանգութեան խորհուրդը այսօր արտահերթ նիստ մը կը գումարէ Հայաստանի Հանրապետութեան դիմումին ընդառաջ:
Ժողովի սեմին Միրզոյեան-Քոլոննա եւ Լաւրով-Պայրամով հեռախօսազրոյցներ - Ուաշինկթըն կրկնեց Պաքուին ուղղեալ կոչը Լաչինի միջանցքի վերաբացման համար: