Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնական գեղեցիկ տեսարաններ մարդուս մտային եւ հոգեկան հորիզոնը կ՚ընդլայնեն, եւ կարծես միտքը աւելի արագ եւ աւելի ընդարձակ եւ անկախ կ՚աշխատի, չտեսնուածները կը տեսնէ, աներեւակայելիները  կ՚երեւակայէ, անիմանալին հասկնալի կ՚ընէ եւ վրիպումներու ուշադրութիւն դարձնելով, մարդ աւելի՛ խոհուն եւ խոկուն կը դառնայ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ես եմ որ Եմ» (ԵԼՔ. Գ 13-15)։ «Ես եմ որ Եմ», եւ կամ «Ես եմ որ Է», եւ կամ «Ես եմ ի՛նչ որ Եմ» խօսքերով Աստուած կը յայտնէ իր անունը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Տկարութեան ապացոյց եւ լռելեայն խոստովանութիւն է փառք փնտռել «դիրք»ի մէջ։ Պարզ օրինակ մը՝ մեծ շէնքի մը մէջ ապրող մէկը մե՞ծ կրնայ անուանուիլ այն պատճառով, որ ան մեծ շէնքի մէջ կը բնակի։ Եւ կամ ո՞ր հոգեւոր հովիւը «մեծ» կը համարուի պարզապէս անոր համար, որ «մեծ եկեղեցի»ի մը մէջ հոգեւոր ծառայութիւն կը մատուցանէ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Շատեր կը կարծեն, որ լուրջ ըլլալ տխրադէմ կամ խոժոռադէմ ըլլալ կը նշանակէ։ Այս պատճառով, ուրախութիւնը տեսակ մը յանցանք նկատուած է հին ըմբռնումով, եւ լրջութեան կարեւորագոյն նշանը համարուած է յաւիտենական լալկանի տխուր դիմագծութիւն մը՝ որուն վրայէն ժպիտի հով մը իսկ չ՚անցնիր երբեք։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սիրտը կեդրո՛նն է այն թաքուն ուժին՝ որ կը կառավարէ մարդուս ամբողջ կեանքը՝ անոր խորհուրդները, գաղափարները, զգացումները, կիրքը, կամքը եւ կորովը։ Այս իմաստով, սիրտը մարդուն գաղտնիքներուն, անծանօթութիւններով լեցուն տիեզերքին բովանդակութիւնն է՝ որուն մէջ է պահուած ուժերը, որոնք աւելի զօրաւո՛ր են, քան մարդուս ծանօթ բնական աշխարհի ուժերը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեանքի հակասութիւններուն նուազագոյնը չէ անշուշտ այն ձգտումը՝ որ տղաները կը մղէ հասուն տարիքի լրջութիւնը կեղծելու, եւ հասուններու մեծագոյն ցաւն ալ է կորուստը մանկութեան կամ երիտասարդութեան խօլ պատրանքներուն՝ որոնց մօտենալու տենչը կը գալարէ զիրենք։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ, առողջ կամ վատառողջ, խոհեմ կամ անխոհեմ, տրամադիր է յաճախ ինքզինք մտիկ ընելու եւ հակակշռելու իր զգացումները։ Արդարեւ, ինքզինք ճանչնալ՝ առաջին քայլն է շրջապատը ճանչնալու եւ լաւ յարաբերութիւն մշակելու իր շուրջիններուն հետ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հետաքրքրական չէ՞. մարդ, որ միշտ հպա՜րտ է իր բանականութեամբ, եւ ինքզինք գերադաս կը համարէ բոլոր միւս ապրող էակներէն, երբեմն այնպիսի դասեր կ՚առնէ որեւէ ապրող էակէ մը, որ երբեք չի համապատասխաներ իր բանականութեամբ օժտուած ըլլալու իրականութեան։ Արդարեւ, բնութիւնը ամբողջ դասերով, ազդարարութիւններով լեցուն է, եւ այն, որ կ՚անդրադառնայ եւ զիջողութիւն կ՚ընէ, տեղի կու տայ իր գերադաս վիճակէն, ա՛ն, ահաւասիկ կը յառաջդիմէ եւ կը կատարելագործուի։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարմնական որեւէ հիւանդութիւն, ցաւ եւ տառապանք կը պատճառէ։ Մարդկային մարմինը սքանչելի՜ ջղային մեքենականութիւն մը ունի. որեւէ գործարանի տկարութիւնը եւ կամ աններդաշնակ գործունէութիւնը կը տանջէ մարդուս մարմինը ցաւով։ Այս իմաստով՝ ցաւը ազդանշա՛ն մըն է՝ որ կ՚ազդարարէ, թէ անբնական բան մը կայ մարմնին մէջ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մար­դուս կեան­քին մէջ, միշտ ցա­ւով հաս­տա­տուած է ան­տա­րա­կոյս ան­հաշ­տու­թեան եւ ա­տե­լու­թեան այն վատ, ա­նընկ­ճե­լի զգա­ցու­մը, որ ի­րա­րու դէմ լա­րած է մար­դիկ, բա­րե­կա­մու­թիւն­ներ փո­խուած է հա­կա­ռա­կու­թեան, ըն­կե­րու­թիւն­ներ՝ մին­չեւ իսկ թշնա­մու­թեա՛ն։
Այս ե­րե­ւոյ­թին ա­մե­նէն ան­տե­սա­նե­լի, աննշան եւ անվ­նաս ե­րեւ­ցող ախ­տա­նի­շը չէ ան­շուշտ, շա­տե­րու, նոյ­նիսկ ի­րենց մայ­րե­նի լե­զուն եւ ինք­նու­թիւ­նը ու­րա­նա­լու պա­րա­գան։