Արխիւ
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Մարդկութեան հասարակաց թշնամին դարձած քորոնաժահրը կը շարունակէ զբաղեցնել ամբողջ աշխարհի օրակարգը։ Մինչ բովանդակ աշխարհ կը պայքարի քորոնաժահրի համաճարակին դէմ, ընկերային ցանցերու վրայ տարածուած է այն վարկածը, թէ 16-րդ դարու բժիշկ, աստղագէտ, գիտնական եւ գուշակ Նոսդրատամուս իր հեղինակած «Մարգարէութիւններ» (Les Prophéties) գիրքին մէջ «կանխատեսած» է քորոնաժահրի ծագումն ու տարածումը։
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ
«Ճանչնանք «Քորոնա» ժահրախտը կամ թագաժահրախտը» վերնագիրով 26 յունուար 2020-ին իմ ստորագրութեամբ յօդուած մը լոյս տեսաւ Մոնրէալի «Հորիզոն» շաբաթաթերթին մէջ: Այդ օրէն անցած են երկու ամիս:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Մեր օրերէն ժամանակ մը անց, երբ մարդիկ, վերլուծողներ, փորձեն մեր օրերու մասին «ակադեմական» մակարդակի բնորոշում-անուանում մը տալ, անվարան կերպով պիտի գրեն «նախքան-քորոնայի» ու ապա «խետ-քորոնայի» ժամանակները։
Համաճարակի պատճառաւ տուներու մէջ փակուելու պարտաւորուած երէց սերունդի մեր ժողովուրդի անդամներուն ուղղուած եւ Ամենապատիւ Սրբազան Պատրիարք Հօր առաջնորդութեամբ «Հեռախօսային օժանդակութեան աջակցութիւն» կարգախօսով արշաւ մը սկսած է։ Մօտաւորապէս 20 կամաւոր կիներ, իրենց ուղարկուած հեռախօսային տուեալներով, մեր երէց քոյր եւ երբայրներուն հետ կապ պիտի հաստատեն հեռաձայնի միջոցաւ, իրենց հետ պիտի զրուցեն ու իրենց պիտի ջանան զգացնել, թէ այս օրերուն առանձին չեն։
Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի մէջ առ Աստուած աղօթք բարձրացաւ Հայաստանի եւ համայն հայ ժողովուրդի համար:
Վեհափառ Հայրապետը Ս. Տրդատի բաց խորանին առջեւ ծնրադիր խնդրեց Ս. Գրիգոր Լուսաւորչի բարեխօսութիւնը:
Հանրապետութեան նախագահ Ռեճեփ Թայյիպ Էրտողան երէկ երեկոյեան Իսթանպուլի մէջ սարքեց մամլոյ ասուլիս մը, որու ընթացքին տեղեկացուց, որ քորանաժահրի համաճարակի դէմ պայքարի բերումով նոր սահմանափակումներ հաստատուած են բովանդակ երկրէն ներս։
Նորին Ամենապատուութիւն Տ. Սահակ Բ. Սրբազան Պատրիարք Հօր պատգամը. «Այսօր Սուրբ Աստուածածնի առջեւ ծնրադիր իր բարեխօսութիւնը կը խնդրենք այս քորոնաժահրի համաճարակին դէմ, որպէսզի իր զօրութիւնը ցոյց տայ եւ վերստին չարը խափանէ, որովհետեւ երբեմն մարդուն ուժերը բաւարար չեն»:
«Սա ոսկի առիթի մը կրնանք վերածել՝ երբ որ մենք մեր առանձնութիւնը կ՚օգտագործենք Աստուծմով լեցուելու, սուրբերով լեցուելու, Աւետարանի խօսքերով լեցուելու համար»:
«Արմէնփրէս» գործակալութիւնը երէկ հաղորդեց, որ Սուրբ Փրկիչ Ազգային հիւանդանոցը ներգրաւուած է քորոնաժահրի համաճարակի դէմ պայքարին։ ԺԱՄԱՆԱԿ-ի երէկուան հաղորդումներէն արտատպումի հիման վրայ Հայաստանի պաշտօնական գործակալութիւնը ի լուր աշխարհին տեղեկացուց այս կարեւոր հանգամանքը։
ԳՐԻԳՈՐ Ա. ՔՀՆՅ. ՏԱՄԱՏԵԱՆ
Հասանք մեր հաւատքի հօր Ս. Գրիգոր Լուսաւորչի խոր վիրապ մուտքի տօնին։
Տօնակատարութիւն մը, որուն միջոցաւ կը յայտնուի Անակի որդի Սուրէնի հաւատքի արիութիւնը։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Մեծ պահոց շրջանի վեցերորդ կիրակին մեր Սուրբ Եկեղեցւոյ Սրբազան հայրերը կոչած են՝ «Գալստեան»: Գալստեան անուանումը մեզի կը ներկայացնէ մեր Տիրոջ եւ Փրկիչին կրկնակի գալուստները աշխարհ. առաջին գալուստը՝ որպէս մարդ, որպէս զոհ, որպէս պատարագ Հօր Աստուծոյ, երբ մեր մեղքերը Իր ուսերուն վրայ առնելով խաչ բարձրացաւ՝ մեր պարտամուրհակը վճարեց ու մեզ վերստին Աստուծոյ որդեգիր դարձուց:
Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ
Միջին-արեւելքցի հայերը, որոնք տասմանեակներ առաջ նաեւ թրքախօս էին, չեմ գիտեր, թէ ճիշդ ե՞րբ եւ ի՞նչ պայմաններու բերումով, բանաձեւած են մտածում մը, որ թարգմանի. «Ամերիկայի մէջ մանկապարտէզ կը փնտռէ…»: Ենթիմաստը այն է, որ Ամերիկայի մէջ մանկապարտէզ չկայ:
ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ
Ֆրանսայի Ելեւմուտքի նախարար Պրիւնօ լը Մեր քորոնաժահրին դէմ պայքարը նկատեց «տնտեսական եւ ելեւմտական պատերազմ»: Ան այդպիսով մատնանշեց այդ պայքարին բնոյթներէն մէկը, սակայն ոչ՝ արդիւնքը:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Լիբանանահայ բժիշկ Ռաֆֆի Փոլատեան կը պատասխանէ մեր հարցումներուն:
-Հաշուի առնելով քորոնայի ստեղծած իրավիճակը, արդեօք շատերու կողմէ իրադրութիւնը «Մանրէաբանական պատերազմ» (Bacteriological war) համարելը սնապաշտութիւն կը համարուի՞։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ինչպէս յաճախ կը կրկնենք, առածը կ՚ըսէ. «Չափաւորութիւնը կէս Աստուած է»։ Անշուշտ որ ո՛չ մէկ բան կարելի է համեմատել կամ նմանցնել Աստուծոյ, բայց «չափաւորութեան» կարեւորութիւնը եւ անհրաժեշտութիւնը շեշտելու համար, թերեւս քիչ մը «չափազանցուած» առած մը պէտք է ընդունիլ այս խօսքը։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Տիկնոջ մը մասին զուարթ պատմութիւն մը կը պատմուի, թէ օր մը նախաճաշի ընթացքին նամակ մը կը կարդար։ Ան, կարդալու միջոցին ուտելը յանկարծ դադրեցնելով, կասկածի իմաստալից նայուածքով իր ամուսինին կ՚ըսէ. «Գէորգ, այնպէս կ՚երեւի թէ մայրդ մեզի այցելութեան պիտի չգայ»։
Առողջապահութեան նախարար Ֆահրետտին Քոճա յայտարարեց, որ Թուրքիոյ մէջ քորոնաժահրի համաճարակի զոհերու թիւը բարձրացած է 75-ի։ Երէկ, 16 հիւանդ զոհ գացած է համաճարակի եւ ըստ վերջին տուեալներուն՝ վարակուածներու թիւն ալ հասած է 3 հազար 629-ի։
Սուրբ Փրկիչ Ազգային հիւանդանոցի բժշկապետը բացառիկ հարցազրոյց մը տուաւ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթի։
Համաճարակէ վարակուածներու համար գթութեան յարկէն ներս կը գործէ մասնաւոր բաժանմունք մը՝ մինչ անմիջական կապ հաստատուած է պետական պատկան մարմիններու հետ։
Ըստ Տքթ. Արմենակ Մեծատուրեանի, ներկայիս արտասովոր հոգածութեան առարկայ կը դառնայ նաեւ ծերանոցը։
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Հասարակութիւններէ ներս ճակատագրակից ըլլալու հասկացութիւնը կը բիւրեղանայ՝ ուրախութիւնները կամ տխրութիւնները բաժնելու հասարակաց յայտարարին վրայ։ Պարզ է, որ ուրախութիւններու պարագան աւելի հարթ է, որովհետեւ դրական առիթով, լաւ պահու մէջ մարդիկ կամ հասարակութիւնները սովորաբար չեն մնար առանձին։ Հապա վա՞տ պահը… Տխրութեան, ցաւի, դժուարութեան պահը անշուշտ շատ աւելի լուրջ է եւ շատ աւելի յատկանշական։
ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ
-Նորքի հիւանդանոցը գնացի, ինձ չընդունեցին. ասացի ուզում եմ կրիփի թեստ անցկացուեմ. դրսից, դրան մօտից ինձ յետ ուղարկեցին ասելով՝ գնա, առատ ինպիրով (կոճապղպեղ), լիմոնով, մոշ ու մալինայով տաք չայ խմի, կ՚անցնի, բան չես ունենայ:
Աշխարհը սարսափի մատնած է քորոնաժահրը։ Համաճարակը անդամալուծած է մարդկութիւնը։ Թէեւ մարդկութեան պատմութիւնը համաճարակներու, պատերազմներու, աղէտներու պատմութիւն է: