Արխիւ
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հարցում. Ի՞նչ ըսել կ՚ուզէ Սողոմոն Իմաստուն երբ կը գրէ. «Մարդուն հոգին իր հիւանդութեան կը համբերէ, բայց վիրաւորուած հոգին ո՞վ կրնայ մխիթարել» (Առ 18.14):
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Գրող, մտաւորական, հայ լեզուի ու մտքի հանրածանօթ մշակ, հայկական դպրոցի երկարամեայ տնօրէն եւ վաստակաշատ դաստիարակ Գէորգ Պետիկեան այսօր սփիւռքահայ մամուլի երէց աշխատակիցներէն է: Ան իր միտքերը, խոհերը, մտահոգութիւնները, վերլուծումները կանոնաւոր կը յանձնէ հայ մամուլին՝ գրողի անկիւնէն դիտելով բոլոր երեւոյթները:
Վատիկանէ ներս ընթացքի մէջ է Հռոմէական Կաթոլիկ Եկեղեցւոյ Ս. Սինոդի ժողովը, որու ծիրէն ներս շաբաթավերջին առ Աստուած աղօթք բարձրացուեցաւ Լեռնային Ղարաբաղի համար։ Հռոմէական Կաթոլիկ Եկեղեցւոյ Քահանայապետ Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Պապի նախագահութեամբ կ՚ընթանան Սինոդի նիստերը, որոնց կը մասնակցի նաեւ Արեւմտեան Եւրոպայի հայրապետական պատուիրակ եւ Վատիկանի Ս. Աթոռի մօտ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի ներկայացուցիչ Տ. Խաժակ Արք. Պարսամեան։
Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետը նորաօծ սրբազաններուն յորդորեց հաստատուն պահել իրենց ուխտը:
Նորին Սրբութիւնը շնորհաւորեց հինգ նոր եպիսկոպոսները, որոնք երէկ մատուցին իրենց ուխտի սուրբ պատարագները:
Արցախի հայաթափման ծանր հետեւանքները կը բիւրեղանան զանազան երեսակներով։ Այս ամբողջին մէջ առանձնապէս ուշադրութեան առարկայ են այն աւելի քան 30 հազար երեխաները, որոնք ստիպուած իրենց տուներէն փախած են երկու շաբաթ առաջ՝ ռազմական գործողութիւններու հետեւանքով։ ԻՒՆԻՍԷՖ մասնագիտական զգուշացումով մը հանդէս եկաւ անոնց պարագային։ Արդարեւ, առանց անյապաղ աջակցութեան՝ անոնց հոգեկան առողջութիւնը կրնայ վատթարանալ։
Մոսկուա թէեւ Երեւանի եւ Պաքուի միջեւ նոր շփում մը ապահովելու հետամուտ էր, սակայն, ըստ երեւոյթին, այս փուլին այդ սպասումը չ՚արդարանար։ Ռուսաստանի արտաքին գործոց փոխ-նախարար Միխայիլ Կալուզին երէկ յայտարարած էր, որ ԱՊՀ-ի ժողովներու շրջանակներէն ներս, հոկտեմբերի 12-ին, Պիշքեքի մէջ հանդիպում մը կրնայ տեղի ունենալ Ռուսաստանի, Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարներուն մասնակցութեամբ։
«Հայճար»ի նախաձեռնութեամբ այս շաբաթավերջին հերթական անգամ վերյիշուեցան արքունի ճարտարապետներ Պալեան գերդաստանի բարեյիշատակ անդամները, որոնց համար հոգեհանգստեան պաշտօն տեղի ունեցաւ Սկիւտարի գերեզմանատան Ս. Խաչ թաղամասին մէջ։ Ծանօթ է, որ Սկիւտարի գերեզմանատունէն ներս Պալեաններուն համար «Հայճար»ի ջանքերով Պալեաններու շիրիմը յուշարձանի մը վերածուած է եւ ըստ ձեւաւորուած նախընթացին՝ ամէն տարի հոկտեմբերի առաջին շաբաթավերջին անոնք կ՚ոգեկոչուին մասնաւոր հոգեհանգստեան պաշտօնով։
2023-2024 շրջանի առաջին սիրոյ սեղանի հանգանակութեան հասոյթը ակնկալուածէն շատ աւելի բարձր մակարդակի հասաւ:
Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը Սամաթիոյ մէջ ստեղծուած լաւատեսութեան պայմաններով խօսեցաւ համայնքային վարժարաններու ապագային մասին:
Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը շաբաթավերջին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ ընդունեց Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ Հիւսիսային Ամերիկայի Արեւմտեան եւ Ֆրանսայի թեմերէն ուխտաւորներ։ Նորին Սրբութեան կողքին էր ֆրանսահայոց թեմակալ առաջնորդ Տ. Գրիգոր Վրդ. Խաչատրեան։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Պաղեստին-Իսրայէլ իրադարձութիւններուն տեսակէտէ աւելի քան պարզ էր, որ լարուած իրավիճակը օր մը անպայման պիտի պայթէր։ Հետեւողները արդէն կը սպասէին՝ որքան որ ալ շաբաթավերջի իրադարձութիւնները յեղաշրջեցին միջազգային օրակարգը։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան շաբաթավերջին հեռախօսազրոյց մը ունեցաւ Ռուսաստանի նախագահ Վլատիմիր Փութինի հետ, իսկ Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւ Թիֆլիզի մէջ հիւրընկալուեցաւ Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիպաշվիլիի կողմէ, նաեւ հեռախօսազրոյց մը ունեցաւ Եւրոմիութեան խորհուրդի նախագահ Շարլ Միշելի հետ։
Հանրապետութեան պատմութեան մէջ առաջին անգամ նոր եկեղեցի մը կառուցուեցաւ:
Նախագահ Էրտողան ողջունուեցաւ Ասորի ուղղափառ համայնքին եւ Թուրքիոյ քրիստոնեաներուն կողմէ:
Երէկ, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ տեղի ունեցաւ եպիսկոպոսական ձեռնադրութիւն եւ օծում։ Թէեւ համազգային ցնցումի ընդհանուր մթնոլորտը անխուսափելիօրէն ազդած է ամէն ինչի վրայ, սակայն, Մայրավանքի համալիրէն ներս յամենայնդէպս ստեղծուեցաւ արտասովոր մթնոլորտ։ Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարի վսեմ հովանիին ներքեւ անոր շրջապատի նուիրական մթնոլորտին մէջ, Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ եպիսկոպոսաց դասը համալրուեցաւ հինգ նոր արժանաւոր անդամով։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Աստուած Սէր է եւ Արդարութիւն։ Ուրեմն, սիրոյ եւ արդարութեան մէջ ներքին եւ աստուածային կապ մը գոյութիւն ունի։ Արդարեւ, այն որ սէր չունի՝ արդար ալ չի կրնար ըլլալ, քանի որ արդարութեան նախապայմանն է հաւասարութիւն, եւ սիրոյ չափ հաւասարութիւն պահանջող զգացում մը գոյութիւն չունի։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Հայաստանի վերջին իրադարձութիւններու գծով յաճախ կը լսեմ մեղադրանքներ՝ ուղղուած ռուսին, Եւրոպային, ՄԱԿ-ին, Ամերիկային եւ այլոց: Տակաւին քանի՞ անգամ մեր ազգը պէտք է ջարդուի, որպէսզի հասկնայ, որ այս աշխարհին վրայ ո՛չ մէկ պետութիւն իր ձեռքը կը մեկնէ հայ ազգին՝ եթէ սեփական շահեր չունենայ:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
120-ամեակն է հայ գրականութեան, հրապարակախօսութեան ուշագրաւ դէմքերէն մէկուն՝ Յակոբ Ասատուրեանին, որ յայտնի էր նաեւ իբրեւ երաժիշտ ու երաժշտագէտ: Յակոբ Ասատուրեան, անցեալ դարու սկզբին Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ տեղափոխուելէ ետք առաջին տարիներուն հանդէս եկած է իբրեւ երգիչ՝ կատարելով Կոմիտասի, Ռոմանոս Մելիքեանի, Բարսեղ Կանաչեանի, Ալան Յովհաննէսի մշակած ժողովրդական ստեղծագործութիւնները, որոնք 1947 թուականին Նիւ Եորքի մէջ հրատարակուած են ձայնապնակներով՝ կրելով «Հայ երգ» անունը:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Ի՞նչ է փիլիսոփայութիւնը։ Փիլիսոփայութիւնը, իր ամենակարճ սահմանմամբ, յայտնի է նաեւ որպէս մտքի արուեստ: Ան կարգապահութիւն է, որ կը ներառէ ուսումնասիրութիւններ այնպիսի նիւթերու շուրջ, որոնք խոշորացոյցի տակ կը դնեն գոյութիւնը, գիտելիքը, ճշմարտութիւնը, արդարութիւնը, գեղեցկութիւնը, միտքը, լեզուն…
Շիշլի մարզակումբի զանազան կազմերը նոր եղանակի բացման փուլին կ՚արձանագրեն փայլուն յաջողութիւններ։ Պասքեթպոլի, վոլէյպոլի, փինկ-փոնկի, թենիսի, մարմնամարզի եւ ճատրակի մէջ շիշլիցիներուն ապահոված արդիւնքները յուսադրիչ են։
Ռուսաստան Կապանի մէջ հիւպատոսարան մը բանալու ուղղեալ աշխատանքները արդէն գործնական դաշտ կը տեղափոխէ։ Նախընթաց օր տեղի ունեցաւ Ռուսաստանի Արտաքին գործոց նախարարութեան՝ Կապանի մէջ գլխաւոր հիւպատոսութեան հաստատման յառաջապահ խումբի ղեկավարին եւ Մեղրիի քաղաքապետին հանդիպումը։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան հոկտեմբերի 18-ին, Սթրազպուրկի մէջ ելոյթ մը պիտի ունենայ Եւրոխորհրդարանի լիագումար նիստի ընթացքին։ «Արմէնփրէս»ի հաղորդումներով, այս մասին տեղեկացուց Եւրոխորհրդարանի նախագահ Ռոպերթա Մեցոլա, որ վերջին օրերուն Նիկոլ Փաշինեանի հետ զրոյց մը ունեցաւ Կրանատայի մէջ կազմակերպուած՝ Եւրոպական քաղաքացիական համայնքի անպաշտօն գագաթաժողովի ծիրէն ներս։