Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Եթէ կ՚ուզէք Աստուծոյ գեղեցկութիւնը տեսնել՝ լուսնին նայեցէք, եւ եթէ կ՚ուզէք Աստուծոյ զօրութիւնը, կարողութիւնը եւ փառքը տեսնել՝ արեւին նայեցէք»։ Այսպէս կ՚ըսեն Եբրայեցիներ աստուածային գեղեցկութիւնը եւ փառքը բացատրելու համար։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աստուած Ի՛նքն է որ ստեղծեց «տեսանելի աշխարհ»ը իր ամբողջ ճոխութեամբ, զանազանութեամբ եւ ներդաշնակութեամբ։ Աստուածաշունչը Արարչին գործը խորհրդանշական կերպով կը ներկայացնէ իբրեւ «աստուածային վեցօրեայ աշխատանքի յաջողութիւն» մը՝ որ կը վերջանայ եօթներորդ օրուան «հանգիստ»ով։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Միշտ աղօթեցէ՛ք», կ՚ըսէ Պօղոս առաքեալ (Ա ԹԵՍ. Ե 17), եւ կը շարունակէ. «Միշտ եւ ամէն առիթով գոհութիւն մատուցէ՛ք Հօր Աստուծոյ, մեր Տիրոջ Յիսուս Քրիստոսի անունով» (ԵՓԵՍ. Ե 20)։ Այս մասին Եւագր Պոնտացի սապէս կ՚ըսէ. «Մեզի չէ՛ հրամայուած աշխատիլ, հսկել եւ յարատեւօրէն ծոմ պահել, մինչդեռ մեզի համար օրէ՛նք է անդադար աղօթել»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնութիւնը կարծես արտատպուած նկա՛ր մըն է մարդկային հոգիին մէջ։ Մարդն ալ իր հոգիին մէջ ունի լեռներ, լեռնագագաթներ, լեռնադաշտեր, ձորեր, հովիտներ, ծովեր, ծովակներ, լիճեր, ցամաքներ, փոթորիկներ, մրրիկներ, եղանակներ՝ գարուն, ամառ, աշուն ու ձմեռ, եւ այն ամէն ինչ որ կայ բնութեան մէջ… եւ այս իմաստով ահաւասիկ, մարդուս հոգին պատկերն է բնութեան, որոնք կը ներկայանան իւրաքանչիւր անհատի կեանքին մէջ որպէս «բնութի՛ւն»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդիկ յաճախ վէճի նիւթ կ՚ընեն, թէ ո՞ր մէկը կարեւոր է կեանքի մէջ յաջողութեան եւ նպատակի հասնելու համար. քանա՞կը, թէ որակը։ Բայց կեանքի փորձառութիւնը ցոյց կու տայ, թէ մարդիկ ընդհանրապէս, եւ պէտք է ըսել՝ շատ յաճախ «քանակ»ին կարեւորութիւն կ՚ընծայեն, «քանակ»ին ետեւէն են եւ ո՛չ թէ՝ որակին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Քրիստոնեայ աղօթքին աւանդութիւնը հաւատքի աւանդութեան աճումին կերպերէն մէկն է, աճում՝ յատկապէս հայեցողութեան եւ ուսումի ճամբով հաւատացեալներուն կողմէ, որոնք փրկութեան տնտեսութեան դէպքերը եւ խօսքերը իրենց սրտին խորը կը պահեն, ինչպէս նաեւ խորունկ ներթափանցումով հոգեւոր իրականութեանց յայտնութեան, որոնց փորձառութիւնը կ՚ապրին։ Ուստի աղօթքը չի՛ վերածուիր ներքին մղումի մը ինքնաբուխ ժայթքումին, աղօթելու համար, անհրաժե՛շտ է զայն կամենալ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սուրբ Գիրքը, իբր բացում, կը սկսի մարդուն եւ կնոջ ստեղծումով (ԾՆՆԴ. Ա 26-27) ըստ Աստուծոյ պատկերին եւ նմանութեան, եւ կը վերջանայ «Գառնուկին հարսանիքին» (ՅԱՅՏ. ԺԹ 7 եւ 9) տեսիլքով։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ձայնը ամենէն շատ բռնացող զգայելին է՝ բաղդատմամբ միւս զգայելիներուն, ինչպէս՝ լոյս եւ գոյն, ձեւ, բոյր, համ, եւ այլն։ Ան նաեւ ամենէն աւելի հեռագնացն է, եւ ամենէն դժուար խափանելին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ընկերութիւն մը ամբողջութիւնն է անձերու, որոնք զօդուած են իրարու անդամական՝ օրկանական կապով՝ միութեան սկզբունքի մը համեմատ, որ գեր ի վեր է քան անոնցմէ իւրաքանչիւրը։ Ընկերութիւն մը ըլլալով միանգամայն տեսանելի են եւ հոգեւոր համախումբ մը, որ կը համընթանայ ժամանակին մէջ եւ ան կը ներփակէ անցեալը եւ կը պատրաստէ ապագան։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ միշտ վստահելի մէկը կ՚ուզէ իր շուրջ, քանի որ իւրաքանչիւր անհատ կոչուած է օգնելու իր նմանին։ Այս կը նշանակէ որ ո՛չ մէկը ինքնաբաւ է եւ միշտ ունի տկար եւ թերի կողմ մը, որ կրնայ ամբողջացնել ուրիշի մը օգնութեամբ, ինչ որ վստահութիւն կը պահանջէ։