Արխիւ
Պէյրութի «Ազդակ» օրաթերթի գլխաւոր խմբագիր Շահան Գանտահարեան պարգեւատրուեցաւ Հայաստանի Գիտութիւններու ազգային ակադեմիային կողմէ։ «Արմէնփրէս»ի հաղորդումներով, համապատասխան պատուոյ գիրը Շահան Գանտահարեանին յանձնուեցաւ կառոյցի նախագահութեան անդամ Եուրի Սուվարեանի կողմէ, որ ակադեմիայի Հայագիտութեան եւ հասարակական գիտութիւններու բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղարն է։
Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեան երէկ հեռախօսազրոյց մը ունեցաւ Ռուսաստանի Արտաքին գործոց նախարար Սերկէյ Լաւրովի հետ։ Բացի երկկողմանի բնոյթով նիւթերէ, անոնք անդրադարձան բազմակողմանի համագործակցութեան, միջազգային եւ տարածաշրջանային օրակարգի վերաբերեալ հարցերու։
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան մասնակցեցաւ՝ ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխութեան մասին շրջանակային պայմանագրի (COP26) ստորագրադիր երկիրներու 26-րդ համաժողովին, որ տեղի ունեցաւ Կլասքովի մէջ, Անգլիա։ Միեւնոյն ժամանակ, ան մասնակցութիւն բերաւ զուգահեռաբար կազմակերպուած Համաշխարհային առաջնորդներու գագաթաժողովին։
Այս շաբաթավերջին նախատեսուած է Մէրամէթճեան վարժարանի ի նպաստ տարեկան նուիրահաւաքը:
Ֆէրիգիւղի ընտանիքը կը ջանայ հերթական անգամ համայնքային շրջանակներու առաւելագոյն զօրակցութիւնը ապահովել:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Վերջերս բարեկամ մը խօսակցութեան ընթացքին յայտնեց, որ Հայաստանի կրթական համակարգին մէջ կամաց-կամաց կ՚ուզեն աւելցնել սեռային յարաբերութեան մասին դասընթացքներ (Sex Education), որպէսզի հասակ առնող մանուկ-պատանին աւելի տեղեկացուած ու գիտակից մօտեցում ունենայ սեռական կեանքին հանդէպ՝ ճանչնալով իր անձն ու իր մարմնի կազմութիւնը:
ՅԱԿՈԲ ՄԱՐՏԻՐՈՍԵԱՆ
21-րդ դարը աշխարհիս բերաւ հսկայաքայլ յառաջդիմութիւն արուեստական (technology) աշխարհին մէջ, եղափոխելով հինաւուրց կարգ ու կանոն: Պահ մը յետադարձ անդրադարձումով կրնանք յիշել եւ բաղդատել մեր հեռաձայները, հեռատեսիլները, համացանցերը եւ այլ բազմաթիւ նորանոր զարգացումներ, որոնց բարիքները այսօր կը վայելենք գիտակցաբար կամ անգիտակցաբար:
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Այստեղ չորս հարցում կ՚ըլլայ.
Առաջին. ինչո՞ւ համար երեքսրբենին ի դէմս մէկ անձի կ՚ըսենք:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Թէեւ Մարդու Որդին ըսաւ, թէ «Ոչ ոք գիտէ օրը կամ ժամը», սակայն յամառ ու պնդագլուխ մարդ արարածը դարեր շարունակ փնտռեց, կը փնտռէ եւ պիտի շարունակէ փնտռել այդ անյստակ թուականի որոնումը, գտնելով թուականներ, որոնք ամենեւին ալ իրենց սպասումին յագուրդ պիտի չտայ:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Հայ թատրոնի պատմութեան մէջ իր ուրոյն տեղը ունի 1891 թուականին Շուշիի մէջ, Ղազանչեցոց եկեղեցւոյ քով կառուցուած «Խանդամիրեան թատրոն»ը, որ կոչուած է կառուցողի եւ առաջին ղեկավարի՝ թատերական եւ հասարակական գործիչ Մկրտիչ (Նիքիթա) Խանդամիրեանի անունով: Խանդամիրեան բանիմաց եւ զարգացած գործիչ մըն էր եւ թատրոնը կառուցել տուած է ժամանակի բեմադրական պահանջներուն համապատասխան, որու շնորհիւ թատրոնը երկար ժամանակ Կովկասի կարեւոր մշակութային կեդրոններէն մէկն էր, ուր կը ջանային ելոյթ ունենալ ժամանակի հայ նշանաւոր դերասաններն ու թատերախումբերը:
Հայաստանի մէջ այս շրջանին օրակարգի վրայ եկած է տօնական արձակուրդներու կրճատումը, ինչ որ հասարակական հարթութեան վրայ ալ քննարկման նիւթ կը դառնայ։ Իշխանութիւններու այս նախաձեռնութիւնը վերջնական տեսք պիտի ստանայ Ազգային ժողովին կողմէ ընդունուելիք օրէնքով։
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
2021-ը Ֆրետիոֆ Նանսէնի (10 հոկտեմբեր 1861-13 մայիս 1930) ծննդեան 160-ամեակն է:
Միջին Արեւելք ապրող բազմահազար հայերէն շատեր թերեւս յիշեն կամ իրենց մեծերէն լսած են այս օտարազգի մեծ ու բարեսիրտ մարդուն անունը, որ մեր ժողովուրդը, առ ի երախտագիտութիւն, դասած է մեծ հայասէրներու շարքին:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Արցախի լրատուական դաշտի յայտնի անուններէն մին է լրագրող Քիմ Գաբրիէլեան, որ կը բնակի Ստեփանակերտի մէջ։ Յետպատերազմեան իրավիճակի մէջ շօշափեցինք իր տեսակէտները, զորս կը ներկայացնենք ստորեւ։
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
2018 թուականի դեկտեմբերին թողարկուեցաւ «Պայքար. Սուքալսքիի կեանքը եւ կորուսեալ արուեստը» խորագրեալ վաւերագրական ժապաւէնը, որ արտադրուած է Լէոնարտօ տի Քափրիոյի եւ բեմադրուած՝ Իրէք Տոպրովոլսքիի կողմէ։ Վաւերագրականը՝ քիչ յայտնի արուեստագէտին նոր ու շատ աւելի մեծ համբաւ բերելու փորձ մըն էր։ Վաւերագրական ժապաւէնին մէջ տեղ գտած հարցազրոյցներն ու տեսանիւթերը կը պատմեն մարդու մը կեանքին մասին, որ կորսնցուցած է իր արուեստի մեծ մասը Բ. Աշխարհամարտին։
Անգարա բոլոր հարթութիւններու վրայ կը բարձրաձայնէ «3+3» հարթակի ստեղծման առաջարկը:
Թուրքիա-ԱՄՆ բարձր մակարդակի բանակցութիւններուն ընթացքին քննարկուեցաւ Հարաւային Կովկասի վիճակը:
Ֆէրիգիւղի Մէրամէթճեան վարժարանին մէջ Ս. Թարգմանչաց տօնին եւ Հայ մշակոյթի ամսուան առթիւ տեղի ունեցան զանազան ձեռնարկներ։ Բարենպաստ եղանակին ալ ընձեռած հնարաւորութիւնով՝ նախակրթարանի սաները պարտէզին մէջ տառախաղերով ու բառախաղերով նշեցին տօնը։ Անոնք հանդէս եկան խմբերգներով ու պարերով։
Ուրախութեամբ իմացայ, թէ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթը արդէն թեւակոխած է իր հիմնադրութեան 114 տարին։ Այս երկար տարիներու ընթացքին՝ ԺԱՄԱՆԱԿ հանդիսացաւ հայ ժողովուրդի ձայնը՝ եթէ մէկ կողմէ պոլսահայութեան-թրքահայութեան՝ բայց նոյնքան նաեւ հայրենի եւ սփիւռքահայ իրականութիւններէն ներս։ ԺԱՄԱՆԱԿ այս երկար տարիներու ընթացքին կերտեց Աւանդ՝ ուր կրցաւ հայուն ազգային-մշակութային եւ լեզուական ժառանգի մէկ լաւ խօսնակը եւ պահապանը ըլլալ։
ԺԱՄԱՆԱԿ-ի հիմնադրութեան 114-րդ տարեդարձը եւ թերթիս դիմագրաւած լինելութեան մարտահրաւէրները ստեղծած են լայն արձագանգ։ Թէ՛ մեր համայնքային շրջանակներէն եւ թէ արտասահմանէն օրերէ ի վեր մեզի կը հասնին շնորհաւորութեան ու զօրակցութեան պատգամներ։
ՅԱԿՈԲ ՄԱՐՏԻՐՈՍԵԱՆ
Ներկայիս ականատես ենք աշխարհի մեծագոյն խորիմաստ ընկերվարական-ժողովրդավարական ապրելակերպի փոփոխութիւններուն, որոնք կը ծառանան մեր աչքերուն առաջ:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Ամերիկահայ մտաւորական, տքթ. Յակոբ Այնթապլեանի կարծիքը շօշափեցինք հայ իրականութեան հրատապ օրակարգի զանազան հարցերուն շուրջ՝ լեզուի պահպանութենէն սկսեալ, մինչեւ Հայաստանի դիմագրաւած առկայ մարտահրաւէրները։
Պատրաստեց՝ ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Վստահաբար մեզմէ շատեր նկատած են եւ ցաւ կ՚ապրին մեր Մայրենի մեծասքանչ ու հիասքանչ լեզուի այսօրուան վիճակին համար, թէ՛ արեւմտահայերէնի եւ թէ՛ արեւելահայերէնի պարագային: