Արխիւ
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ընկերային կեանքի ներդաշնակութեան եւ ընդհանուր խաղաղութեան ու անդորրութեան վտանգ սպառնացող մարդկային արարքն է՝ դատարկախօսութիւնը, այսինքն անիմաստ, աննպատակ եւ սնամէջ ամէն խօսակցութիւն եւ նողկալի ունայնամտութիւնն է մարդոց, այսինքն առանց հետեւանքը խորհելու, առանց դատելու, բանականութեան ներհակ գաղափար յայտնե՛լ, որոնք ամենէն շատ վնաս կը պատճառեն մարդկային ընտանիքին, մարդկութեան ընդհանուր կառուցուածքին, կատարելագործութեանը։
Երէկ երեկոյեան Իսթանպուլի Ֆրանսական պալատին մէջ տեղի ունեցաւ ընդունելութիւն մը, որու ընթացքին նուագներով հանդէս եկաւ հռչակաւոր դաշնակահար Շահան Արծրունի։ Իսթանպուլի մօտ Ֆրանսայի աւագ հիւպատոս Միւրիէլ Տոմենաքի եւ ամուսնոյն՝ Օլիվիէ Պուքէի տանտիրութեամբ կազմակերպուած այս երեկոյթին ներկայ գտնուեցան Պատրիարքական Ընդհանուր Փոխանորդ Տ. Արամ Արք. Աթէշեան եւ Հայ Կաթողիկէից Վիճակաւոր Տ. Լեւոն Արք. Զէքիեան։
Գումգաբուի մէջ երէկ ոգեկոչուեցան Հայոց Մեծ Եղեռնի զոհերը։ Ապրիլի 24-ին առթիւ Ս. Աստուածածին Աթոռանիստ Մայր եկեղեցւոյ մէջ մատուցուեցաւ հանդիսաւոր Ս. Պատարագ։ Արարողութիւններուն հանդիսապետեց, պատարագեց եւ քարոզեց Պատրիարքական Ընդհանուր Փոխանորդ Տ. Արամ Արք. Աթէշեան։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Իրականին, աննշան եւ սովորական երեւոյթներ եթէ խորհիք, շատ աւելի մեծ գաղափարներ կրնան ստեղծել։ Ամէնօրեայ, ընթացիկ կան այնպէս պատահարներ՝ որոնք իրենց տեսնուածէն շատ աւելի վեր իմաստներ ունին։ Եթէ մէկը շրջահայեաց է, հաճոյք կ՚առնէ ամէն մէկ իրադարձութենէն իմաստ մը քաղելէ, կը տեսնէ ու կը խորհի անոնց վրայ եւ կ՚ընդլայնէ իր մտային հորիզոնը եւ կ՚ընդարձակէ միտքը։
Պատրիարքական Ընդհանուր Փոխանորդ Տ. Արամ Արք. Աթէշեան նախընթաց օր Պատրիարքարանի մէջ հիւրընկալեց հայկական զանգուածային լրատուութեան միջոցներու խումբ մը ներկայացուցիչներ։ Ընդհանրապէս Հայաստանէն, նաեւ Սփիւռքէն այս լրագրողներու խումբը քաղաքիս մէջ կը գտնուի հետեւելու համար Ապրիլի 24-ի ոգեկոչումներուն։
“Sayın Aram Ateşyan,
Türkiye Ermenileri
Patrik Genel Vekili
Ermeni vatandaşlarımız için özel bir anlam taşıyan bu günde, Birinci Dünya Savaşı şartlarında hayatını kaybeden tüm Osmanlı Ermenilerini bir kez daha saygıyla anıyor, çocuklarına ve torunlarına taziyelerimi sunuyorum.
Երէկ Չանաքքալէի պատերազմի հարիւրերորդ տարելիցին առթիւ տեղի ունեցաւ ոգեկոչման արարողութիւն մը, որուն մասնակցեցան աշխարհի բազմաթիւ պետութիւններու ղեկավարները կամ անոնց կողմէ բարձրաստիճան պատուիրակութիւններ։ Հանրապետութեան նախագահ Րէճէպ Թայյիպ Էրտողանի տանտիրութեամբ տեղի ունեցաւ Չանաքքալէի ոգեկոչման արարողութիւնը։
Սերժ Սարգսեան. «Ես կը հաւատամ, որ մենք կրնանք կերտել համերաշխութեան ու հանդուրժողականութեան աշխարհ մը»:
Մարդկութեան յիշողութիւնը՝ իւրայատուկ մաղ:
Երեւանի ղեկավարութիւնը Ապրիլի 24-ի առթիւ հիւրընկալեց միջազգային ընտանիքի ներկայացուցիչները՝ միշտ խաղաղամէտ պատգամներով:
Փութին. «Մարդոց զանգուածային սպա-նութիւնը չի կրնար արդարացած ըլլալ»:
Օլանտ. «Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչումը աքտ է խաղաղութեան»:
Գարեգին Բ. «Համարժէք գնահատական չտրուիլը՝ նախադէպ նոր ոճիրներու»:
Նիքոլիչ. «Եզրոյթը կը շահարկուի քաղաքական մանր շահերու համար»:
Անաստասիատիս. «Չի կրնար անպատիժ մնալ անպատժելիութիւնը»:
Թուրքիա հայկական հարցին շուրջ վերջին օրերուն կատարուած յայտարարութիւններուն բերումով երէկ հակազդեցութիւն ցոյց տուաւ Միացեալ Նահանգներու Նախագահ Պարաք Օպամայի, Ռուսաստանի Նախագահ Վլատիմիր Փութինի եւ Գերմանիոյ Նախագահ Եոախիմ Կաուքի դէմ։ Արտաքին գործոց նախարարութիւնը տեղեկացուց, որ Օպամայի Ապրիլ 24-ի յայտարարութիւնը Ա. Աշխարհամարտի շրջանին ապրուածներու տեսակէտէ կը ցոլացնէ միակողմանի մօտեցում մը, մինչդեռ այդ բոլորը հայոց չափ թուրք ժողովուրդին տեսակէտէ ալ կը ներկայացնեն զգայնութիւն։
Հայաստանի Նախագահ Սերժ Սարգսեան երէկ Երեւանի մէջ առանձին հանդիպումներ ունեցաւ Ռուսաստանի Նախագահ Վլատիմիր Փութինի եւ Ֆրանսայի Նախագահ Ֆրանսուա Օլանտի հետ, որոնք մասնակցեցան Ապրիլի 24-ի ոգեկոչումներուն։ Պաշտօնական աղբիւրներու հաղորդումներով, Փութինի հետ զրուցելու ընթացքին Սերժ Սարգսեան շնորհակալութիւն յայտնեց հայ ժողովուրդի համար կարեւոր նշանակութեամբ օրուան ընթացքին Երեւանի մէջ գտուելու կապակցութեամբ։
Ապրիլի 24-ին առթիւ երէկ երեկոյեան ժամը՝ 19.15-ին հերթական անգամ սգահանդէս մը տեղի ունեցաւ Թաքսիմի հրապարակին վրայ:
Թուրքիոյ մէջ հասարակական շրջանակներուն վերաբերմունքը հետզհետէ կը խրախուսէ հայկական հարցին շուրջ հարցաքննական միտքը:
24 Ապրիլ 1915… 24 Ապրիլ 2015… Հարիւր տարի, 100-րդ տարելից… Մեծ եղեռնէն դար մը անց, այսօր համայն հայութիւնը կ՚ոգեկոչէ իր բիւրաւոր նահատակները, կը վերյիշէ զոհերը, որոնց դէմ գործուած ոճիրը յաջորդած տասնամեակներուն պայմանաւորեց մարդկութեան դէմ կատարուած յանցագործութիւններուն սահմանումները, բնորոշումը։
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Աշխարհի բազմաթիւ քրիստոնէական եկեղեցիներուն զանգերը հնչեցին ի յիշատակ հայոց նահատակներուն:
2015-ի ոգեկոչումները կը կատարուին զգացականութեան եւ տրամաբանութեան առաւելագոյնս համընկման մթնոլորտին մէջ:
Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցին երէկ պատմական արարողութիւնով մը սրբադասեց Մեծ եղեռնի բիւրաւոր նահատակները
Անմարմին զինուորներու օրհներգութիւն։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Վեհափառ Հայրապետն ու Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոսը Սրբալոյս Միւռոնով հանդիսաւորապէս օծեցին սրբապատկերները, մինչ հնչեցին շարականի տպաւորիչ մեղեդիները։
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի փառաշուք հանդիսութիւններուն ներկայ գտնուեցան Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահ Սերժ Սարգսեան, նաեւ քոյր եկեղեցիներու պետեր, համաքրիստոնէական ընտանիքի ներկայացուցիչներ։
«Խորհուրդ խորին» եւ «Սուրբ Սուրբ» շարականներու երգեցողութեան պայմանաւորած մթնոլորտին մէջ, ժամը՝ 19.15-ին 100 անգամ ղօղանջեցին Մայր Տաճարի զանգերը Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցին երէկ պատմական արարողութիւնով մը սրբադասեց Մեծ եղեռնի բիւրաւոր նահատակները։
Ապրիլի 24-ին ընդառաջ, երէկ յետմիջօրէին, Վանայ լիճի Աղթամար կղզիի «Ս. Խաչ» եկեղեցւոյ մէջ եւս տեղի ունեցաւ ոգեկոչման արարողութիւն մը։ Ներկայիս Պիթլիսէն, Մուշէն, Սասունէն, Տիարպաքըրէն եւ յարկից այլ շրջաններէն խումբ մը հայեր պտոյտի մը ձեռնարկած են դէպի արեւելք՝ երբեմնի հայաբնակ գաւառները։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը երէկուան Սրբադասման արարողութեան ընթացքին հանդէս եկաւ հետեւեալ պատգամով, զոր կը ներկայացնենք արեւմտահայերէնի վերածելով։
«Իսկ եթէ նախատիցի՛ք եւս վասն անուանն Քրիստոսի, երանելի՛ էք, զի …Աստուծոյ Հոգին ի վերայ ձեր հանգուցեալ է»
(Ա ՊԵՏ. Դ 14)
2015 թուականի մթնոլորտին մէջ, Ապրիլի 24-ին առթիւ Իսթանպուլի մէջ եւս տեղի ունեցան ոգեկոչման արարողութիւններ։ Ծանօթ է, որ քանի մը տարիէ ի վեր հասարակական կազմակերպութիւններու նախաձեռնութեամբ 1915-ի զոհերը կ՚ոգեկոչուին նաեւ Թուրքիոյ մէջ։
Հայաստանի Նախագահ Սերժ Սարգսեան բացառիկ հարցազրոյց մը տուած է «Հիւրրիյէթ» օրաթերթին, որու թղթակիցը Ճանսու Չամլըպէլ այս օրերուն կը գտնուի Երեւանի մէջ։ Այսօր «Հիւրրիյէթ»ի մէջ գրեթէ ամբողջ էջ մը յատկացուած է այս հարցազրոյցին, որու ամբողջական տարբերակը զետեղուած է նաեւ թերթի համացանցային կայքէջին վրայ։
Երեւանի մէջ, Ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրին մօտ այս առաւօտ Ապրիլի 24-ին առթիւ տեղի ունեցաւ ոգեկոչման պատմական արարողութիւն մը։ 2015-ի մթնոլորտին մէջ այս արարողութիւնները ունեցան պատմական նշանակութիւն։
Րէճէպ Թայյիպ Էրտողան. «1915-ի դէպքերուն վերաբերեալ հայոց բոլոր պնդումները անհիմն են»:
Թուրքիա հայկական հարցին շուրջ սկսած է վերստին շեշտադրել իր վաղեմի մօտեցումները: Նախագահը այսօր դարձեալ հանդէս կու գայ յայտարարութիւնով մը:
Պետական աւագանին այսօր ոգեկոչման համար Չանաքքալէ կ՚այցելէ միջազգային հիւրերուն մասնակցութեամբ: